ماده ۵۱۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۵۱۵ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس به جان رهبر و هر یک از رؤسای قوای سه‌ گانه و مراجع بزرگ تقلید، سوء قصد نماید چنانچه محارب شناخته نشود به حبس از‌سه ماه تا ده سال محکوم خواهد شد.

توضیح واژگان

منظور از «سوء قصد»، همان شروع به قتل است.[۱]

پیشینه

در ماده 80 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 در خصوص سوء قصد به رئیس مملکت مجازاتی پیش بینی شده بود.[۲] ماده 14 قانون تعزیرات مصوب 1362 نیز جرم مشابهی در خصوص سوء قصد به جان رهبری یا رئیس جمهور مقرر نموده بود.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

عنصر مادی این جرم، شامل سوء قصد به جان رهبری، روسای سه قوه و مراجع تقلید است که از مصادیق بارز تروریسم سیاسی است.[۴]برای اثبات سوء قصد، عده ای انجام عملیات مقدماتی را کافی می دانند و عده ای دیگر اقدامات و عملیات مادی در حد شروع به جرم را لازم می دانند.[۵] بر اساس ظاهر قانون، شیعه بودن مرجع تقلید ضروری است ولی ایرانی یا غیر ایرانی بودن ایشان موضوعیت ندارد.[۶] برای تحقق این جرم لازم است مرتکب، «قصد مقابله با حکومت» را داشته باشد بنابراین در صورتی که دلیل سوء قصد، اختلافات خانوادگی و انگیزه های شخصی باشد، از شمول ماده خارج است.[۷] همچنین سوء قصد باید علیه جان این مقامات بوده و قصد ایراد ضرب و جرح، از شمول ماده خارج خواهد بود.[۸] علاوه بر این در صورتی که سوء قصد منجر به قتل شود، از شمول این ماده خارج بوده و صرفا احکام قتل عمد جاری خواهد بود.[۹]

رویه قضایی

به موجب نظریه مشورتی به شماره 7/389_1383/2/8 پخش تراکت های توهین آمیز نسبت به مقامات مملکتی در سایت های اینترنتی، جرم است. اما ضبط آن ها در سی دی یا هارد رایانه تا زمانی که از حریم شخصی ضبط کننده خارج و پخش نشده است، جرم محسوب نمی شود.[۱۰]

مقالات مرتبط

منابع

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715396
  2. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715384
  3. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 433540
  4. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 433500
  5. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715408
  6. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715412
  7. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715420
  8. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432916
  9. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715400
  10. سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6280496