ماده ۲۸ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۲۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری]]
* [[ماده ۱۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری]]
* [[ماده ۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۲۷ قانون آیین دادرسی مدنی]]
خط ۹: خط ۱۰:
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
[[صلاحیت]]: عبارت از توانایی، شایستگی و اختیاری قانونی است که به [[شخص]] یا ا[[شخص حقیقی|شخاص حقیقی]] یا [[شخص حقوقی|حقوقی]] اعطا می‌شود تا در محدوده و گستره آن اختیار و توانایی، به اجرای امور مفوضه بپردازند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2416264|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=2}}</ref> در تعریفی دیگر، چنین بیان شده‌است که «منظور از صلاحیت دادگاه، یعنی شایستگی [[دادگاه]]‌ها برای رسیدگی به انواع دعاوی».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866992|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5201264|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
[[صلاحیت]]: عبارت از توانایی، شایستگی و اختیاری قانونی است که به [[شخص]] یا ا[[شخص حقیقی|شخاص حقیقی]] یا [[شخص حقوقی|حقوقی]] اعطا می‌شود تا در محدوده و گستره آن اختیار و توانایی، به اجرای امور مفوضه بپردازند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2416264|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=2}}</ref> در تعریفی دیگر، چنین بیان شده‌است که «منظور از صلاحیت دادگاه، یعنی شایستگی [[دادگاه]]‌ها برای رسیدگی به انواع دعاوی».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379)|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1866992|صفحه=|نام۱=قدرت اله|نام خانوادگی۱=واحدی|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5201264|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
[[دادگاه نظامی]]: [[دادگاه|دادگاهی]] است که برابر [[قانون الحاق سازمان قضایی ارتش به دادگستری جمهوری اسلامی ایران]] مصوب ۱۳۶۰/۰۸/۱۰ اجرای وظیفه می‌کند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330056|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> و به جرائم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی کلیه افرادی که «[[نظامی]]» خوانده می‌شوند، رسیدگی می‌کنند.<ref>[[ماده ۱ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲|ماده 1 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح]]</ref>
[[دادگاه نظامی]]: [[دادگاه|دادگاهی]] است که برابر [[قانون الحاق سازمان قضایی ارتش به دادگستری جمهوری اسلامی ایران]] مصوب ۱۳۶۰/۰۸/۱۰ اجرای وظیفه می‌کند<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=330056|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> و به جرائم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی کلیه افرادی که «[[نظامی]]» خوانده می‌شوند، رسیدگی می‌کنند.<ref>[[ماده ۱ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲|ماده 1 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح]]</ref>
[[صنف دادگاه|صنف]]: منظور از صنف تقسیم به لحاظ مرجع رسیدگی کننده است. از حیث اینکه داخل در مراجع دادگستری است یا غیر دادگستری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1951300|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
[[صنف دادگاه|صنف]]: منظور از صنف تقسیم به لحاظ مرجع رسیدگی کننده است. از حیث اینکه داخل در مراجع دادگستری است یا غیر دادگستری است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=نگاه بینه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1951300|صفحه=|نام۱=بهرام|نام خانوادگی۱=بهرامی|چاپ=11}}</ref>
[[صلاحیت ذاتی]]: چنانچه رسیدگی به [[دعوی]] یا امری منحصراً در صلاحیت مرجعی مشخص اعم از دادگستری و غیر دادگستری باشد و با توافق طرفین یا فقدان موقتی آن مرجع، صلاحیت تغییر نکند آن مرجع نسب به دعوی یا امر مزبور صلاحیت ذاتی دارد و از صلاحیت ذاتی مراجع دیگر خارج است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2416940|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=2}}</ref>
[[صلاحیت ذاتی]]: چنانچه رسیدگی به [[دعوی]] یا امری منحصراً در صلاحیت مرجعی مشخص اعم از دادگستری و غیر دادگستری باشد و با توافق طرفین یا فقدان موقتی آن مرجع، صلاحیت تغییر نکند آن مرجع نسب به دعوی یا امر مزبور صلاحیت ذاتی دارد و از صلاحیت ذاتی مراجع دیگر خارج است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2416940|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=2}}</ref>


