ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): چنانچه هر یک از زو‌جین قبل از عقد ازدو‌اج طرف خود را به امور و‌اهی از قبیل داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هر یک از آنها و‌اقع شود مرتکب به حبس تعزیری از سه ماه تا یک سال محکوم می‌ گردد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۶۴۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
• ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

این ماده، مرتبط با مفاد ماده 438 قانون مدنی است که به تعریف تدلیس پرداخته است.

توضیح واژگان

منظور از «امور واهی»، امور بی اساس و غیر واقعی است و در صورتی مشمول ماده است که در اراده طرفین موثر باشد،بنابراین اگر عقد بر مبنای امور واهی نباشد، از شمول ماده خارج خواهد بود،تشخیص این امر با دادگاه است.

مقصود از «فریب»، فریب قبل از ازدواج است.

تفاوت «عیب» و «تدلیس» آن است که صرف وجود عیب، برای برقراری حق فسخ کافی است بدون نیاز به تصریح نبودن آن، اما در تدلیس باید به آن صفت که وجود ندارد، وانمود شود و این همان تفاوتی است که موجب ضمانت اجرای کیفری برای تدلیس است.

منظور از «عقد»، عقد تام است. و قید «هریک از زوجین»، شامل زن و مرد (هردو) خواهد بود.

نکات تفسیری دکترین ماده 647 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

عنصر مادی این جرم، فعل مثبت مادی تدلیس است،بنابراین سکوت شخص آگاه از این صفت، مشمول حکم این ماده نخواهد بود. عنصر معنوی این جرم، سوء نیت عام و «قصد فریب» به عنوان سوء نیت خاص است، همچنین این جرم، جرمی مقید است و درصورت عدم تحقق فریب، احکام این ماده مجری نخواهد بود. مصادیق این ماده، جنبه تمثیلی دارد و هر عملی که موجب فریب گردد را شامل میشود و جنبه عرفی دارند. اگر طرف عقد، تحت عناوینی چون وکالت، وصایت، قیمومت یا ولایت طرف مقابل را فریب دهد، در شمول آن به دلیل آنکه به این افراد نیز طرف عقد گفته میشود، نباید تردید کرد.هم چنین اگر تدلیس از جانب هر دو طرف عقد باشد باز هم جرم محقق میشود.اما باید توجه داشت که تدلیس از جانب شخص ثالث، موضوع را از شمول ماده خارج میکند. اداره حقوقی قوه قضاییه در نظریه 7/4075-1364/8/7 بیان داشته است که: اگر زن باکره قبل از عقد ازدواج دوم ،طلاق اولش را از شوهرش مکتوم کند، مرتکب فریب در ازدواج شده است هرچند این عمل موجب کاهش مهریه نخواهد بود.

هم چنین به موجب دادنامه به شماره 122-75/1/25 صادره از شعبه دهم دادگاه عمومی قم به اتهام فریب در ازدواج، با توجه به اینکه متهم درجلسه دادگاه اقرار کرده است که قبل از ازدواج با خانم دیگری، ازدواج موقت 99 ساله داشته است،اعتراض ایشان به 2 ماه حبس تعزیری مورد قبول واقع نشده و رای صادره عینا تایید میگردد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 647 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

1. فریب در ازدواج: یکی از طرفین با اطلاعات نادرست و واهی مانند تحصیلات، تمکن مالی یا تجرد طرف مقابل را فریب دهد.
2. وقوع عقد بر مبنای فریب: شرط اساسی برای اعمال مجازات این است که عقد ازدواج بر اساس اطلاعات فریبنده انجام شده باشد.
3. مجازات حبس تعزیری: مجازات تعیین‌شده برای فریب در ازدواج از سه ماه تا یک سال حبس تعزیری است.
4. موارد فریب: شامل تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، و تجرد است؛ هرچند به این چند مورد محدود نمی‌شود و امثال آنها نیز مد نظر قرار می‌گیرد.
5. الزام به تبعیت از قانون: نشان‌دهنده اهمیت صداقت و شفافیت در ازدواج و توافقات قراردادی است.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/99/2020 مورخ 1400/02/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره گستره شمول عبارت عقد ازدواج در ماده 467 قانون مجازات اسلامی
• نظریه شماره 7/99/2020 مورخ 1400/02/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره گستره شمول عبارت عقد ازدواج در ماده 467 قانون مجازات اسلامی
• رای دادگاه درباره آگاهی بعدی زوجه از عدم تجرد زوج حین ازدواج با وی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۱۱۴۹)
• رای دادگاه درباره اعتبار ازدواج موقت سابق در دوران نامزدی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۱۳۵۳)
• رای دادگاه درباره باکره جلوه دادن خود از طریق ارائه گواهی پزشکی مجعول (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۲۰۰۸۳۲)
• رای دادگاه درباره تدلیس در ازدواج با ادعای مجرد بودن (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۲۱۰۰۳۸۴)