ماده ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
(افزودن رویه قضایی) |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی و یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، بنماید و همچنین هر کس به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسائل مزبور مبادرت ورزد برای بار اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد. | '''ماده ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''': هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی و یا [[تصدی وسایل موتوری]] که مستلزم داشتن [[گواهینامه مخصوص]] است، بنماید و همچنین هر کس به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسائل مزبور مبادرت ورزد برای بار اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۷۲۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۷۲۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== توضیح واژگان == | |||
منظور از «گواهینامه مخصوص» با توجه به مواد [[ماده 21 آیین نامه راهنمایی|21]] و [[ماده 22 آئین نامه راهنمایی و رانندگی|22]] و [[23 آئین نامه راهنمایی و رانندگی]]، گواهینامه ای است که با توجه به نوع وسیله موتوری و یا برای استفاده از وسیله نقلیه خاصی صادر شده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1835032|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=8}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
عنصر مادی این | [[عنصر مادی]] این جرم، اقدام به رانندگی یا تصدی وسایل موتوری، بدون داشتن گواهینامه یا مبادرت به رانندگی با وسایل نقلیه موتوری با وجود ممنوعیت آن به موجب [[حکم قطعی]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1431548|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> | ||
عنصر معنوی | [[عنصر معنوی]] نیز [[سوءنیت عام|سوء نیت عام]] است بنابراین اگر کسی که از رانندگی منع شده، مجبور شود که بدون گواهینامه رانندگی کند، عمل او موجب [[مسئولیت کیفری|مسئولیت]] نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=612952|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> همچنین [[موضوع جرم|موضوع این جرم]]، وسیله موتوری اعم از نقلیه یا غیر نقلیه است و وسایل غیر موتوری نقلیه از شمول این ماده خارج خواهند بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=352772|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> به علاوه [[عمل مرتکب]] در این ماده، رانندگی یا تصدی است بنابراین نشستن پشت فرمان یا قرار گرفتن در مقر تصدی وسیله نقلیه را نمیتوان رانندگی یا تصدی دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=352756|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=5}}</ref> ارتکاب مجدد [[جرم|بزه]] نیز به معنای مندرج در [[ماده ۴۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰|ماده 48 قانون مجازات اسلامی]] است و قبل از اجرای مجازات مرتبه قبلی، حکم به [[تشدید مجازات]]، فاقد وجاهت قانونی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1432932|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> | ||
== رویه های قضایی == | |||
طبق [[رای وحدت رویه]] شماره 3701-6 1337/7/6: راندن تراکتور بدون [[پروانه رانندگی|پروانه]] از مصادیق رانندگی بدون پروانه است. | |||
همچنین در رای شماره 233-49/10/2 رانندگی وسایل نقلیه عمومی با گواهینامه پایه 2 شخصی، فاقد پروانه محسوب شده و اگر منجر به تصادف شده از علل تشدید مجازات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=612960|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
به علاوه طبق نظریه 7/5881-78/9/15 "عدم تمدید گواهینامه رانندگی موجب از بین رفتن ارزش آن نبوده و صاحب چنین گواهینامه ای را نمیتوان بدون گواهینامه دانست."<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=677708|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | |||
* [[رای وحدت رویه شماره 638 مورخ 1378/6/2 هیات عمومی دیوان عالی کشور( رانندگی با وسایل نقلیه موتوری بدون داشتن پروانه رانندگی)]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1400/217 مورخ 1400/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تكرار بزه رانندگی بدون گواهینامه رسمی]] | |||
* [[نظریه شماره 7/1401/1036 مورخ 1402/03/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات رانندگی بدون گواهینامه رسمی]] | |||
* [[رای دادگاه درباره اقرار متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۱۱۶۷)]] | |||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
ماده 14 قانون هواپیمایی کشوری | [[ماده 14 قانون هواپیمایی کشوری]] | ||
[[ماده 28 قانون هواپیمایی کشوری]] | |||
ماده | [[ماده 178 آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب 1347]] | ||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||
{{مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)}} | |||
[[رده:جرایم ناشی از تخلفات رانندگی]] | |||
[[رده:رانندگی بدون داشتن گواهینامه]] | |||
[[رده:تصدی وسایل موتوری بدون داشتن گواهینامه]] | |||
[[رده:رانندگی با وسایل نقلیه موتوری با وجود حکم ممنوعیت]] | |||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۳۷
ماده ۷۲۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی و یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، بنماید و همچنین هر کس به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسائل مزبور مبادرت ورزد برای بار اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات و در صورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد.
توضیح واژگان
منظور از «گواهینامه مخصوص» با توجه به مواد 21 و 22 و 23 آئین نامه راهنمایی و رانندگی، گواهینامه ای است که با توجه به نوع وسیله موتوری و یا برای استفاده از وسیله نقلیه خاصی صادر شده باشد.[۱]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
عنصر مادی این جرم، اقدام به رانندگی یا تصدی وسایل موتوری، بدون داشتن گواهینامه یا مبادرت به رانندگی با وسایل نقلیه موتوری با وجود ممنوعیت آن به موجب حکم قطعی است.[۲]
عنصر معنوی نیز سوء نیت عام است بنابراین اگر کسی که از رانندگی منع شده، مجبور شود که بدون گواهینامه رانندگی کند، عمل او موجب مسئولیت نخواهد شد.[۳] همچنین موضوع این جرم، وسیله موتوری اعم از نقلیه یا غیر نقلیه است و وسایل غیر موتوری نقلیه از شمول این ماده خارج خواهند بود.[۴] به علاوه عمل مرتکب در این ماده، رانندگی یا تصدی است بنابراین نشستن پشت فرمان یا قرار گرفتن در مقر تصدی وسیله نقلیه را نمیتوان رانندگی یا تصدی دانست.[۵] ارتکاب مجدد بزه نیز به معنای مندرج در ماده 48 قانون مجازات اسلامی است و قبل از اجرای مجازات مرتبه قبلی، حکم به تشدید مجازات، فاقد وجاهت قانونی است.[۶]
رویه های قضایی
طبق رای وحدت رویه شماره 3701-6 1337/7/6: راندن تراکتور بدون پروانه از مصادیق رانندگی بدون پروانه است.
همچنین در رای شماره 233-49/10/2 رانندگی وسایل نقلیه عمومی با گواهینامه پایه 2 شخصی، فاقد پروانه محسوب شده و اگر منجر به تصادف شده از علل تشدید مجازات است.[۷]
به علاوه طبق نظریه 7/5881-78/9/15 "عدم تمدید گواهینامه رانندگی موجب از بین رفتن ارزش آن نبوده و صاحب چنین گواهینامه ای را نمیتوان بدون گواهینامه دانست."[۸]
- رای وحدت رویه شماره 638 مورخ 1378/6/2 هیات عمومی دیوان عالی کشور( رانندگی با وسایل نقلیه موتوری بدون داشتن پروانه رانندگی)
- نظریه شماره 7/1400/217 مورخ 1400/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تكرار بزه رانندگی بدون گواهینامه رسمی
- نظریه شماره 7/1401/1036 مورخ 1402/03/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات رانندگی بدون گواهینامه رسمی
- رای دادگاه درباره اقرار متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۱۱۶۷)
مواد مرتبط
ماده 178 آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب 1347
منابع
- ↑ محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 8. امیرکبیر، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1835032
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1431548
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 612952
- ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 352772
- ↑ حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 352756
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1432932
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 612960
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 677708