== نکات توضیحی و تفسیری دکترین ==
== نکات تفسیری دکترین ==
این ماده در مورد صلاحیت ذاتی و ترتیب حل اختلاف در مورد آن است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3928284|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> جهت تمیز و تشخیص صلاحیت ذاتی، سه شاخص و ضابطه معرفی شده که به واسطهٔ این سه ضابطه، می‌توان صلاحیت ذاتی یک مرجع را از سایر مراجع تمییز داد:
این ماده در مورد صلاحیت ذاتی و ترتیب حل اختلاف در مورد آن است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3928284|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=4}}</ref> جهت تمیز و تشخیص صلاحیت ذاتی، سه شاخص و ضابطه معرفی شده که به واسطهٔ این سه ضابطه، می‌توان صلاحیت ذاتی یک مرجع را از سایر مراجع تمییز داد:
# [[صنف دادگاه]]‌ها و مراجع که ناظر بر مقام موقعیتی است که دادگاه‌ها در طبقه‌بندی اساسی خود دارند مانند صنف [[مرجع قضایی]] و صنف [[مرجع اداری]] که دو صنف متفاوت را تشکیل می‌دهند.
# [[صنف دادگاه]]‌ها و مراجع که ناظر بر مقام موقعیتی است که دادگاه‌ها در طبقه‌بندی اساسی خود دارند مانند صنف [[مرجع قضایی]] و صنف [[مرجع اداری]] که دو صنف متفاوت را تشکیل می‌دهند.
خط ۲۲: خط ۲۰:
# [[درجه دادگاه|درجه]] مرجع که در هر صنف و هر نوع از مراجع با سلسله مراتب قضایی درجه‌بندی شده و به [[مراجع تالی]] ([[دادگاه بدوی|بدوی]] یا درجه اول) و [[مراجع عالی]] ([[دادگاه تجدیدنظر|تجدیدنظر]] یا درجه دوم) تقسیم و توزیع می‌شوند مانند [[دادگاه عمومی حقوقی]] و [[دادگاه تجدیدنظر استان|دادگاه تجدید نظر استان]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2417032|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=2}}</ref>
# [[درجه دادگاه|درجه]] مرجع که در هر صنف و هر نوع از مراجع با سلسله مراتب قضایی درجه‌بندی شده و به [[مراجع تالی]] ([[دادگاه بدوی|بدوی]] یا درجه اول) و [[مراجع عالی]] ([[دادگاه تجدیدنظر|تجدیدنظر]] یا درجه دوم) تقسیم و توزیع می‌شوند مانند [[دادگاه عمومی حقوقی]] و [[دادگاه تجدیدنظر استان|دادگاه تجدید نظر استان]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2417032|صفحه=|نام۱=فریدون|نام خانوادگی۱=نهرینی|چاپ=2}}</ref>


