ماده 3 قانون ثبت اسناد و املاک

ماده 3 قانون ثبت اسناد و املاک: در هر اداره يا دائره ثبت به تناسب توسعه آن يك يا چند نفر محقق ثبت برای رفع اختلافات و اعتراضات ناشی از تقاضای ثبت املاک معين‌ خواهد شد.

توضیح واژگان

دائره: دائره از جمع چند شعبه حاصل می گردد و منظور از «شعبه» قسمتی از یک اداره یا مؤسسه عمومی است که به یک نوع کار ارباب رجوع، رسیدگی می‌نماید مانند شعبه اجرای اسناد رسمی در سازمان ثبت اسناد و املاک. از جمع چند دائره، «اداره» پدید می‌آید.

محقق ثبت: دادرسی بود که در قانون سابق برای رفع اختلافات و اعتراضات ناشی از تقاضای ثبت املاک تعیین شده بود. در حال حاضر این اختلافات در دادگاه رسیدگی می شود و محقق ثبت وجود خارجی ندارد و ضبط آن در مجموعه هایی که بعد از نسخ آن چاپ شده حاکی از عدم دقت است.

فلسفه و مبانی ماده

در هر اداره ثبت یا دایره ثبت برای جلوگیری از تراکم دعاوی در دادگاه های عمومی از جنبه تشکیلات، در هر اداره ثبت، به تناسب آن، یک یا چند نفر محقق ثبت برای رفع اختلافات و اعتراضات ناشی از تقاضای ثبت معین شده بود.

نکات توضیحی

حدود صلاحیت محقق ثبت در ماده 5 قانون ثبت اسناد و املاک به آیین نامه موکول شده است. ماده 127 تا 160 آیین نامه ثبت املاک مصوب 1317 راجع به محقق ثبت است. محقق ثبت به دعاوی مستدعیان ثبت رسیدگی می کرد و در هر محل که محقق ثبت وجود نداشت آن دعاوی را دادگاه های بخش یا شهرستان رسیدگی می کردند. در سال 1319 به علت کم شدن کار این دادگاه های اختصاصی مدیر کل ثبت وقت طی شماره 35294 مورخه 1319/10/11 از وزارت دادگستری تقاضای انحلال محقق ثبت را کرد و در همان تاریخ هم محقق ثبت منحل شد.