ماده 145 قانون ثبت اسناد و املاک

ماده 145 قانون ثبت اسناد و املاک: در مرکز هر استان یا فرمانداری کل به موجب آیین‌نامه مصوب وزارت دادگستری و وزارت تعاون و امور روستا‌ها هیاتی به نام هیات تشخیص، برای انجام وظایف زیر تشکیل می‌شود:

الف- در تحدید حدود قطعات تقسیم‌شده بین زارعین و یا قطعات اختصاصی مالک یا مستثنیات قانونی اصلاحات ارضی در صورت وصول اعتراض یا وجود اختلاف رسیدگی به موضوع و رفع اختلاف و تعیین تکلیف قطعی آن، مدت اعتراض بر حدود اعم از اینکه معترض متصرف قطعه مورد تحدید یا مجاور آن باشد از تاریخ تحدید حدود قطعه مورد اعتراض تا ۳۰ روز پس از ختم عملیات تحدید حدود آخرین قطعه ملک مورد آگهی خواهد بود، اعتراضات واصله از طریق ثبت محل به هیات تسلیم می‌گردد.

ب- رسیدگی و صدور دستور مقتضی در مورد هر گونه اشتباهی که در آگهی الصاقی یا عملیات تحدیدی املاکی که طبق ماده ۱۴۴ این قانون انجام می‌گیرد.

ج- تشخیص و تعیین قائم‌مقام قانونی زارع انتقال‌گیرنده در صورتی که انتقال‌گیرنده فوت کرده و یا طبق مقررات اصلاحات ارضی از او خلع ید شده باشد.

د- تشخیص نوع اعیانی زراعی و تعیین مالک آن و همچنین تشخیص مستثنیات قانونی بر اساس مقررات اصلاحات ارضی برای اراضی مکانیزه و تعیین مالک آن در صورت وجود اختلاف. (رجوع به آیین‌نامه هیات تشخیص مصوب ۱۳۵۲/۹/۱۵)

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 24 قانون ثبت اسناد و املاک
• ماده 144 قانون ثبت اسناد و املاک
• ماده 1 آیین نامه هیأت تشخیص موضوع ماده 145 قانون ثبت
• ماده 1 تصویب نامه قانونی ملی شدن جنگل ها و مراتع

توضیح واژگان

• آیین نامه: آیین نامه مقررات کلی که توسط مراجع ذیصلاح اجرایی به منظور اجرای قانون و یا تسهیل در اجرای وظایف وضع شده باشد.
• وزارت دادگستری: وزارت عدلیه یا وزارت دادگستری، متولی مراقبت در حسن جریان قانون در کشور و فصل خصومات و حفظ نظم عمومی است. همچنین، اینطور بیان شده است که منظور از وزارت عدلیه، قوه قضاییه است.
• هیأت تشخیص: بر اساس ماده 1 آیین نامه هیأت تشخیص موضوع ماده 145 قانون ثبت، مرجعی جهت اعتراض به حدود می باشد که متشکل از سه عضو بوده است و در محل اداره ثبت تشکیل جلسه می دهد. رأی هیأت قطعی و برای اداره ثبت لازم الاجرا می باشد.
• تحدید حدود: به ذکر حدود ملک مورد تقاضای ثبت توسط مأمور ثبت درصورتجلسه تحدید حدود که از طریق بیان حد فاصل املاک مجاور پس از احراز تصرف متقاضی در ملک مورد تحدید صورت می گیرد، تحدید حدود گفته می شود.
• زارعین: زارع کسی است كه مالك زمين نيست و با دارا بودن يك يا چند عامل زراعتي شخصاً و يا به كمك افراد خانواده خود در زمين متعلق بمالك مستقيماً زراعت مي كند و مقداري از محصول را بصورت نقدي يا جنسي به مالك مي دهد.
• مستثنیات: منظور از مستثنیات بر اراضی ملی، اراضی است که از شمول حکم کلی مندرج در ماده 1 تصویب نامه قانونی ملی شدن جنگل ها و مراتع خارج باشند.
• اعتراض: اعتراض در لغت به مفهوم منع کردن و روبه روی کسی ایستادگی کردن و در اصطلاح حقوق ثبت ملک، به مفهوم واخواهی و واخواست و اعتراض به اصل ملک مورد درخواست ثبت یا حدود یا حقوق ارتفاقی می باشد.
• متصرف: به کسی که مالی را در اختیار دارد، خواه به عنوان مالکیت خواه به عنوان دیگر ولو غصب و تصرف غیرقانونی، متصرف گویند.
• آگهی: آگهی تحدیدی یا آگهی تحدید حدود، به آگهی که پیش از تعیین حدود املاک مورد تقاضای ثبت به جهت اطلاع مجاورین در روزنامه کثیرالانتشار منتشر می گردد، آگهی تحدیدی گفته می شود.
• ثبت محل: امروزه تشکیلات ثبتی در شهرستان ها در غالب «اداره ثبت اسناد و املاک» تأسیس گردیده است. اداره ثبت اسناد و املاک یک شخصیت حقوقی حکومتی و از ارکان قوه قضاییه است که عمده وظایف آن عبارتند از 1-ثبت املاک، 2-اجرای مفاد اسناد رسمی، 3-ثبت شرکت ها و علائم و اختراعات، 4-دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق
• آگهی الصاقی: به آگهی که بر اساس مقررات ثبتی چه در خصوص املاک و چه در خصوص اسناد باید علاوه بر انتشار در روزنامه ها، در موعد معین به اماکن معین الصاق گردد، آگهی الصاقی گویند.
• قائم مقام قانونی: قائم مقام در لغت به مفهوم جانشین و نائب می‌باشد. قائم مقام قانونی در اصطلاح حقوقی به کسی گفته می شود که مستقیما در عقد و قرارداد مداخله ندارد ولی اثر آن عقد به جهتی از جهات از متعاملین به او سرایت می نماید. قائم مقام قانونی عبارت است از:
  1. وراث
  2. منتقل الیه
  3. طلبکار
• خلع ید: خلع ید به معنای چیزی را از دست کسی درآوردن یا از تحت سلطه‌ی کسی خارج کردن به طرق قانونی است.