== رویه‌های قضایی ==


== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# اختلاف صلاحیت ممکن است بین دادگاه‌های عمومی، نظامی و انقلاب رخ دهد.
# در موارد اختلاف صلاحیت، پرونده به دیوان عالی کشور ارجاع می‌شود.
# صلاحیت می‌تواند شامل اختلاف درباره صلاحیت مراجع غیرقضایی نیز باشد.
# دادگاه‌ها ممکن است صلاحیت خود را رد یا تأیید کنند.
# رأی دیوان عالی کشور در مورد تشخیص صلاحیت، لازم‌الاتباع است.
# حل اختلاف صلاحیت به عهده دیوان عالی کشور گذاشته شده است.
== رویه های قضایی ==
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرحع صالح به رسیدگی در اعتراض به رای هیأت حل اختلاف مالیاتی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی ثبت و دستور اجرا]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی علیه کارفرما در مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی تقسیم ملک مشاعی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی الزام به پرداخت حق نسق کشاورزی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی الزام به پر کردن چاه آب]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی الزام به تفکیک سهم مشاعی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی الزام به تفکیک سند]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی افراز ملک فاقد سند رسمی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی اصلاح نسق زراعی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی اخذ سند مالکیت از بین رفته]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوی اتباع بیگانه جهت صدور شناسنامه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای مدیر عامل شرکت علیه شرکت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای صدور شناسنامه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای خسارت ناشی کار]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای تغییر نام کوچک (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۹۰۷۸۰۰۴۵۴)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای تغییر نام صاحب سند سجلی از حیث جنسیت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای تغییر نام خانوادگی اتباع خارجی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای تخلیه اماکن استیجاری مشمول قانون روابط موجر و مستأجر ۱۳۷۶]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای الزام به انجام تعهد انتقال پروانه ی بهره برداری چاه آب]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای اعتراض به تصمیم کمیسیون شورای تأمین اتباع خارجه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای ابطال صورت جلسه احراز تصرف]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای ابطال سند مالکیت معارض]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای ابطال سند رسمی نسق (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۹۰۷۰۰۰۴۵۵)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای ابطال سند رسمی اصلاحات ارضی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای ابطال بازنشستگی کارگران]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به دعوای ابطال اظهارنامه ثبتی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به درخواست تغییر نام خانوادگی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به درخواست اصلاح جنسیت در شناسنامه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به خواسته مطالبه حق بیمه های پرداختی توسط کارگر]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به خواسته الزام به تثبیت مستثنیات اراضی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به تقاضای تغییر نام از حیث جنسیت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به تقاضای تغییر سن بیش از پنج سال]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اعتراض نسبت به پیش آگهی های شهرداری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اعتراض ثالث نسبت به عملیات ناشی از اجرائیه ثبتی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اعتراض به تحدید حدود و حقوق ارتفاقی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به مطالبه حق بیمه و الزام به تکمیل فرم شماره ۲تامین اجتماعی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به مطالبه از کارافتادگی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به شکایت از نحوه برگزاری مناقصات]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به دعوی اصلاح اشتباه ثبتی شناسنامه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به دعوای مربوط به اسناد نسق زراعی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به دعوای اصلاح سند سجلی از حیث مشخصات والدین]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به تعارض در اسناد مالکیت (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۹۰۷۰۰۰۴۵۹)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به تعارض در اسناد مالکیت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اصلاح مشخصات سجلی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اصلاح شناسنامه از حیث جنسیت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اصلاح جنسیت شخص در سند سجلی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اصلاح تاریخ فوت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۲۰۴۹۴۳)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای خلع ید میان نهادهای دولتی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای اصلاح نام مالک در آمار اصلاحات ارزی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای اصلاح شناسنامه از لحاظ جنسیتی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای اصلاح سند سجلی از حیث جنسیت (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۲۰۳۴۷۵)]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای