ماده 142 قانون ثبت اسناد و املاک

ماده 142 قانون ثبت اسناد و املاک: نسبت به املاک مجهول‌المالک و املاکی که درباره آن‌ها تقاضای ثبت نشده و به ثبت نرسیده باشد و در اجرای قانون اصلاحات ارضی به زارعین واگذار شده یا بشود احتیاج به تقاضای ثبت از طرف منتقل‌الیه ندارد. ثبت محل مکلف است بر طبق انتقالاتی که واقع شده یا می‌شود پرونده‌ای به نام هر یک از خریداران تشکیل داده و اعم از اینکه ملک به صورت مشاع یا مفروز به زارع منتقل شده باشد بدون انتشار آگهی‌های نوبتی حصه متصرفی زارع را تحدید و به صدور سند مالکیت آن اقدام نماید. (اصلاحی مصوب ۱۳۵۱)

این عملیات از پرداخت هر گونه حق‌الثبت و هزینه مقدماتی و بهای سند مالکیت و سایر هزینه‌های مربوط معاف می‌باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 28 قانون مدنی
• ماده 139 قانون ثبت اسناد و املاک
• ماده 143 قانون ثبت اسناد و املاک
• ماده 28 آیین نامه خرید اراضی و ابنیه و مؤسسات مورد احتیاج عملیات عمرانی
• ماده 104 مکرر آیین نامه قانون ثبت املاک

توضیح واژگان

• مجهول المالک: بر اساس مقررات ثبتی، ملکی که در موعد مقرر مالک نسبت به آن اظهارنامه ثبتی تقدیم ننموده است و از این طریق مالکیت خویش را اعلام ننموده است، مجهول المالک تلقی می شود. لیکن از منظر قانون مدنی، مالی اعم از منقول و غیرمنقول که مالک آن مشخص نمی باشد.
• زارعین: زارع کسی است كه مالك زمين نيست و با دارا بودن يك يا چند عامل زراعتي شخصاً و يا به كمك افراد خانواده خود در زمين متعلق بمالك مستقيماً زراعت مي كند و مقداري از محصول را بصورت نقدي يا جنسي بمالك مي دهد.
• ثبت محل: امروزه تشکیلات ثبتی در شهرستان ها در غالب «اداره ثبت اسناد و املاک» تأسیس گردیده است. اداره ثبت اسناد و املاک یک شخصیت حقوقی حکومتی و از ارکان قوه قضاییه است که عمده وظایف آن عبارتند از 1-ثبت املاک، 2-اجرای مفاد اسناد رسمی، 3-ثبت شرکت ها و علائم و اختراعات، 4-دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق
• خریداران: از نظر عده‌ای یکی از طرفین عقد بیع که به مالیت مبیع نظر دارد، مشتری نامیده می‌شود.
• مشاع: به وضعیت ناشی از اجتماع حقوق دو یا چند شخص در مالی معین، نسبت به همه اجزای مالی و اعتباری آن مال، اشاعه و به آن مال، مالِ مشاع گویند.
• مفروز: یعنی تجزیه مبیع از سایر حصه ها و معین نمودن آن.
• آگهی نوبتی: آگهی نوبتی اداره ثبت مکلف است تا 90 روز پس از انتشار اولین آگهی، صورت کلیه ی اشخاصی را که اظهارنامه داده اند با نوع ملک و شماره ای که از جانب اداره ثبت برای هر ملک معین گردیده است در روزنامه ها آگهی نماید.
• حصه: حصه در لغت به مفهوم نصیب، بهره، بخش و قسمت می باشد. به سهم مشاع از مالی که ملک چند نفر باشد، حصه گفته می شود.
• متصرف: به کسی که مالی را در اختیار دارد، خواه به عنوان مالکیت خواه به عنوان دیگر ولو غصب و تصرف غیرقانونی، متصرف گویند.
• تحدید حدود: به ذکر حدود ملک مورد تقاضای ثبت توسط مأمور ثبت در صورتجلسه تحدید حدود که از طریق بیان حد فاصل املاک مجاور پس از احراز تصرف متقاضی در ملک مورد تحدید صورت می گیرد، تحدید حدود گفته می شود.
• سند مالکیت: سند مالکیت عبارت است از سندی که اداره ی ثبت مطابق ثبت دفتر املاک تهیه و به مالک یا قائم مقام او تسلیم می نماید. سند مالکیت نوعی از اسناد رسمی بوده که پس از طی تشریفات ثبت مال غیرمنقول و ثبت آن در دفتر املاک، به مالک ملک داده می شود و دولت دارنده ی آن را مالک ملک می داند حتی اگر وی متصرف ملک نباشد.
• حق الثبت: به وجهی که بابت ثبت سند معامله یا ثبت ملک یا ثبت شرکت ها یا علائم یا اختراعات یا اسم تجارتی از متقاضی ثبت گرفته می شود، حق الثبت می گویند.

