ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

ماده ۵۳۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس در اسناد یا نوشته‌ های غیررسمی جعل یا تزویر کند یا با علم به جعل و تزویر آنها را مورد استفاده قرار دهد علاوه بر جبران‌ خسارت وارده به حبس از سه ماه تا یک سال یا به سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

«نوشته»، معنایی عام تر از سند دارد، هرچند معنای لغوی این واژه، شامل نوشته های فاقد ارزش استناد نیز میشود، اما به نظر میرسد برای تحقق جرم جعل، لزوما نوشته باید دارای قابلیت استناد باشد.

پیشینه

ماده 106 قانون مجازات عمومی مصوب 1304

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده، مربوط به جعل در اسناد غیر رسمی است، مرتکب این جرم میتواند اعم از کارمند یا غیر کارمند باشد.

در صورتی که جعل در نوشته هایی باشد که فقط علیه خود فرد سندیت دارد، این جرم محقق نمیشود.

رویه های قضائی

• دیوان عالی کشور در رای شماره 10538/52 مورخ 1317/1/11 بیان داشته: «اگر شخصی برای گرفتار کردن دیگری نوشته ای به نام او بنویسد جعل و استفاده از سند مجعول محسوب میشود.»
• نظریه شماره 7/1400/2026 مورخ 1400/03/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جعل در بکارگیری مهر دیگری
• نظریه شماره 7/1401/920 مورخ 1401/12/02 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم ارائه سند مورد ادعای جعل

• نظریه شماره 7/99/1450 مورخ 1399/10/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تنظیم مبایعه نامه عادی به تاریخ غیر واقعی
• رای دادگاه درباره ارتکاب جعل به عنوان مقدمه بزه کلاهبرداری (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۱۰۰۷۹۱)
• رای دادگاه درباره ارائه چک مجعول و سرقتی در ازای ثمن معامله (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۰۶۵۵)
• رای دادگاه درباره ارائه پرینت رنگی چک (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۱۵۲۵)
• رای دادگاه درباره ادعای جعل و استفاده از سند مجعول بر اساس کپی سند اصیل (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۶۹۶۰۱۱۳۳)
• رای دادگاه درباره استفاده از سند مجعول در راستای کلاهبرداری (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۱۰۵۳)