ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری
؟ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری: جرائم تعزیری درجه هفت و هشت، بهطور مستقیم در دادگاه مطرح میشود. در این مورد و سایر مواردی که پرونده بهطور مستقیم در دادگاه مطرح میشود، دادگاه پس از انجام تحقیقات به ترتیب زیر اقدام میکند:
الف - چنانچه دادگاه خود را صالح به رسیدگی نداند، قرار عدم صلاحیت صادر میکند و اگر مورد را از موارد منع یا موقوفی تعقیب بداند، حسب مورد، اتخاذ تصمیم میکند.
ب - در غیر موارد مذکور در بند (الف)، چنانچه اصحاب دعوی حاضر باشند و درخواست مهلت نکنند، دادگاه با تشکیل جلسه رسمی، مبادرت به رسیدگی میکند. در صورتی که اصحاب دعوی حاضر نباشند یا برای تدارک دفاع یا تقدیم دادخواست ضرر و زیان، درخواست مهلت کنند، دادگاه با اخذ تأمین متناسب از متهم، وقت رسیدگی را تعیین و مراتب را به اصحاب دعوی و سایر اشخاصی که باید در دادگاه حاضر شوند، ابلاغ میکند.
مواد مرتبط
- ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی
- ماده 16 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی
- ماده 92 قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده 383 قانون آیین دادرسی کیفری
پیشینه
سابقاً بند ب ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب ۱۳۷۸) در این خصوص وضع شده بود.[۱]
فلسفه و مبانی نظری ماده
یکی از طرق کاستن از اطاله دادرسی، مطرح شدن جرایم کماهمیت تر در خود دادگاه بهطور مستقیم و بدون طرح در دادسرا است.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
ماده فوق در خصوص شرایط رسیدگی به آن دسته از جرایم در دادگاه است که تحقیقات مقدماتی آنها در دادسرا انجام نمیشود، بلکه این امر و نیز محاکمه متهم هر دو در دادگاه صورت میگیرد.[۳]
اگرچه قرارهای نهایی همچون قرار مجرمیت باید پس از اخذ آخرین دفاع صورت گیرند، اما در خصوص قرار موقوفی تعقیب و نیز عدم صلاحیت، عده ای معتقد به عدم لزوم رعایت این قاعده هستند.[۴]
بخش دوم بند ب ماده فوق، به لزوم رعایت «اصل لزوم تعیین وقت دادرسی» اشاره دارد.[۵]به عقیده گروهی از نویسندگان، اعطاء مهلت به طرفین در صورت تقاضای مهلت بر اساس این ماده، بر طبق عرف قضایی ما سه روز است، اما این مقدار را میتوان با توجه به کیفیت پرونده تغییر داد و مهلت بیشتری اعطا نمود.[۶]
نکات توضیحی
از نمونههای این جرایم (جرایمی که بهطور مستقیم در دادگاه مطرح میشوند) میتوان به جرایم منافی عفت و نیز جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ اشاره کرد.[۷] در این موارد تطبیق عنوان مجرمانه با عمل ارتکابی را باید از وظایف خود دادگاه دانست.[۸]
رویههای قضایی
- نظریه مشورتی شماره ۷/۹۳/۳۰۲۹ مورخ ۱۳۹۳/۱۲/۴ اداره کل حقوقی قوه قضاییه: ۱- نظر به اینکه به موجب ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۹۲، جرائم تعزیری درجه هفت و هشت بهطور مستقیم در دادگاه، رسیدگی میشود و از طرفی درجهبندی مجازاتها نیز تنها ناظر به جرائم تعزیری است لذا به جرم مستوجب دیه، تحت هر شرایطی با کیفرخواست رسیدگی میشود. در فرض سؤال یعنی موردی که جرمی مستوجب دیه و مجازات تعزیری درجه هفت یا هشت باشد باید با کیفرخواست رسیدگی شود.