اصلاح سند سجلی از حیث جنسیت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای اثبات ولادت و فوت در فرض ابهام در هویت شخص]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای اثبات نسب]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در دعوای ابطال اجرائیه ثبتی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در تقسیط وجه سند لازم الاجرا]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در تعیین متولی موقوفه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در اختلافات ناشی از قراردادهای فوتبال]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در اختلاف کارفرما و پیمانکار]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی الزام به صدور پروانه کار در کلینیک ترک اعتیاد]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی الزام به تخریب ساختمان]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی اثبات مالکیت به طرفیت شرکت تعاونی مسکن]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی ابطال مزایده]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی ابطال شناسنامه به دلیل تغییر تاریخ تولد]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی ابطال سند معارض]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی ابطال حکم بازنشستگی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوی ابطال برگ قطعی مالیات]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوای اصلاح تاریخ فوت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوای اثبات تابعیت ایرانی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوای ابطال عملیات اجرایی و توقف عملیات اجرایی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوای ابطال عملیات اجرایی ثبت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعوای ابطال سند مالکیت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به دعاوی مربوط به تعاونی ها]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به درخواست تقسیم ملک مشاع]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به درخواست ابطال عملیات اجرایی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به اعتراض نسبت به رأی کمیسیون رسیدگی به آب های زیر زمینی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره مرجع رسیدگی به اعتراض نسبت به رأی هیأت نظارت اداره ثبت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره محدوده صلاحیت دیوان عدالت اداری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ماهیت هیات داوری موضوع قانون پیش فروش آپارتمان]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ماهیت هیئت داوری موضوع قانون پیش فروش آپارتمان]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره قرار عدم صلاحیت به شایستگی هیارت داوران قانون پیش فروش آپارتمان]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره صلاحیت دیوان عدالت ادرای در دعوای مطالبه خسارت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره شرط رسیدگی دیوان عالی کشور به اختلاف در صلاحیت میان دو مرجع قضایی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دایره شمول قانون کار]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره دادگاه صالح در دعوی مطالبه دیه از صندوق خسارات بدنی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت هیات داوران موضوع قانون پیش فروش ساختمان]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت هیأت نظارت ثبت]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره حدود صلاحیت رئیس اداره ثبت محل نسبت به اعتراض به عملیات اجرایی اداره ثبت اسناد]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره تکلیف شورای حل اختلاف پس از صدور قرار عدم صلاحیت به اعتبار صلاحیت مراجع اداره کار]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره انصراف از داوری مندرج در شرایط عمومی پیمان]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره افراز ملک ثبت شده موضوع ترکه]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره اعلام آدرس توسط خوانده پس از تشکیل جلسه دادرسی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره ارجاع قرار عدم صلاحیت صادره از سوی شوراهای حل اختلاف به دیوان عالی کشور]]
* [[رای دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به مطالبه خسارت تاخیر تادیه نسبت به دین موضوع رای اداره کار (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۲۰۳۸۴۳)]]
* [[۱-صدور قرار عدم صلاحیت مرجع قضایی به شایستگی مرجع غیرقضایی ۲-مرجع صالح رسیدگی به بزه نگهداری غیر مجاز قرص های روانگردان]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع قضایی صالح در رسیدگی به تخلفات بهداشتی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع قضایی صالح در رسیدگی به اتهام عدم رعایت اصول حفاظت فنی و بهداشت محیط کار]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع قضایی صالح در رسیدگی به اتهام عدم تحصیل پروانه کسب]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به پلمپ غیر مجاز واحد صنفی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به قاچاق مواد غذایی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به حمل هیزم درختان جنگلی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به جنبه عمومی بزه قتل عمدی پس از گذشت ولی دم]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به تخلف عدم اخذ پروانه استاندارد]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به تخلف تعویض اتاق خودرو بدون مجوز]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به بزه نگهداری تجهیزات دریافت از ماهواره]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به بزه غیبت از خدمت نظام وظیفه]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به بزه عرضه مواد غذایی ناسالم و