ماده 45 قانون ثبت اسناد و املاک
ماده 45 قانون ثبت اسناد و املاک: اگر به واسطه عدم اقدام در مورد مواد ۱۷، ۱۸ و ۱۹ ملکی به ثبت رسیده و بعد معلوم شود عدم تعقیب یا عدم ابراز تصدیق به علت فوت یا جنون یا حجر طرف دعوا با مستدعی ثبت بوده و اخطار مذکور در ماده فوق هم با اینکه مستدعی ثبت به فوت یا جنون یا حجر، عالم بوده به عمل نیامده است، قائم‌مقام قانونی متوفی و یا مجنون و یا محجور می‌تواند در ظرف پنج سال از بابت قیمت ملک و اجور و خسارات در محکمه حقوق به وسیله عرض‌حال جدید بر علیه مستدعی ثبت اقامه دعوا نماید. مبدا پنج سال مذکور فوق در مورد وراث کبیر و وراثی که ولی خاص (پدر یا جد پدری یا وصی منصوب مسلم‌الوصایه) دارند از تاریخ فوت و در غیر این موارد از تاریخ تعیین قیم یا مدیر تصفیه محسوب می‌شود. در مورد این ماده چنان چه مستدعی ثبت محکوم گردد و ملک را قبلاً به دیگری انتقال داده و در موقع اجرای حکم مفلس باشد و ثابت شود برای فرار از ادای حق طرف خود را مفلس کرده، به حبس تادیبی از یک سال تا دو سال محکوم خواهد شد. تعقیب جزایی در این مورد منوط به شکایت مدعی خصوصی است و با استرداد شکایت، تعقیب موقوف می‌شود.
نکات توضیحی
در این ماده و مواد 105، 106، 107، 108، 109 و 116 از قانون ثبت، ضمانت اجرای سوء استفاده از حق متقاضی ثبت ملک پیش بینی شده است که متقاضی ثبت ملکی که با سوء استفاده از حق خویش، سبب ثبت ملک متعلق دیگری، به نام خویش می شود ضمانت اجرا بطلان نبوده بلکه زیان دیده یا می تواند از بابت قیمت ملک و اجور و خسارات اقامه دعوای حقوقی نماید و یا نسبت به شخصی که سوء استفاده از حق نموده شکایت کیفری با عنوان کلاهبرداری نماید.2390728
جلب رضایت شاکی و یا استعفای مشتکی عنه، مانع از تعقیب انتظامی نبوده اما جلب رضایت شاکی سبب تخفیف مجازات می شود.2277616