ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس به مقدسات اسلام و یا هر یک از انبیاء عظام یا ائمه طاهرین (ع) یا حضرت صدیقه طاهره (س) اهانت نماید اگر مشمول حکم‌ ساب ‌النبی باشد اعدام می ‌شود و در غیر این صورت به حبس از یک تا پنج سال محکوم خواهد شد.

نظر مجلس : ‌از نظر مقررات کیفری اهانت و توهین و ... عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد و یا ارتکاب اعمال و انجام ‌حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ ‌توهین تلقی نمی‌گردد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۱۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
• ماده ۵۱۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
• ماده 15 قانون مجازات اسلامی

توضیح واژگان

منظور از «ائمه طاهرین» در متن ماده، دوازده امام «علیهم السلام» است که مورد قبول شیعیان اثنی عشری هستند. منظور از «صدیقه طاهره»، حضرت زهرا «سلام الله علیها» است و منظور از «انبیای عظام»، کسانی است که بر اساس اعتقادات اسلامی، پیامبر هستند، از این نظر تفاوتی بین پیامبران اولوالعزم و غیر آن وجود ندارد. البته برخی دیگر معتقدند منظور از پیامبران عظام، صرفا پیامبران اولوالعزم و پیامبرانی است که نامشان در قرآن آمده است.

پیشینه

ماده 13 لایحه قانونی مطبوعات 1334 ماده 26 قانون مطبوعات مصوب 1364

نکات تفسیری دکترین

در این ماده، قانونگذار، توهین به مقدسات اسلامی را مورد جرم انگاری قرار داده است. اهانت و توهین می تواند با فعل، نوشته یا حتی با اشاره صورت گیرد، اما تحقق آن با ترک فعل، محل تردید بوده و قابل پذیرش نیست البته برخی دیگر، ارتکاب این جرم را با ترک فعل اگر به حدی برسد که از نظر عرف، شرع یا قانون قابل تعقیب باشد، صحیح می دانند؛ مانند کسی که به قصد تحقیر، هنگام شنیدن نام پیامبر، صلوات نمی فرستد. از لحاظ عنصر روانی لازم است مرتکب این جرم، عمد در توهین داشته باشد اما سوء نیت خاص دیگری مانند بر هم زدن نظم عمومی، بدبین کردن مردم به مبانی مذهبی، جریحه دار کردن احساسات عمومی و ... شرط نیست.

نکات توصیفی هوش مصنوعی

1. اهانت به مقدسات اسلام، انبیاء، ائمه و حضرت صدیقه قابل مجازات است.
2. حکم توهین به پیامبر (ساب النبی) اعدام است.
3. اگر توهین مشمول ساب النبی نباشد، مجازات آن حبس از یک تا پنج سال است.
4. اهانت و توهین در حقوق کیفری شامل استفاده از الفاظ یا اعمالی است که عرف جامعه آنها را توهین‌آمیز می‌شناسد.
5. شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص در تعیین مصداق اهانت مؤثر است.
6. اگر الفاظ به‌وضوح توهین‌آمیز نباشند، نمی‌توان آنها را توهین تلقی کرد.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/98/991 مورخ 1398/10/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/1401/702 مورخ 1401/08/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

به موجب نظریه 4957/7_1382/6/5 در این خصوص تفاوتی میان پیامبر اسلام (ص) و سایر انبیاء عظام نیست.

• نظریه شماره 7/1400/405 مورخ 1400/05/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جرم توهین به مراجع بزرگ تقلید

مقالات مرتبط

• حکمرانی و تنظیمگری پلتفرم‌های ویدئویی در ایران: از منازعه بر سر نهاد متولی تا تعدیل محتوا
• چالش حقوق کیفری ایران با آزادی بیان شهروندان
• آیا می توان ارتداد را جرم دانست؟
• انواع مسؤولیت در جرایم مطبوعاتی با نگاه به تعدادی از دعاوی مطبوعاتی
• بررسی عوامل و مصادیق تشدید کیفر در قرآن و سنت