ماده 15 قانون ثبت اسناد و املاک

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده 15 قانون ثبت اسناد و املاک: اگر تقاضاکننده در موقع تحدید حدود، خود یا نماینده‌اش حاضر نباشد، ملک مورد تقاضا با حدود اظهار شده از طرف مجاورین تحدید خواهد شد. هر‌گاه مجاورین نیز در موقع تحدید حاضر نشوند و به این جهت حدود ملک تعیین نگردد اعلان تحدید حدود نسبت به آن املاک تجدید می‌شود و اگر برای مرتبه دوم نیز تقاضاکننده و مجاورین هیچ یک حاضر نشده و تحدید حدود به عمل نیاید حق‌الثبت ملک دو برابر اخذ خواهد شد.

تبصره (اصلاحی مصوب 1351): هر‌گاه حدود مجاورین از لحاظ عملیات ثبتی تثبیت و معین باشد تحدید حدود بدون انتشار آگهی با تبعیت از حدود مجاورین به عمل خواهد آمد و در این مورد در صورتی که یک یا چند حد ملک مورد تحدید از اموال عمومی مربوط به دولت و شهرداری و یا حریم قانونی آن‌ها باشد تحدید حدود با حضور نمایندگان سازمان‌های ذی‌ربط به عمل خواهد آمد و عدم حضور نماینده مزبور مانع انجام تحدید حدود نخواهد بود.

مواد مرتبط

آیین نامه ها و بخشنامه های مرتبط

توضیح واژگان

تجدید تحدید: بدین مفهوم است که تحدید حدود یک ملک به علت مندرج در ماده مذکور از سرگرفته می شود.[۱]

تحدید حدود: به ذکر حدود ملک مورد تقاضای ثبت توسط مأمور ثبت درصورتجلسه تحدید حدود که از طریق بیان حد فاصل املاک مجاور پس از احراز تصرف متقاضی در ملک مورد تحدید صورت می گیرد، تحدید حدود گفته می شود.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

استثنائی که می توان بر قاعده مندرج در ماده مذکور «مبنی براینکه درصورتی که مالک یا نماینده وی یا مجاورین ملک نباشند تحدید حدود به عمل نخواهد آمد» آورد تبصره 1 ماده 144 قانون ثبت اسناد و املاک می باشد که در اینجا عدم حضور مالک یا نماینده وی مانع انجام تحدید حدود نبوده و در این حالت تحدید با معرفی مجاور یا معتمدین و مطلعین صورت خواهد گرفت.[۳] شایان ذکر است که درصورت حضور تقاضاکننده ی ثبت یا نماینده وی و حضور یا عدم مجاورین به هنگام تحدید، با توجه به ماده 15 قانون ثبت و ماده 70 آیین نامه قانون ثبت، حدود ملک مطابق اظهار تقاضاکننده ثبت یا نماینده اش تعیین و در صورتمجلس در حدود اظهارنامه و با احراز تصرف متصرف، نوشته می شود.[۴]

نکات توضیحی

تحدید حدود غالباً به صورت عمومی انجام می شود و تحدید حدود اختصاصی زمانی صورت می گیرد که پس از انتشار آگهی تحدید عمومی، یک ملک به صورت تحدید حدود نشده باقی مانده است یا آگهی آن یا تحدید حدود آن باطل و تجدید گردد. در چنین صورتی اگر به استناد تبصره ماده مذکور ملک مزبور قابلیت تحدید حدود نداشته باشد، مالک آن می تواند با توجه به قسمت آخر ماده 61 آیین نامه قانون ثبت با پرداخت هزینه قانونی، صدور آگهی تحدید حدود اختصاصی را درخواست نماید. همینطور املاکی که مجهول المالک بوده یا در جریان ثبت هستند اما نسبت به آن ها تحدید حدود صورت نگرفته است و تصمیم هیأت های حل اختلاف به قبول ثبت یا صدور سند مالکیت یا انتقال بوده است، تحدید حدود اختصاصی نسبت به آن ها صورت می گیرد.[۵]

نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. حضور تقاضاکننده و نماینده در تحدید حدود: طبق این ماده، اگر تقاضاکننده یا نماینده‌اش در هنگام تحدید حدود ملک حاضر نباشند، حدود ملک با اظهار نظر مجاورین تعیین می‌شود. این نکته مهم است که مجاورین باید در زمان تحدید حدود حضور داشته باشند تا حدود ملک مشخص شود.
  2. عدم حضور مجاورین: اگر مجاورین نیز در هنگام تحدید حدود حضور نداشته باشند، عملیات تحدید حدود به تعویق می‌افتد و باید آگهی جدیدی برای تعیین حدود ملک منتشر شود. این اقدام نشان‌دهنده اهمیت حضور طرفین در پروسه تثبیت حدود است.
  3. افزایش حق‌الثبت در صورت عدم حضور: در صورتی که برای بار دوم هم تقاضاکننده و مجاورین حضور پیدا نکنند و تحدید حدود انجام نشود، حق‌الثبت ملک دو برابر می‌شود. این موضوع تأکید بر اهمیت حضور به موقع طرفین در روند قانونی دارد.
  4. تحدید حدود بدون انتشار آگهی: طبق تبصره این ماده، در صورتی که حدود مجاورین به‌طور قطعی تثبیت شده باشد، نیاز به انتشار آگهی جدید برای تحدید حدود نیست و عمل تحدید حدود بدون آگهی و مطابق با حدود مجاورین انجام می‌شود. این تسهیل در فرآیند ثبت املاک، به منظور جلوگیری از اطاله دادرسی است.
  5. حضور نمایندگان سازمان‌های ذی‌ربط: اگر یکی از حدود ملک مورد تحدید مربوط به اموال عمومی، دولت، شهرداری‌ها یا حریم‌های قانونی آنها باشد، حضور نمایندگان سازمان‌های ذی‌ربط برای انجام تحدید حدود الزامی است. اما در صورتی که نماینده این سازمان‌ها حضور نداشته باشد، تحدید حدود به‌طور مستقل انجام خواهد شد. این بخش از ماده به اهمیت حفاظت از اموال عمومی و هماهنگی با سازمان‌های مربوطه اشاره دارد.

این ماده در فرآیند ثبت املاک، برای تسهیل و رفع مشکلات حقوقی ناشی از عدم حضور طرفین و سازمان‌های ذی‌ربط طراحی شده است.

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 113636
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 113696
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق ثبت، ثبت املاک. چاپ 6. گنج دانش، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2826152
  4. غلامرضا شهری. حقوق ثبت اسناد و املاک. چاپ 37. جهاد دانشگاهی، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3991000
  5. بهرام حسن زاده. حقوق تحلیلی اراضی و املاک (اثبات، ثبت، تملک اراضی و املاک). چاپ 2. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2784908