فاسد]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به بزه حمل و نگهداری غیرمجاز ذغال]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به بزه توزیع کالا خارج از شبکه قانونی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به بزه اقدام علیه بهداشت عمومی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اتهام کلاهبرداری]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اتهام فروش گوشت فاسد]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اتهام عدم معرفی به نظام وظیفه برای انجام خدمت سربازی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اتهام حمل غیر مجاز چوب درختان جنگلی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اتهام تولید محصولات لبنی بدون مجوز قانونی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح رسیدگی به اتهام اوراق کردن قطعات خودرو]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به تخلف زوارکشی بدون مجوز]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام نگهداری، فروش و قاچاق مشروبات الکلی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام نگهداری کلت کمری و مهمات مربوطه]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام نگهداری غیرمجاز سلاح شکاری]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام نگهداری غیر مجاز شوکر برقی و افشانه فلفلی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام نگهداری تصاویر مستهجن (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۹۲۵۳۰۳۲۱۱)]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام قاچاق مواد محترقه]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام قاچاق سوخت]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام حمل سلاح غیر مجاز]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام تهیه فیلم و صوت مستهجن]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام تصدی بیش از یک شغل]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره مرجع صالح در رسیدگی به اتهام انتشار عکس و تصاویر دیگری]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره صلاحیت اضافی دادگاه کیفری استان (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۸۶۰۰۵۱۱)]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره حدود اختیار مرجع رسیدگی کننده در اعتراض به قرار منع تعقیب]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره استریل نکردن وسایل دندان پزشکی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره اختیار مرجع قضایی در تبعیت از نظر دیوان عالی کشور نسبت به صلاحیت در جرایم قاچاق کالا و ارز]]
* [[نظریه شماره 236/95/7 مورخ 1396/02/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[رای وحدت رویه شماره 841 دیوان عالی کشور درباره تعیین مرجع صالح برای حل اختلاف در صلاحیت میان دادگاه های حقوقی و کیفری دو واقع در یک استان]]
* [[رای وحدت رویه شماره 841 دیوان عالی کشور درباره تعیین مرجع صالح برای حل اختلاف در صلاحیت میان دادگاه های حقوقی و کیفری دو واقع در یک استان]]
* در شماره دادنامه ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۷۰۰۰۷۰۲ مورخ ۱۳۹۱/۱۰/۰۶ چنین بیان شده‌است که: «اختلافات مربوط به آب‌های زیرزمینی در صلاحیت [[کمیسیون رسیدگی به امور آب‌های زیرزمینی]] می‌باشد و [[دادگاه|محاکم]] دادگستری صلاحیت رسیدگی ندارند».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه آرای قضایی شعب دیوان عالی کشور (حقوقی) زمستان 1391|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5769048|صفحه=|نام۱=پژوهشگاه قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه آرای قضایی دیوانعالی کشور (حقوقی-کیفری) پاییز 1391|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5356956|صفحه=|نام۱=پژوهشگاه قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
* در شماره دادنامه ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۷۰۰۰۷۰۲ مورخ ۱۳۹۱/۱۰/۰۶ چنین بیان شده‌است که: «اختلافات مربوط به آب‌های زیرزمینی در صلاحیت [[کمیسیون رسیدگی به امور آب‌های زیرزمینی]] می‌باشد و [[دادگاه|محاکم]] دادگستری صلاحیت رسیدگی ندارند».<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه آرای قضایی شعب دیوان عالی کشور (حقوقی) زمستان 1391|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5769048|صفحه=|نام۱=پژوهشگاه قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه آرای قضایی دیوانعالی کشور (حقوقی-کیفری) پاییز 1391|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5356956|صفحه=|نام۱=پژوهشگاه قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
خط ۱۵۲: خط ۲۹۴:
*[[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره وضعیت فرجام خواهی در فرض عدم ارایه وکالتنامه معتبر (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۱۴۲۲۴۷)]]
*[[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره وضعیت فرجام خواهی در فرض عدم ارایه وکالتنامه معتبر (دادنامه شماره ۱۴۰۱۰۶۳۹۰۰۰۰۱۴۲۲۴۷)]]
*[[نظریه شماره 1120/96/7 مورخ 1396/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
*[[نظریه شماره 1120/96/7 مورخ 1396/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
== مصادیق و نمونه‌ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
اگر بین [[دادگاه عمومی]] یک شهر با [[دادگاه انقلاب]] همان شهر اختلاف در صلاحیت به وجود آید پرونده برای حل اختلاف به [[دیوان عالی کشور]] فرستاده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3292820|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=موحدیان|چاپ=1}}</ref>
اگر بین [[دادگاه عمومی]] یک شهر با [[دادگاه انقلاب]] همان شهر اختلاف در صلاحیت به وجود آید پرونده برای حل اختلاف به [[دیوان عالی کشور]] فرستاده می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3292820|صفحه=|نام۱=غلامرضا|نام خانوادگی۱=موحدیان|چاپ=1}}</ref>


