ماده 131 قانون ثبت اسناد و املاک

ماده 131 قانون ثبت اسناد و املاک: حق‌الاجرای اسناد لازم‌الاجرا پنج درصد (۵%) مبلغ مورد اجرا تعیین می‌شود و از کسی که اجرا علیه اوست اخذ خواهد شد مگر اینکه دائن بدون حق تقاضای اجرا نموده باشد که در این صورت نسبت به آن قسمتی که دائن حق نداشته از خود او ماخوذ می‌گردد.

تبصره - هر‌گاه طرفین پس از صدور اجراییه و ابلاغ در خارج صلح نمایند یا قرار اقساط بگذارند یا مهلت بدهند یا مدت یک سال اجراییه را تعقیب نکنند متضامناً مسئول پرداخت نیم عشر خواهند بود و کسی که در نتیجه مسئولیت تضامنی حق اجرا را می‌پردازد می‌تواند آن را از طرفی که قانوناً مسئول پرداخت حق اجرا می‌باشد به وسیله اجرا وصول نماید. (الحاقی مصوب ۱۳۲۰)

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 134 قانون ثبت اسناد و املاک

توضیح واژگان

• حق الاجرا: در اصطلاحات ثبتی، حقی است به صورت پول که دولت از بابت اجرائیه اسناد رسمی می‌گیرد که پنج درصد مبلغ مورد اجراست.

• اسناد لازم الاجرا: سند لازم الاجرا که به اختصار، لازم الاجرا گفته می‌شود، سندی است که بدون نیاز به حکم دادگاه، به حکم قانون قابلیت اجرای قهری علیه متعهد سند را دارا می‌باشد خواه رسمی باشد یا عادی.

• دائن: شخصی را که دین، متعلق به او است؛ داین گویند.
• حق: امتیازی است که قانون برای افراد به رسمیت می‌شناسد مانند حق آزادی بیان، حق مالکیت و ...
• اجراییه: ورقه‌ای است که پس از رسیدگی به دعاوی حقوقی مالی و صدور حکم از ناحیۀ دادگاه و قطعیت آن بنا به تقاضای محکوم‌له و توسط دادگاه بدوی صادر می‌شود. ملاک اجرای حکم قطعی دادگاه نیز برگ اجرائیه است.
• ابلاغ: ابلاغ، در لغت یعنی رسانیدن و ایصال، در اصطلاح حقوقی نیز ابلاغ، رساندن و تبلیغ آراء قضایی مثل اجرائیه، احضاریه، دادنامه، اخطاریه و اوراقی است که متضمن تصمیم دادگاه است، گفتنی است ابلاغ توسط مأمورین ذیصلاحی انجام می‌گردد که مأمور ابلاغ نام دارند.
• صلح: به معنی آشتی و تسالم و توافق می باشد و اصطلاحا عبارت است از تراضی و تسالم بر امری، خواه تملیک عین یا منفعت و یا اسقاط دین و یا حق و یا غیر آن ها باشد.
• نیم عشر: به مبلغی (معادل 5% کل بدهی که شامل اصل، سود و خسارت تاخیر تادیه است) که اجرای ثبت درصورت عدم پرداخت محکوم به در مدت 10 روز از تاریخ ابلاغ اجراییه، از مدیون مازاد بر اصل محکوم به دریافت می نماید، حق الاجرا یا نیم عشر اجرایی گفته می شود.
• مسئولیت تضامنی: عبارت است از مسئولیت مدیون در مقابل چند بستانکار که هریک از طلبکاران حق مطالبه ی تمام طلب را دارا باشند و همچنین مسئولیت بدهکاران متعدد که بتوان تمام طلب را از هریک از آنان مطالبه نمود، این مسئولیت تضامنی در مقابل مسئولیت نسبی است .

نکات تفسیری دکترین ماده 131 قانون ثبت اسناد و املاک

هزینه ی اجرای اسناد عبارت است از حق صلح و حق الاجراء. لازم به ذکر است که تضامن مذکور در این ماده تضامن قانونی می باشد، بدین بیان که تضامن ناشی از حکم قانون می باشد که این عبارت در مقابل «تضامن قراردادی» قرار می گیرد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 131 قانون ثبت اسناد و املاک

1. حق‌الاجرا برای اسناد لازم‌الاجرا پنج درصد مبلغ مورد اجراست.
2. حق‌الاجرا از شخصی که اجرا علیه او انجام می‌شود، اخذ می‌گردد.
3. اگر دائن بدون حق تقاضای اجرا کند، حق‌الاجرا از دائن اخذ می‌شود ولی به مقدار قسمتی که دائن حق اجرای آن را نداشته است.
4. در صورتی که پس از صدور اجراییه طرفین صلح کنند، اقساط بگذارند، مهلت بدهند یا یک سال اجراییه را تعقیب نکنند، هر دو طرف به صورت تضامنی مسئول پرداخت نیم عشر (نصف حق‌الاجرا) هستند.
5. به واسطه مسئولیت تضامنی، کسی که حق اجرا را می‌پردازد می‌تواند آن را از طرفی که قانوناً مسئول است دریافت کند.
6. امکان وصول حق اجرا از طرف مسئول به وسیله اجرای قانون وجود دارد.

مصادیق و نمونه ها

به طور مثال درصورتی که بانک محکوم له باشد، برای پرداخت نیم عشر اجرایی علیرغم آنکه بر عهده بدهکار می باشد، بانک به جهت ادامه ی روند پرونده، باید نیم عشر را از جانب بدهکار مستنکف به صندوق ثبت واریز نماید.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/99/232 مورخ 1399/03/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه