ماده 19 قانون ثبت اسناد و املاک

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده 19 قانون ثبت اسناد و املاک: در صورتی كه در جلسه مقرر برای محاكمه یا رسیدگی، محقق ثبت معترض يا وكيل او حاضر نشود و مطابق مقررات اصول محاكمات‌ حقوقی به تقاضای مستدعی ثبت، عرضحال او ابطال گردد تجديد عرضحال فقط در ظرف ده روز پس از ابلاغ قرار ابطال، برای يک مرتبه ممكن خواهد ‌بود. در اين مورد عرضحال مستقيماً به دفتر محكمه صلاحيتدار داده خواهد شد.

تبصره: در مواردی نيز كه به موجب مواد 16 و 17 اصول محاكمات آزمايشی، عرضحال رد می شود مفاد اين ماده لازم ‌الرعايه است.

مواد مرتبط

نکات توضیحی تفسیری دکترین

درصورتی که محدودیت های مذکور در این ماده نبود معترض به ثبت می توانست با دادن دادخواست های اعتراض ناقص و تجدید آن ها به صورت مکرر مانع ثبت ملک و اتمام عملیات ثبتی و صدور سند مالکیت شود و از طرف دیگر، اگر اصلاً اجازه ی تجدید دادخواست داده نمی شد و بدون رسیدگی به دعوی او حقش ساقط می گردید دور از عدل و انصاف بود. اما با ترتیبی که این ماده در پیش گرفته است، هم حق معترض بر ثبت حفظ می شود و هم حق متقاضی ثبت و همچنین مصلحت جامعه که ضرورت ثبت املاک را ایجاب کرده است نیز در نظر گرفته شده است.[۱]لازم به ذکر است که ترتیب رسیگی به دادخواست اعتراض مطابق با قواعد عمومی دادرسی صورت می گیرد.[۲] از آنجا که مبنای امارات غلبه بوده و غالباً احکام دادگاه ها پس از رسیدگی ماهوی در امری، قابلیت طرح مجدد را ندارند به جز موارد اعاده دادرسی و اعتراض شخص ثالث، فلذا اعتبار قضیه محکوم بها اماره نسبی محسوب می گردد. اما در خصوص اعتبار قضیه مختوم بها، اگر مفهوم خاص آن که درخصوص قرارها می باشد، درنظر گرفته شود، در غالب موارد قابل درخواست مجدد می باشد. مگر در مورد قرار ابطال دادخواست موضوع این ماده از قانون ثبت و همچنین قرار سقوط دعوی ماده 18 قانون ثبت و در مورد سقوط دعوی موضوع ماده 107 و 272 و 273 و 274 و 278 و 279 و 286 قانون آیین دادرسی مدنی که تحت شرایط خاصی مجدداً قابل طرح مجدد می باشد. درخصوص سایر قرارها همچون رد دعوی، عدم استماع دعوی، قرار امتناع از رسیدگی، عدم صلاحیت، رد دادخواست و... منعی در طرح مجدد آن ها وجود ندارد درنتیجه اماره تلقی نشده، بلکه عکس آن نوعی اماره می باشد. اما اگر اعتبار قضیه مختوم بها را اعم از حکم و قرار بداینم، نسبت به احکام اماره محسوب و نسبت به قرارها اماره محسوب نخواهد شد.[۳]

نکات توضیحی

به طور کلی در دعاوی زمانی که نسبت به موضوع دعوی در ماهیت رای صادر نشده یا دعوی مدعی اسقاط نشده، اگر رأِی بر رد یا ابطال دادخواست صادر گردد، ذینفع می تواند مجدداً دعوی خویش را طرح نماید اما درخصوص دعوی اعتراض به ثبت، قانون تجدید دادخواست را در مورد رد آن تنها یک دفعه و ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ قرار جایز دانسته است.[۴] در دعاوی به طور کلی تا زمانی که نسبت به موضوع دعوی رسیدگی ماهوی صورت نگرفته و رأی ماهوی صادر نشده است یا دعوی مدعی اسقاط نگردیده است، اگر قراری بر رد یا ابطال دادخواست صادر شود، ذینفع می تواند مجدداً طرح دعوی نماید، اما درخصوص دعوی اعتراض به ثبت بنابر قاعده قانونی تجدید دادخواست تنها در مورد رد آن و تنها یک مرتبه و ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ قرار جایز می باشد.[۵]بنابراین قرار ابطال دادخواست بنابر این ماده قاطع دعوا بوده و تنها یک بار قابل تجدید بوده و در بار دوم اعتبار امر مختوم بها را دارد.[۶]شایان ذکر است که به جهت جلوگیری از اطاله جریان ثبت مقدماتی و همچنین طرح ادعاهای واهی، مدت زمان تسلیم اعتراض محدود بوده و درصورتی که پس از تقدیم دادخواست، معترض دعوی مطروحه را پی گیری ننماید، با درخواست متقاضی ثبت دادخواست اعتراضی ابطال خواهد شد.[۷] لازم به ذکر است که همانطور که درفوق نیز ذکر گردید، مسکوت ماندن پرونده زمانی موجب اسقاط دعوی می گردد که ناشی از غفلت معترض باشد، در غیر اینصورت زمانی که رکود پرونده علت دیگری داشته باشد دادگاه نمی تواند دعوی اعتراض بر ثبت را ساقط نماید.[۸]

رویه های قضایی

بنابر حکم شماره 1355 مورخ 1325/08/07 شعبه اول دیوان عالی کشور، مواردی که در ماده مورد بحث، دادخواست اعتراض بر ثبت ابطال می شود و می توان دادخواست مزبور را در مدت مقرر در آن تجدید نمود، معین شده و منحصر به همان موارد معینه بوده و در غیر اینصورت (به طور مثال در موردی که به سبب عدم ارائه اصول اسناد قرار ابطال دادخواست صادر می شود) باید مطابق با قواعد کلی، دادخواستی که ارائه می شود در مدت قانونی اعتراض به ثبت باشد.[۹]

منابع

  1. غلامرضا شهری. حقوق ثبت اسناد و املاک. چاپ 37. جهاد دانشگاهی، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3993064
  2. احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2356252
  3. بهرام بهرامی. بایسته های تفسیر قوانین و قراردادها (متدولوژی، اصول و بمانی تدوین، تصویب و تفسیر). چاپ 1. نگاه بینه، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1149828
  4. مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال نوزدهم شماره مسلسل 105 تیر و مرداد و شهریور 1346. کانون وکلای دادگستری مرکز، 1346.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4875052
  5. مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال نوزدهم شماره مسلسل 105 تیر و مرداد و شهریور 1346. کانون وکلای دادگستری مرکز، 1346.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4875052
  6. مصطفی اصغرزاده بناب. حقوق ثبت کاربردی (جلد اول) (دعاوی اعتراضات ثبتی مربوط به املاک و آیین رسیدگی به آنها). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2853408
  7. ماهنامه کانون سردفتران و دفتریاران سال 44 شماره 20. دیدآور، -.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2758136
  8. مجله علمی انتقادی حقوقی کانون وکلا سال نوزدهم شماره مسلسل 105 تیر و مرداد و شهریور 1346. کانون وکلای دادگستری مرکز، 1346.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4875084
  9. احمد متین دفتری. آیین دادرسی مدنی و بازرگانی (جلد اول). چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2356260