ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(نگارش نکات مربوط به ماده، رفرنس دهی و لینک دادن) |
|||
| (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) اهانت نماید اگر مشمول حکم ساب النبی باشد اعدام می شود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد. | '''ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''': هر کس به [[مقدسات اسلام]] و یا هر یک از [[انبیاء عظام]] یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) [[توهین|اهانت]] نماید اگر مشمول حکم [[سب|ساب النبی]] باشد [[اعدام]] می شود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد. | ||
نظر مجلس : از نظر مقررات کیفری اهانت و توهین و ... عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ توهین تلقی نمی‌گردد. | نظر مجلس : از نظر مقررات کیفری اهانت و [[توهین]] و ... عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا [[ظهور|ظاهر]] باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام حرکاتی که با لحاظ [[عرف|عرفیات]] جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ توهین تلقی نمی‌گردد. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== مواد مرتط == | |||
* [[ماده ۱۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 15 قانون مجازات اسلامی]] | |||
منظور از | == توضیح واژگان == | ||
منظور از «ائمه طاهرین» در متن ماده، دوازده امام «علیهم السلام» است که مورد قبول شیعیان اثنی عشری هستند. منظور از «صدیقه طاهره»، حضرت زهرا «سلام الله علیها» است و منظور از «انبیای عظام»، کسانی است که بر اساس اعتقادات اسلامی، پیامبر هستند، از این نظر تفاوتی بین پیامبران اولوالعزم و غیر آن وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357812|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> البته برخی دیگر معتقدند منظور از پیامبران عظام، صرفا پیامبران اولوالعزم و پیامبرانی است که نامشان در قرآن آمده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=715332|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۷: | ||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
در این | در این ماده، قانونگذار، توهین به مقدسات اسلامی را مورد جرم انگاری قرار داده است. اهانت و توهین می تواند با [[فعل]]، نوشته یا حتی با اشاره صورت گیرد، اما تحقق آن با [[ترک فعل]]، محل تردید بوده و قابل پذیرش نیست<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357824|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> البته برخی دیگر، ارتکاب این جرم را با ترک فعل اگر به حدی برسد که از نظر عرف، شرع یا قانون قابل [[تعقیب]] باشد، صحیح می دانند؛ مانند کسی که به قصد تحقیر، هنگام شنیدن نام پیامبر، صلوات نمی فرستد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387264|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> از لحاظ [[عنصر معنوی|عنصر روانی]] لازم است مرتکب این جرم، [[عمد]] در توهین داشته باشد اما [[سو نیت خاص|سوء نیت خاص]] دیگری مانند بر هم زدن نظم عمومی، بدبین کردن مردم به مبانی مذهبی، جریحه دار کردن احساسات عمومی و ... شرط نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357348|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | ||
== رویه قضایی == | |||
به موجب [[نظریه مشورتی|نظریه]] 4957/7_1382/6/5 در این خصوص تفاوتی میان پیامبر اسلام (ص) و سایر انبیاء عظام نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6280492|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/405 مورخ 1400/05/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جرم توهین به مراجع بزرگ تقلید]] | |||
== مقالات مرتبط == | |||
* [[حکمرانی و تنظیمگری پلتفرم‌های ویدئویی در ایران: از منازعه بر سر نهاد متولی تا تعدیل محتوا]] | |||
* [[چالش حقوق کیفری ایران با آزادی بیان شهروندان]] | |||
* [[آیا می توان ارتداد را جرم دانست؟]] | |||
* [[انواع مسؤولیت در جرایم مطبوعاتی با نگاه به تعدادی از دعاوی مطبوعاتی]] | |||
* [[بررسی عوامل و مصادیق تشدید کیفر در قرآن و سنت]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)}} | |||
[[رده:سب النبی]] | |||
[[رده:اهانت به انبیاء عظام]] | |||
[[رده:اهانت به مقدسات اسلام]] | |||
[[رده:اهانت به مقدسات مذهبی و سوء قصد به مقامات داخلی]] | |||
[[رده:اهانت به ائمه طاهرین]] | |||
[[رده:اهانت به حضرت صدیقه طاهره]] | |||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۰۷
ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) اهانت نماید اگر مشمول حکم ساب النبی باشد اعدام می شود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.
نظر مجلس : از نظر مقررات کیفری اهانت و توهین و ... عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ توهین تلقی نمی‌گردد.
مواد مرتط
توضیح واژگان
منظور از «ائمه طاهرین» در متن ماده، دوازده امام «علیهم السلام» است که مورد قبول شیعیان اثنی عشری هستند. منظور از «صدیقه طاهره»، حضرت زهرا «سلام الله علیها» است و منظور از «انبیای عظام»، کسانی است که بر اساس اعتقادات اسلامی، پیامبر هستند، از این نظر تفاوتی بین پیامبران اولوالعزم و غیر آن وجود ندارد.[۱] البته برخی دیگر معتقدند منظور از پیامبران عظام، صرفا پیامبران اولوالعزم و پیامبرانی است که نامشان در قرآن آمده است.[۲]
پیشینه
ماده 13 لایحه قانونی مطبوعات 1334
ماده 26 قانون مطبوعات مصوب 1364
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در این ماده، قانونگذار، توهین به مقدسات اسلامی را مورد جرم انگاری قرار داده است. اهانت و توهین می تواند با فعل، نوشته یا حتی با اشاره صورت گیرد، اما تحقق آن با ترک فعل، محل تردید بوده و قابل پذیرش نیست[۳] البته برخی دیگر، ارتکاب این جرم را با ترک فعل اگر به حدی برسد که از نظر عرف، شرع یا قانون قابل تعقیب باشد، صحیح می دانند؛ مانند کسی که به قصد تحقیر، هنگام شنیدن نام پیامبر، صلوات نمی فرستد.[۴] از لحاظ عنصر روانی لازم است مرتکب این جرم، عمد در توهین داشته باشد اما سوء نیت خاص دیگری مانند بر هم زدن نظم عمومی، بدبین کردن مردم به مبانی مذهبی، جریحه دار کردن احساسات عمومی و ... شرط نیست.[۵]
رویه قضایی
به موجب نظریه 4957/7_1382/6/5 در این خصوص تفاوتی میان پیامبر اسلام (ص) و سایر انبیاء عظام نیست.[۶]
مقالات مرتبط
- حکمرانی و تنظیمگری پلتفرم‌های ویدئویی در ایران: از منازعه بر سر نهاد متولی تا تعدیل محتوا
- چالش حقوق کیفری ایران با آزادی بیان شهروندان
- آیا می توان ارتداد را جرم دانست؟
- انواع مسؤولیت در جرایم مطبوعاتی با نگاه به تعدادی از دعاوی مطبوعاتی
- بررسی عوامل و مصادیق تشدید کیفر در قرآن و سنت
منابع
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357812
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715332
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357824
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387264
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357348
- ↑ سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6280492