ماده 105 قانون ثبت اسناد و املاک

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده 105 قانون ثبت اسناد و املاک: جز در مورد مذکور در ماده ۳۳ (راجع به بیع شرط و امثال آن) هر کس تقاضای ثبت ملکی را بنماید که قبلاً به دیگری انتقال داده یا با علم به اینکه به نحوی از انحا قانونی سلب مالکیت از او شده است تقاضای ثبت نماید، کلاهبردار محسوب می‌شود و همچنین است اگر در موقع تقاضا مالک بوده ولی در موقع ثبت ملک در دفتر ثبت املاک، مالک نبوده و مع‌هذا سند مالکیت بگیرد یا سند مالکیت نگرفته ولی پس از اخطار اداره ثبت، حاضر برای تصدیق حق طرف نباشد.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

  • بیع شرط:به بیعی که در آن حداقل برای یکی از متعاقدین، حق خیار تعیین گردیده باشد؛ بیع خیاری، بیع شرط و بیع الخیار گویند.[۱]
  • انتقال: به مفهوم زوال مالکیت مالک نخست، نسبت به مال یا اموال معین به نفع مالک جدید، به گونه ای که ید مالک نخستین به مالک جدید منتقل می گردد، می باشد.[۲]
  • مالکیت:رابطه بین اشخاص و اشیاء، به نحوی که موجد هرگونه حق تصرف و انتفاع از عین مزبور باشد؛ مالکیت نام دارد.[۳] قانون مدنی، مالکیت را تعریف ننموده‌ است.[۴]
  • کلاهبردار: کلاهبردار باید با حیله و نیرنگ سمت یا عنوانی را به خود نسبت دهد، سپس مانورها و عملیات متقلبانه ای را برای فریب دادن طرف به انجام برساند، تا در مرحله نهایی موفق شود که وجه یا مالی را از مغرور تحصیل کند. در واقع کلاهبرداری جرمی مرکب است که عنصر مادی آن از اعمال مختلفی تشکیل شده‌است اما هریک از این اعمال به تنهایی برای تحقق کلاهبرداری کافی نیست.[۵]
  • مالک:شخصی است که دارای علقه مالکیت با چیزی است. در قوانین خاص، مالک حسب وضعیت و منظور قانون مربوطه تخصیص می یابد. برای مثال، در قانون اصلاحات ارضی، مالک كسي است كه داراي زمين باشد بدون آنكه شخصاً به كشاورزي اشتغال داشته باشد.[۶]
  • ثبت ملک:زمانی ثبت ملک صورت می گیرد که تشریفات ثبت ملک دقیقاً همانطوری که قانون مقرر نموده، انجام شده و مهلت های اعتراض و ثبت ملک در دفتر املاک منقضی شده باشد.[۷]
  • دفتر ثبت املاک: دفتر املاک ادارات ثبت دفتری است که هیچ مقامی حق تغییر مندرجات آن را ندارد، مگر به حکم مراجع قضایی که صلاحیت عام دارند و مرجع تظلمات عمومی و احراز حق می باشند.[۸]
  • سند:به نوشته‌ای که توسط خواهان یا خوانده در دادگاه مورد استناد قرار گیرد؛ سند گویند،[۹] به عبارت دیگر، سند، نوشته‌ای است که به‌طور کتبی، به منظور احقاق و اثبات عمل یا واقعه حقوقی تنظیم می‌گردد.[۱۰]
  • اداره ثبت:امروزه تشکیلات ثبتی در شهرستان ها در غالب «اداره ثبت اسناد و املاک» تأسیس گردیده است.[۱۱]
  • تصدیق:تصدیق یعنی قبول، باور، تأیید، پروانه و گواهی.[۱۲] همچنین، در لغت به مفهوم راست و درست داشتن و به درستی امری گواهی دادن می‌باشد که متضاد تکذیب است.[۱۳]
  • حق: امتیازی است که قانون برای افراد به رسمیت می شناسد مانند حق آزادی بیان، حق مالکیت و ...[۱۴]

نکات تفسیری دکترین ماده 105 قانون ثبت اسناد و املاک

تقاضای ثبت مندرج در این ماده و مواد 106 تا 109، اعم از تقاضانامه ی ثبت (که در ثبت عادی داده می شود) و اظهارنامه ی ثبتی (که در ثبت عمومی داده می شود) می باشد و ضمانت اجرای کیفری شامل هر دو می گردد.[۱۵] در راستای این ماده و بر اساس ماده 106 قانون ثبت، لازم به ذکر است که تقاضای ثبت ملک توسط وارث نیز درصورت علم به انتقال یا سلب مالکیت از مورث، کلاهبرداری محسوب می گردد.[۱۶]