نکات تفسیری دکترین ماده 145 قانون ثبت اسناد و املاک

لازم به ذکر است که در ماده مزبور تنها حدود مورد اشاره قرار گرفته است لیکن نظر بر آن نبوده است که حقوق ارتفاقی در مرجع دیگری مورد رسیدگی قرار گیرد. چرا که غالباً هر دو در زمان تعیین حدود مشخص می گردد و یک حکم دارد و لذا از تصریح به آن صرفنظر شده است.

نکات توضیحی ماده 145 قانون ثبت اسناد و املاک

درخصوص اعتراض به حدود در مهلت قانونی، اداره ثبت همچون اعتراض به اصل ملک عمل می نماید اما در خصوص موارد مذکور در این ماده از قانون ثبت، اداره ثبت به جای دعوت از رئیس دادگاه بدوی به اداره ثبت و یا ارسال پرونده به دادگاه صالح، پرونده اعتراض به حدود را به هیأت تشخیص ارسال می نماید.لازم به ذکر است که رأی این هیأت قطعی بوده و برای اداره ثبت لازم الاجرا می باشد. شایان ذکر است که هیأت تشخیص مذکور در مرکز استان یا فرمانداری کل تشکیل می شود که وظایف آن قالباً در خصوص تحدید حدود قطعات تقسیم شده میان زارعین و یا قطعات اختصاصی مالک یا مستثنیات قانون اصلاحات ارضی درصورت وصول اعتراض یا وجود اختلاف می باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 145 قانون ثبت اسناد و املاک

1. در هر استان یا فرمانداری کل، هیاتی به نام هیات تشخیص تشکیل می‌شود.
2. هیات تشخیص بر اساس آیین‌نامه مصوب وزارت دادگستری و وزارت تعاون و امور روستاها فعالیت می‌کند.
3. وظیفه هیات تشخیص رفع اختلافات و تعیین تکلیف قطعی در تحدید حدود قطعات تقسیم‌شده بین زارعین است.
4. مدت اعتراض بر تحدید حدود ۳۰ روز پس از ختم عملیات تحدید حدود آخرین قطعه ملک است.
5. اعتراضات واصله از طریق ثبت محل به هیات تشخیص تسلیم می‌شود.
6. هیات تشخیص مسئول رسیدگی به اشتباهات در آگهی‌های الصاقی یا عملیات تحدیدی است.
7. هیات تشخیص، قائم‌مقام قانونی زارع انتقال‌گیرنده را تشخیص و تعیین می‌کند.
8. هیات تشخیص، نوع اعیانی زراعی و مالک آن را تعیین می‌کند.
9. تعیین مستثنیات قانونی و مالک آن‌ها بر اساس مقررات اصلاحات ارضی از وظایف هیات است.
10. در صورت وجود اختلاف در اراضی مکانیزه، هیات تشخیص وظیفه تعیین مالک را دارد.
11. ماده به آیین‌نامه هیات تشخیص مصوب ۱۵ آذر ۱۳۵۲ رجوع دارد.

انتقادات

درصورتی که اصل استقرار در مالکیت مطرح شده است و صدور سند مالکیت نیز بر اساس ماده 24 قانون ثبت، در راستای رسیدن به اصل مزبور می باشد، حذف موعدهای قانونی در اعتراض به ثبت را می توان بی توجهی به اصل فوق الذکر تلقی نمود.