ماده ۶۷۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «هرکس سایر اشیاء منقول متعلق به دیگری را آتش بزند به حبس از سه ماه تا یک سال و ش...» ایجاد کرد)
 
(افزودن رویه قضایی)
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هرکس سایر اشیاء منقول متعلق به دیگری را آتش بزند به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه محکوم خواهد شد.
'''ماده ۶۷۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''': هرکس سایر اشیاء [[مال منقول|منقول]] متعلق به دیگری را [[احراق|آتش بزند]] به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه محکوم خواهد شد.
*{{زیتونی|[[ماده ۶۷۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۶۷۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
«تحریق» یا «احراق» به معنی سوزاندن است که معمولا ترس و وحشت و خسارت بالقوه و بالفعل بیشتری نسبت به سایر انواع تخریب دارد و همین باعث افزایش مجازات این عمل است.تحریق از مصادیق بارز [[جرم تخریب]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=433664|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
[[عنصر مادی]] این جرم احراق است و با [[فعل مثبت مادی|فعل مادی مثبت]] محقق میشود و [[ترک فعل]] نمیتواند عنصر مادی جرم موضوع این ماده تلقی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1431848|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>علاوه بر این جرم موضوع این ماده، [[جرم مقید|مقید]] تلقی میشود و ورود حداقل خسارت لازم است، لذا چنانچه مالی آتش زده شود که به خاطر نسوز بودن خسارتی نبیند، از شمول ماده خارج و [[جرم محال]] در نظر گرفته میشود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1431892|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> همچنین [[موضوع جرم]] در این ماده اعم از [[مال]] یا شیء است. (به دلیل وجود ضابطه حفظ نظم عمومی و حمایت از آن در قوانین کیفری)<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1431852|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>
 
به عنوان [[عنصر معنوی]]، [[سوءنیت عام]] مطرح است که با توجه به ظاهر ماده «[[قصد اضرار به غیر]]» شرط نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609980|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
در این ماده، برخلاف ماده قبل از قید «[[عمد]]» استفاده نشده است و ممکن است [[اطلاق]] آن شامل احراق عمدی و غیرعمدی بشود، هرچند با [[تفسیر منطقی]] سازگار نبوده و عطف به ماده قبل نیز نشان دهنده ان است که عمد، شرط تحقق جرم است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=610008|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>بنابراین اگر کسی مالی را به تصور اینکه مال خودش است، از بین ببرد و بعدا معلوم شود مال متعلق به دیگری بوده، عنصر معنوی جرم تحقق نیافته است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=675988|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
 
== رویه قضایی ==
به موجب نظریه مشورتی شماره 1384/7_1371/5/26 در قوانین فعلی برای سوزاندن پرچم خارجی مجازاتی وضع نشده است. اما اگر پرچم و چوب آن متعلق به شخصی غیر از خود سوزاننده باشد، ممکن است به عنوان تخریب مورد تعقیب واقع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6320356|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
 
* [[رای دادگاه درباره تأثیر شکایت شاکی و عدم حضور متهم در دادگاه (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۶۹۷۰۰۷۴۷)]]
* [[رای دادگاه درباره تخریب مال مشاع (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۱۵۴۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تعدد معنوی در ارتکاب تخریب و تحریق (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۴۱۴)]]
 
== انتقادات ==
با توجه به عام بودن جرم موضوع ماده 677 نسبت به [[ماده 676 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 676]] و تشابه مجازات های آنها و اینکه هر دو در [[ماده ۷۲۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|ماده 727]] به عنوان جرائمی که ماهیت [[جرایم خصوصی|خصوصی]] دارند، نیازی به ماده 676 و ذکر آن در قانون نبوده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=433720|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>همچنین در این ماده، قانونگذار در مورد [[شروع به جرم|شروع به این جرم]]، مجازاتی تعیین نکرده که بهتر بود این مورد نیز مورد توجه قانونگذار قرار میگرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=گزیده ای از پایان نامه های علمی در زمینه حقوق جزای عمومی (جلد چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2237336|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
== منابع ==
{{پانویس}}{{پانویس}}{{پانویس}}
{{مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)}}
[[رده:احراق]]
[[رده:احراق و تخریب و اتلاف اموال و حیوانات]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
[[رده:احراق و تخریب و اتلاف اموال و حیرانات]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۷

ماده ۶۷۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هرکس سایر اشیاء منقول متعلق به دیگری را آتش بزند به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه محکوم خواهد شد.

توضیح واژگان

«تحریق» یا «احراق» به معنی سوزاندن است که معمولا ترس و وحشت و خسارت بالقوه و بالفعل بیشتری نسبت به سایر انواع تخریب دارد و همین باعث افزایش مجازات این عمل است.تحریق از مصادیق بارز جرم تخریب است.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عنصر مادی این جرم احراق است و با فعل مادی مثبت محقق میشود و ترک فعل نمیتواند عنصر مادی جرم موضوع این ماده تلقی شود.[۲]علاوه بر این جرم موضوع این ماده، مقید تلقی میشود و ورود حداقل خسارت لازم است، لذا چنانچه مالی آتش زده شود که به خاطر نسوز بودن خسارتی نبیند، از شمول ماده خارج و جرم محال در نظر گرفته میشود. [۳] همچنین موضوع جرم در این ماده اعم از مال یا شیء است. (به دلیل وجود ضابطه حفظ نظم عمومی و حمایت از آن در قوانین کیفری)[۴]

به عنوان عنصر معنوی، سوءنیت عام مطرح است که با توجه به ظاهر ماده «قصد اضرار به غیر» شرط نیست.[۵]

در این ماده، برخلاف ماده قبل از قید «عمد» استفاده نشده است و ممکن است اطلاق آن شامل احراق عمدی و غیرعمدی بشود، هرچند با تفسیر منطقی سازگار نبوده و عطف به ماده قبل نیز نشان دهنده ان است که عمد، شرط تحقق جرم است،[۶]بنابراین اگر کسی مالی را به تصور اینکه مال خودش است، از بین ببرد و بعدا معلوم شود مال متعلق به دیگری بوده، عنصر معنوی جرم تحقق نیافته است.[۷]

رویه قضایی

به موجب نظریه مشورتی شماره 1384/7_1371/5/26 در قوانین فعلی برای سوزاندن پرچم خارجی مجازاتی وضع نشده است. اما اگر پرچم و چوب آن متعلق به شخصی غیر از خود سوزاننده باشد، ممکن است به عنوان تخریب مورد تعقیب واقع شود.[۸]

انتقادات

با توجه به عام بودن جرم موضوع ماده 677 نسبت به ماده 676 و تشابه مجازات های آنها و اینکه هر دو در ماده 727 به عنوان جرائمی که ماهیت خصوصی دارند، نیازی به ماده 676 و ذکر آن در قانون نبوده است. [۹]همچنین در این ماده، قانونگذار در مورد شروع به این جرم، مجازاتی تعیین نکرده که بهتر بود این مورد نیز مورد توجه قانونگذار قرار میگرفت.[۱۰]

منابع

  1. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 433664
  2. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1431848
  3. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1431892
  4. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1431852
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 609980
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 610008
  7. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 675988
  8. سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6320356
  9. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 433720
  10. گزیده ای از پایان نامه های علمی در زمینه حقوق جزای عمومی (جلد چهارم). چاپ 1. جنگل، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2237336