خط ۱۶۲: خط ۳۰۴:
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
{{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:مواد قانون آیین دادرسی مدنی]]
[[رده:اختلاف در صلاحیت و ترتیب حل آن]]
[[رده:اختلاف در صلاحیت و ترتیب حل آن]]
[[رده:صلاحیت]]
[[رده:صلاحیت]]
[[رده:صلاحیت دیوان عالی کشور]]
[[رده:صلاحیت دیوان عالی کشور]]

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۳

ماده ۲۸ قانون آیین دادرسی مدنی: هرگاه بین دادگاه‌های عمومی، نظامی و انقلاب در مورد صلاحیت، اختلاف محقق شود همچنین در مواردی که دادگاه‌ها اعم از عمومی، نظامی و انقلاب به صلاحیت مراجع غیرقضایی از خود نفی صلاحیت کنند یا خود را صالح بدانند، پرونده برای حل اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال خواهد شد. رأی دیوان عالی کشور در خصوص تشخیص صلاحیت، لازم الاتباع می‌باشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

صلاحیت: عبارت از توانایی، شایستگی و اختیاری قانونی است که به شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی اعطا می‌شود تا در محدوده و گستره آن اختیار و توانایی، به اجرای امور مفوضه بپردازند.[۱] در تعریفی دیگر، چنین بیان شده‌است که «منظور از صلاحیت دادگاه، یعنی شایستگی دادگاه‌ها برای رسیدگی به انواع دعاوی».[۲][۳] دادگاه نظامی: دادگاهی است که برابر قانون الحاق سازمان قضایی ارتش به دادگستری جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۶۰/۰۸/۱۰ اجرای وظیفه می‌کند[۴] و به جرائم مربوط به وظایف خاص نظامی و انتظامی کلیه افرادی که «نظامی» خوانده می‌شوند، رسیدگی می‌کنند.[۵] صنف: منظور از صنف تقسیم به لحاظ مرجع رسیدگی کننده است. از حیث اینکه داخل در مراجع دادگستری است یا غیر دادگستری است.[۶] صلاحیت ذاتی: چنانچه رسیدگی به دعوی یا امری منحصراً در صلاحیت مرجعی مشخص اعم از دادگستری و غیر دادگستری باشد و با توافق طرفین یا فقدان موقتی آن مرجع، صلاحیت تغییر نکند آن مرجع نسب به دعوی یا امر مزبور صلاحیت ذاتی دارد و از صلاحیت ذاتی مراجع دیگر خارج است.[۷]

نکات تفسیری دکترین

این ماده در مورد صلاحیت ذاتی و ترتیب حل اختلاف در مورد آن است.[۸] جهت تمیز و تشخیص صلاحیت ذاتی، سه شاخص و ضابطه معرفی شده که به واسطهٔ این سه ضابطه، می‌توان صلاحیت ذاتی یک مرجع را از سایر مراجع تمییز داد:

  1. صنف دادگاه‌ها و مراجع که ناظر بر مقام موقعیتی است که دادگاه‌ها در طبقه‌بندی اساسی خود دارند مانند صنف مرجع قضایی و صنف مرجع اداری که دو صنف متفاوت را تشکیل می‌دهند.
  2. نوع مرجع و دادگاه که در هر صنفی آن‌ها را به جهت نوع به مراجع عمومی و مراجع اختصاصی تقسیم می‌کند نظیر دادگاه عمومی و دادگاه انقلاب.
  3. درجه مرجع که در هر صنف و هر نوع از مراجع با سلسله مراتب قضایی درجه‌بندی شده و به مراجع تالی (بدوی یا درجه اول) و مراجع عالی (تجدیدنظر یا درجه دوم) تقسیم و توزیع می‌شوند مانند دادگاه عمومی حقوقی و دادگاه تجدید نظر استان.[۹]


نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. اختلاف صلاحیت ممکن است بین دادگاه‌های عمومی، نظامی و انقلاب رخ دهد.
  2. در موارد اختلاف صلاحیت، پرونده به دیوان عالی کشور ارجاع می‌شود.
  3. صلاحیت می‌تواند شامل اختلاف درباره صلاحیت مراجع غیرقضایی نیز باشد.
  4. دادگاه‌ها ممکن است صلاحیت خود را رد یا تأیید کنند.
  5. رأی دیوان عالی کشور در مورد تشخیص صلاحیت، لازم‌الاتباع است.
  6. حل اختلاف صلاحیت به عهده دیوان عالی کشور گذاشته شده است.

رویه های قضایی

مصادیق و نمونه ها

اگر بین دادگاه عمومی یک شهر با دادگاه انقلاب همان شهر اختلاف در صلاحیت به وجود آید پرونده برای حل اختلاف به دیوان عالی کشور فرستاده می‌شود.[۱۲]

مقالات مرتبط

منابع

  1. فریدون نهرینی. دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی). چاپ 2. گنج دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2416264
  2. قدرت اله واحدی. بایسته‌های آیین دادرسی مدنی (بر اساس قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379). چاپ 1. میزان، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1866992
  3. یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5201264
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 330056
  5. ماده 1 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح
  6. بهرام بهرامی. آیین دادرسی مدنی (جلد اول و دوم). چاپ 11. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1951300
  7. فریدون نهرینی. دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی). چاپ 2. گنج دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2416940
  8. علی مهاجری. مبسوط در آیین دادرسی مدنی (جلد سوم). چاپ 4. فکرسازان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3928284
  9. فریدون نهرینی. دستور موقت (در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی). چاپ 2. گنج دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2417032
  10. مجموعه آرای قضایی شعب دیوان عالی کشور (حقوقی) زمستان 1391. چاپ 1. مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5769048
  11. مجموعه آرای قضایی دیوانعالی کشور (حقوقی-کیفری) پاییز 1391. چاپ 1. مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5356956
  12. غلامرضا موحدیان. آیین دادرسی و اجرای احکام مدنی (ویژه کارآموزان قضایی). چاپ 1. فکرسازان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3292820