نکات تفسیری دکترین ماده 142 قانون ثبت اسناد و املاک

در ثبت عمومی، ثبت ملک با تسلیم اظهارنامه ثبتی صورت می گیرد و بدون این امر ثبت ملک ممکن نمی باشد، مگر در یک استناء که بر اساس ماده مزبور و ماده 104 مکرر آیین نامه قانون ثبت املاک مربوط به املاک مجهول المالک و املاکی می باشد که نسبت به آن ها تقاضای ثبت نشده و در اجرای قانون اصلاحات ارضی به زارعین منتقل گردیده است.

نکات توضیحی ماده 142 قانون ثبت اسناد و املاک

نسبت به املاکی که مجهول المالک اعلان گردند، اشخاصی که حق تقاضای ثبت دارند می توانند در ظرف دو سال از تاریخ اجرای قانون ثبت تقاضای ثبت نمایند و پس از این موعد، معاملات راجع به آن املاک پیش از تقاضای ثبت در دفتر اسناد رسمی مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت. در راستای توضیحات فوق لازم به ذکر است که دیگر احتیاجی به تقاضای ثبت از جانب منتقل الیه نیست و بر اساس صورت مجلس تحدیدی که با استناد به آگهی الحاقی تنظیم گردیده است، سند مالکیت آن صادر خواهد شد و همچنین اینکه از پرداخت حق الثبت و سایر هزینه های مربوطه معاف خواهد بود. استثناء دیگری که می توان بر قاعده کلی ثبت اجباری املاک وارد است، اراضی مربوط به زیر سدها می باشد که در آن ماده 28 آیین نامه خرید اراضی و ابنیه و مؤسسات مورد احتیاج عملیات عمرانی حاکم می باشد. بدین بیان که درخصوص املاکی که مالک و متصرف آن مشخص نباشد، سازمان برنامه موظف است به جهت تشخیص مالک به اداره ثبت محل مراجعه نماید و یا از مجرایی دیگر مالک را مشخص نماید، در نهایت باید بهای ملک را تا تعیین تکلیف مالکیت ملک در صندوق دادگستری سپرده گذارد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 142 قانون ثبت اسناد و املاک

1. املاک مجهول‌المالک و املاکی که تقاضای ثبت نشده‌اند و به زارعین واگذار شده‌اند، نیاز به تقاضای ثبت ندارند.
2. ثبت محل موظف است برای این املاک پرونده‌ای به نام هر یک از خریداران تشکیل دهد.
3. انتقال املاک به زارعین ممکن است به صورت مشاع یا مفروز باشد.
4. بدون نیاز به انتشار آگهی‌های نوبتی، حصه متصرفی زارع تحدید و سند مالکیت صادر می‌شود.
5. عملیات مرتبط با این املاک از پرداخت حق‌الثبت، هزینه مقدماتی، بهای سند مالکیت و سایر هزینه‌ها معاف است.