نکات توضیحی ماده 105 قانون ثبت اسناد و املاک

تعقیب جرایم مندرج در این ماده و مواد 106 تا 109 از قانون ثبت، با جرایم علیه اموال و مالکیت، تحت عنوان کلاهبرداری، تجانس دارند.[۱۷] لازم به ذکر است که این جرایم برخلاف ماده 103 قانون ثبت و همچنین جرم کلاهبرداری به مفهوم عام کلمه، مستلزم شکایت مدعی خصوصی می باشد و درصورتی که مالک ملک مورد تعدی و تجاوز، پیش از صدور حکم نهایی از شکایت خویش صرف نظر نماید، تعقیب جرم یا اجرای مجازات موقوف خواهد شد.[۱۸] در خصوص میزان مجازات جرم مندرج در ماده 105، از آنجا که ماده 238 قانون مجازات عمومی به وسیله ماده 116 قانون تعزیرات نسخ شده و ماده اخیرالذکر نیز حذف گردیده است و درحال حاضر ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری عنصر قانونی کلاهبرداری به مفهوم عام کلمه می باشد، در نتیجه درخصوص جرم مزبور نیز مجازات مندرج در ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء،اختلاس و کلاهبرداری اجرا خواهد شد.[۱۹]از جهت عنصر روانی نیز قابل توجه است که همین میزان که بر دادگاه مشخص گردد، مرتکب آگاهانه و برخلاف واقع، خویش را مالک ملک مورد تقاضا قلمداد نموده است، برای مجرم دانستن وی کفایت می کند.[۲۰]همچنین شایان ذکر است که سیاست کیفری قانونگذار در تدوین این ماده، مبتنی بر حمایت از حقوق مالی مالکانه اشخاص می باشد و حیثیت خصوصی جرم بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. چرا که بر اساس ماده 111 از قانون ثبت، تعقیب این جرم، منوط بر شکایت شاکی خصوصی می باشد.[۲۱]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 105 قانون ثبت اسناد و املاک

  1. در صورتی که فردی ملکی را برای ثبت تقاضا کند که قبلاً به دیگری منتقل شده است، کلاهبردار محسوب می‌شود.
  2. اگر فردی با علم به سلب مالکیت قانونی از خود، تقاضای ثبت ملک نماید، کلاهبردار است.
  3. در صورتی که فرد در زمان تقاضای ثبت مالک بوده اما در زمان ثبت در دفتر املاک مالک نباشد و سند مالکیت بگیرد، کلاهبردار محسوب می‌شود.
  4. اگر فردی بعد از اخطار اداره ثبت برای تأیید حق دیگری حاضر نشود، کلاهبردار است.
  5. استثنا در این ماده موارد مذکور در ماده ۳۳ مانند بیع شرط است.

رویه های قضایی

  • برابر رأی شماره 3629 مورخ 1317/11/24 دیوان عالی کشور ماده 105 قانون ثبت، فرضی را که ملک به طور مشاع بین متقاضی ثبت و دیگری می باشد لیکن او تمام آن را به نام خود مورد تقاضا قرار می دهد، شامل می شود.[۲۲]

مقالات مرتبط

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 109452
  2. بهرام حسن زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2785032
  3. مجموعه قانون مدنی (ویرایش ششم). چاپ 7. معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 264596
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره متوسط شرح قانون مدنی (حقوق اموال). چاپ 6. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 184560
  5. محمدصالح ولیدی. بایسته‌های حقوق جزای عمومی (اول، دوم و سوم). چاپ 1. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2348256
  6. ماده 1 قانون اصلاحات ارضی
  7. ماهنامه قضاوت شماره 18 آبان 1382. دادگستری استان تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2055252
  8. غلامرضا طیرانیان. گزیده ای از لوایح دفاعی دکتر غلامرضا طیرانیان (جلد اول) (لوایح حقوقی). چاپ 2. سیمین دخت، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1024492
  9. نشریه دادرسی شماره 57 مرداد و شهریور 1385. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1375.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1824516
  10. جواد خالقیان. تأمین خسارت احتمالی. چاپ 1. مهاجر، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2246488
  11. غلامرضا شهری. حقوق ثبت اسناد و املاک. چاپ 37. جهاد دانشگاهی، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3989016
  12. مجله قضایی و حقوقی دادگستری شماره 25 زمستان 1377. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 587448
  13. ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران سال 43 شماره 13. مهنا، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1723192
  14. عباس زراعت و محمدرضا معین. مقدمه علم حقوق (کلیات). چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6568808
  15. غلامرضا شهری. حقوق ثبت اسناد و املاک. چاپ 37. جهاد دانشگاهی، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4012836
  16. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 428456
  17. ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران سال 42 شماره 9. سیمرغ، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1822892
  18. محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 9. امیرکبیر، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2093796
  19. محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 9. امیرکبیر، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2093792
  20. محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 9. امیرکبیر، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2093788
  21. محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 9. امیرکبیر، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2093796
  22. نکته های کلیدی در رسیدگی به جرم کلاهبرداری شامل (نکته های کلیدی مرتبط با جرم کلاهبرداری، مواد قانون مرتبط با جرم کلاهبرداری، آرای دیوانعالی کشور و نظرات مشورتی). چاپ 3. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1590940