ماده ۵۱۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «هر کس به قصد بر هم‌ زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن، جاسوسانی را که مأمور تفتیش ی...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
هر کس به قصد بر هم‌ زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن، جاسوسانی را که مأمور تفتیش یا وارد کردن هر گونه لطمه به کشور بوده ‌اند ‌شناخته و مخفی نماید یا سبب اخفای آن ‌ها بشود به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می ‌شود. تبصره - هر کس بدون آنکه جاسوسی کند و یا جاسوسان را مخفی نماید، افرادی را به هر نحو شناسائی و جذب نموده و جهت جاسوسی علیه ‌امنیت کشور به دولت خصم یا کشورهای بیگانه معرفی نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم میشود.
'''ماده ۵۱۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''': هر کس به قصد بر هم‌ زدن امنیت ملی یا کمک به [[دشمن]]، [[جاسوسی|جاسوسانی]] را که مأمور تفتیش یا وارد کردن هر گونه لطمه به کشور بوده‌اند ‌شناخته و مخفی نماید یا [[تسبیب|سبب]] [[اخفا|اخفای]] آن ‌ها بشود به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می‌شود.  
 
تبصره - هر کس بدون آنکه جاسوسی کند و یا جاسوسان را مخفی نماید، افرادی را به هر نحو شناسائی و جذب نموده و جهت جاسوسی علیه ‌امنیت کشور به دولت [[دشمن|خصم]] یا کشورهای بیگانه معرفی نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم میشود.
*{{زیتونی|[[ماده ۵۰۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۵۱۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
منظور از «دولت و کشور»، دولت و کشورهایی هستند که به رسمیت شناخته شده و دارای مرزهای جغرافیایی معین باشند، بنابراین این عبارات شامل گروه ها و افراد ضد انقلاب نمی شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387164|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>
 
منظور از «دشمن»، هر فرد، گروه، سازمان یا دولتی است که در جهت مقابله و مبارزه با نظام تلاش می کند هرچند دارای تابعیت ایرانی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714524|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
 
== پیشینه ==
سابقا محتوایی مشابه این ماده در [[ماده 66 قانون مجازات عمومی مصوب 1304]] ذکر شده بود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714832|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> همچنین در [[ماده 6 قانون تعزیرات مصوب 1362]] مقرره ای مشابه وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387168|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>
 
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
در این مقرره قانونی، سه [[عنصر مادی]] و به تعبیری سه عنوان مجرمانه ذکر شده است که عبارتند از : 1- مخفی کردن جاسوس ([[مباشرت]]) 2-سبب مخفی شدن جاسوس (به نحو غیر مستقیم) 3- شناسایی، جذب و معرفی جاسوس به دولت خصم یا کشور بیگانه <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714856|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>. به اعتقاد برخی مخفی کردن جاسوس صرفا زمانی موضوعیت پیدا میکند که جاسوس در حال [[تعقیب]] باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1377|ناشر=فیض|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=387132|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref>؛ اما در مقابل عده ای دیگر، تعقیب یا عدم تعقیب جاسوس را فاقد اثر دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432776|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> [[عنصر معنوی|عنصر روانی]] این جرم نیز علاوه بر [[علم]] به هویت جاسوس و [[عمد]] در ارتکاب رفتار مجرمانه ([[سو نیت عام|سونیت عام]])، شامل «قصد بر هم زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن» به عنوان [[سو نیت خاص|سوء نیت خاص]] نیز می باشد<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714836|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> بنابراین اگر فردی به قصد معرفی کردن جاسوس به ماموران، او را مخفی کند یا اطلاعی از هویت جاسوس نداشته باشد، مشمول مقررات این ماده، نخواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432780|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>
 
== مواد مرتبط ==
در بند ج [[ماده 21 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382]] مقرره ای وضع شده که علی رغم وجود برخی تفاوت ها، مشابهت هایی نیز با ماده 510 دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=432248|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref>
 
== منابع ==
{{پانویس}}
{{مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)}}
[[رده:جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور]]
[[رده:مخفی نمودن جاسوسان یا سبب اخفای آنها شدن]]
[[رده:جذب و معرفی جاسوسان به دولت خصم یا بیگانه]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
[[رده:جرایم ضد امنیت داخلی و خارجی کشور]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۳

ماده ۵۱۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس به قصد بر هم‌ زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن، جاسوسانی را که مأمور تفتیش یا وارد کردن هر گونه لطمه به کشور بوده‌اند ‌شناخته و مخفی نماید یا سبب اخفای آن ‌ها بشود به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می‌شود.

تبصره - هر کس بدون آنکه جاسوسی کند و یا جاسوسان را مخفی نماید، افرادی را به هر نحو شناسائی و جذب نموده و جهت جاسوسی علیه ‌امنیت کشور به دولت خصم یا کشورهای بیگانه معرفی نماید به شش ماه تا دو سال حبس محکوم میشود.

توضیح واژگان

منظور از «دولت و کشور»، دولت و کشورهایی هستند که به رسمیت شناخته شده و دارای مرزهای جغرافیایی معین باشند، بنابراین این عبارات شامل گروه ها و افراد ضد انقلاب نمی شود.[۱]

منظور از «دشمن»، هر فرد، گروه، سازمان یا دولتی است که در جهت مقابله و مبارزه با نظام تلاش می کند هرچند دارای تابعیت ایرانی باشد.[۲]

پیشینه

سابقا محتوایی مشابه این ماده در ماده 66 قانون مجازات عمومی مصوب 1304 ذکر شده بود،[۳] همچنین در ماده 6 قانون تعزیرات مصوب 1362 مقرره ای مشابه وضع شده بود.[۴]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در این مقرره قانونی، سه عنصر مادی و به تعبیری سه عنوان مجرمانه ذکر شده است که عبارتند از : 1- مخفی کردن جاسوس (مباشرت) 2-سبب مخفی شدن جاسوس (به نحو غیر مستقیم) 3- شناسایی، جذب و معرفی جاسوس به دولت خصم یا کشور بیگانه [۵]. به اعتقاد برخی مخفی کردن جاسوس صرفا زمانی موضوعیت پیدا میکند که جاسوس در حال تعقیب باشد[۶]؛ اما در مقابل عده ای دیگر، تعقیب یا عدم تعقیب جاسوس را فاقد اثر دانسته اند.[۷] عنصر روانی این جرم نیز علاوه بر علم به هویت جاسوس و عمد در ارتکاب رفتار مجرمانه (سونیت عام)، شامل «قصد بر هم زدن امنیت ملی یا کمک به دشمن» به عنوان سوء نیت خاص نیز می باشد[۸] بنابراین اگر فردی به قصد معرفی کردن جاسوس به ماموران، او را مخفی کند یا اطلاعی از هویت جاسوس نداشته باشد، مشمول مقررات این ماده، نخواهد بود.[۹]

مواد مرتبط

در بند ج ماده 21 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب 1382 مقرره ای وضع شده که علی رغم وجود برخی تفاوت ها، مشابهت هایی نیز با ماده 510 دارد.[۱۰]

منابع

  1. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387164
  2. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714524
  3. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714832
  4. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387168
  5. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714856
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 387132
  7. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432776
  8. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714836
  9. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432780
  10. حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 432248