- ۲- ملاک تعیین شده جهت رسیدگی بدون کیفرخواست به پرونده، وفق صراحت ماده ۳۴۰ قانون آئین دادرسی کیفری۱۳۹۲، جرائم تعزیری درجه هفت و هشت است و هر جرمی صرف نظر از اینکه در صلاحیت دادگاه عمومی یا انقلاب باشد چنانچه در آن درجات باشد بهطور مستقیم، در دادگاه مطرح میشود.[۹]
- نظریه شماره 1008/95/7 مورخ 1395/05/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1030/95/7 مورخ 1395/05/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1055/95/7 مورخ 1395/05/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1074/95/7 مورخ 1395/05/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1105/95/7 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1107/95/7 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1109/95/7 مورخ 1395/06/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1134/95/7 مورخ 1395/05/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1147/95/7 مورخ 1395/05/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1148/95/7 مورخ 1395/05/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- رای وحدت رویه شماره 759 مورخ 1396/4/20 هیات عمومی دیوان عالی کشور
- رای وحدت رویه شماره 807 مورخ 1399/11/14 هیات عمومی دیوان عالی کشور
- نظریه شماره 7/1400/717 مورخ 1400/06/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره الزامات مربوط به دادستان در رسیدگی مستقیم در دادگاه
- نظریه شماره 7/1400/244 مورخ 1400/04/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعطای نیابت قضایی در جرایم مرتبط با دادگاه کیفری و احضار متهم و شاهد
- نظریه شماره 1008/95/7 مورخ 1395/05/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1012/96/7 مورخ 1396/05/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/99/1121 مورخ 1399/08/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول مرور زمان شکایت پس از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
- نظریه شماره 7/1400/27 مورخ 1400/01/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره رسیدگی توامان دادسرا به جرایم متعدد درجه ۷و ۸ در کنار جرایم ۱ تا ۶
- نظریه شماره 7/99/1370 مورخ 1399/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تکلیف دادگاه بخش نسبت به جرایم در صلاحیت دادگاه انقلاب
- نظریه شماره 7/1400/332 مورخ 1400/03/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعیین مرجع قضایی صالح در رسیدگی به تخلفات مواد ۱۷۵ و ۱۷۶ قانون کار
- نظریه شماره 7/99/1271 مورخ 1399/09/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درجه مجازات در فرض تعیین جزای نقدی با توجه به قانون وصول برخی از درآمدهای دولت
- نظریه شماره 7/1400/458 مورخ 1400/11/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعقیب مجدد متهم توسط دادستان، در صورت تایید قرار منع تعقیب توسط دادگاه
- نظریه شماره 7/99/450 مورخ 1399/04/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اختلاف در صلاحیت بین دادسرا و دادگاه یک حوزه قضایی
- نظریه شماره 7/1402/407 مورخ 1402/06/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صلاحیت دادستان در صدور قرار تعلیق تعقیب در جرایم هفت و هشت
- نظریه شماره 7/99/465 مورخ 1399/04/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نظر مخالف دادگاه در طرح مستقیم پرونده
- نظریه شماره 7/1400/501 مورخ 1400/05/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره نحوه رسیدگی در دادگاه عمومی بخش و دادگاه کیفری دو
- نظریه شماره 7/99/478 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درجه بندی مجازات توسط دادگاه
- نظریه شماره 7/1400/509 مورخ 1400/05/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تشخیص درجه مجازات
- نظریه شماره 7/99/49 مورخ 1399/02/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه مدت زمان اعتراض به قرارهای دادگاه کیفری یک
- رای دادگاه درباره ارسال پیامک به صورت طرفینی و متقابل (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۲۰۰۹۲۸)
- رای دادگاه درباره ارسال پیامک به صورت دو جانبه در مزاحمت تلفنی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۸۰۰۸۱۱)
- نظریه شماره 7/99/829 مورخ 1399/07/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم قطع درخت
- نظریه شماره 7/99/894 مورخ 1399/08/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مدت اعتراض به قرارهای صادره از دادگاه کیفری در فرض رسیدگی به طور مستقیم
- نظریه شماره 7/99/925 مورخ 1399/07/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعمال تخفیف در مجازات جزای نقدی نسبی جرم چرای غیرمجاز در اراضی ملی
- نظریه شماره 7/99/933 مورخ 1399/07/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اختلاف بین دادگاه و دادسرا برای تحقیقات مقدماتی در جرم دعاوی سه گانه
- نظریه شماره 1028/96/7 مورخ 1396/05/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 7/99/1847 مورخ 1400/02/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اختلاف دادسرا و دادگاه در مورد درجه مجازات
- رای دادگاه درباره انحلال دادگاه حقوقی و جانشینی دادگاه کیفری (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۸۴۷)
- نظریه شماره 7/98/1912 مورخ 1399/05/07 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مداخله مأمورین قضایی یا غیر قضایی در جرم پولشویی
- نظریه شماره 7/99/1027 مورخ 1399/07/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت رسیدگی مقدماتی به جرم تصرف عدوانی
- نظریه شماره 1055/95/7 مورخ 1395/05/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1105/95/7 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1107/95/7 مورخ 1395/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1109/95/7 مورخ 1395/06/06 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1134/95/7 مورخ 1395/05/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1147/95/7 مورخ 1395/05/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1148/95/7 مورخ 1395/05/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- نظریه شماره 1206/96/7 مورخ 1396/05/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
- رای دادگاه درباره تخریب به عنوان مقدمه بزه ممانعت از حق (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۸۷۴)
منابع
- ↑ صادق سلیمی و امین بخشی زاده اهری. تحلیل ماده به ماده قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در مقایسه با قوانین سابق. چاپ 1. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278504
- ↑ صادق سلیمی و امین بخشی زاده اهری. تحلیل ماده به ماده قانون آیین دادرسی کیفری 1392 در مقایسه با قوانین سابق. چاپ 1. جنگل، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6278496
- ↑ علی خالقی. نکتهها در قانون آیین دادرسی کیفری. چاپ 1. موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4699916
- ↑ محمد آشوری. آیین دادرسی کیفری (جلد دوم). چاپ 8. سمت، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 550256
- ↑ عباس زراعت. اصول آیین دادرسی کیفری ایران. چاپ 2. مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4131056
- ↑ محمود آخوندی اصل. آیین دادرسی کیفری (جلد پنجم) (مباحث کاربردی حقوق). چاپ 1. سازمان چاپ و انتشارات، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2003892
- ↑ بابک فرهی. بایستههای آیین دادرسی کیفری جلد اول. چاپ 1. طرح نوین اندیشه، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4769296
- ↑ بهروز جوانمرد. فرایند دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 1. جنگل، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3873064
- ↑ نصرت حسنزاده. محشای قانون آیین دادرسی کیفری کاربردی مصوب 1392. چاپ 1. جنگل، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279844