ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هرکس از [[سفید مهر|سفید مُهر]] یا [[سفید | {{برای کتاب}}'''ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''': هرکس از [[سفید مهر|سفید مُهر]] یا [[سفید امضا|سفید امضایی]] که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آورده [[سوءاستفاده|سوء استفاده]] نماید به شش ماه تا یک سال و شش ماه [[حبس]] محکوم خواهد شد. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۶۷۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== توضیح واژگان == | == توضیح واژگان == | ||
«سفید مهر» | * [[سفید مهر]]: ورقه ای است به کلی سفید که دارای [[امضا]]، [[مهر]] یا [[اثر انگشت]] است و صاحب امضا یا مهر نظر به اعتماد به طرف مقابل، آن را به او می دهد تا اگر بخواهد آن را کامل گرداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333236|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | ||
* [[سفید امضا]]: مترادف «سفید مهر» است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333240|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
* [[سوءاستفاده|سوء استفاده]]: یعنی [[استیفا|استیفای]] بیش از حدود [[اذن|مأذون]] از سوی [[مالک]].<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات بطور کلی، بیع و معاوضه)|ترجمه=|جلد=|سال=1375|ناشر=اسلامیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=525076|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=امامی|چاپ=17}}</ref> | |||
* [[حبس]]: به معنای محدود کردن فرد از رفت و آمد و جلوگیری از [[تصرف|تصرفات]] او، آن گونه که خودش میخواهد، است.<ref>{{یادکرد کتاب۲|1=|عنوان=حقوق زندانی در ایران و اسناد بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1395|ناشر=مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6656592|صفحه=|نام۱=احسان|نام خانوادگی۱=داودیان|چاپ=1}}</ref> | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
قانون تعزیرات مصوب | [[قانون تعزیرات مصوب ۱۳۶۲]]، سوء استفاده از سفید مهر سپرده شده به [[شخص]] را در حکم [[خیانت در امانت]] و سوء استفاده از سفید مهری که سپرده نشده و خود شخص آن را به دست آورده بود، [[جعل]] به حساب می آورد، این تفاوت در حال حاضر در ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434248|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) == | |||
رفتار فیزیکی این [[جرم]]، سوء استفاده است و به صورت [[فعل مثبت مادی|فعل مادی مثبت]] محقق می شود مانند آنکه در کاغذی که سفید مهر یا سفید امضاست، چیزی نوشته شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788084|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> منظور از «سوء استفاده» در '''ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)'''، آن است که دارنده سفید مهر یا سفید امضا، چیزی در آن بنویسد که که مورد [[توافق]] آنها نبوده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609768|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> پر واضح است که امضا یا مهر در ورقه باید قبل از درج مطالب در [[سند]]، به منظور تایید بعدی آنها به عمل آمده باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676624|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> بنابراین اگر در سفید مهر یا سفید امضا چیزی نوشته شده باشد و آن [[نوشته]] را تغییر دهند یا چیزی به آن اضافه کنند، از شمول ماده ۶۷۳ خارج و عنوان جعل پیدا می کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788080|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
== | [[عنصر معنوی]] این جرم، شامل [[سوءنیت عام|سوء نیت عام]] و همچنین «[[قصد]] [[ضرر|اضرار]] به دیگری» به عنوان [[سو نیت خاص|سوء نیت خاص]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل جرایم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2021336|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=2}}</ref> که با توجه به [[اطلاق]] ماده، ضرر هر شخص [[ذی نفع|ذی نفعی]] برای تحقق جرم کفایت می کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609776|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
[[ | این جرم واجد [[جنبه عمومی جرم|حیثیت عمومی]] است و با [[گذشت شاکی]]، [[تعقیب]] [[متهم]] و اجرای [[مجازات]] [[موقوفی اجرای مجازات|موقوف]] نخواهد شد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2093996|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=9}}</ref> همچنین جرم موضوع این ماده، اگر چه در مبحث [[خیانت در امانت]] بیان شده است، اما احکام خاص خیانت در امانت در مورد آن اعمال نمی شود، مثلا [[قرار بازداشت موقت|قرار تامین بازداشت موقت]] در جرم موضوع ماده ۶۷۳ الزامی نیست و [[تعلیق اجرای مجازات|تعلیق مجازات]] در آن امکان دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# سوء استفاده از سفید مُهر یا سفید امضا جرم تلقی میشود. | |||
# اگر سفید مُهر یا سفید امضا به فرد سپرده شده باشد و او سوء استفاده کند، مجازات خواهد شد. | |||
# اگر فرد سفید مُهر یا سفید امضا را به هر طریقی به دست آورده باشد و سوء استفاده کند، مجازات خواهد شد. | |||
# مجازات سوء استفاده از سفید مُهر یا سفید امضا، حداقل شش ماه و حداکثر یکسال و شش ماه حبس است. | |||
# '''ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''' به مسائل مربوط به اعتماد و سوء استفاده از آن در روابط اجتماعی و اقتصادی مربوط میشود. | |||
# حفظ و رعایت اعتماد در اعطای سفید مُهر یا سفید امضا اهمیت ویژهای دارد. | |||
== مصادیق و نمونه ها == | |||
* کسب اعتبار و شهرت کاذب با نوشتن مطالبی بر روی سفید امضا یا ایجاد مشکلات سیاسی و خانوادگی برای صاحب امضا با انجام این کار، موجب تحقق جرم موضوع '''ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''' می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اموال و مالکیت) (کلاهبرداری- خیانت در امانت- سرقت و صدور چک پرداخت نشدنی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=580048|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=31}}</ref> | |||
== | == رویه های قضایی == | ||
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۹۸۰ مورخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۶ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اثبات مندرجات سند سفید امضا]] | |||
* [[رای دادگاه درباره مصداق بزه سوء استفاده از سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۰۷۶۸)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره استفاده از چک سفید امضا سپرده شده به عنوان تضمین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۵۰۰)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره استفاده از ورقه سفید امضاء برخلاف توافق قبلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۱۵۵۶)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره افترای ناشی از طرح شکایت کیفری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۰۸۱۶)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره امکان تشدید مجازات به علت عدم تناسب مجازات تعیینی با شدت جرم (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۹۲۴)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره انتقال مال غیر از طریق سوءاستفاده از سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۵۴۸)|رای دادگاه درباره انتقال مال غیر از طریق سوء استفاده از سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۵۴۸)]] | |||
== مقالات مرتبط == | |||
* [[حمایت کیفری از مالکیت ادبی و هنری در حقوق فرانسه]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)}} | |||
[[رده:خیانت در امانت]] | [[رده:خیانت در امانت]] | ||
[[رده:سوء استفاده از سفید مهر یا سفید امضا]] | [[رده:سوء استفاده از سفید مهر یا سفید امضا]] | ||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | |||
{{DEFAULTSORT:ماده 3365}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۴:۰۹
ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هرکس از سفید مُهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آورده سوء استفاده نماید به شش ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد.
توضیح واژگان
- سفید مهر: ورقه ای است به کلی سفید که دارای امضا، مهر یا اثر انگشت است و صاحب امضا یا مهر نظر به اعتماد به طرف مقابل، آن را به او می دهد تا اگر بخواهد آن را کامل گرداند.[۱]
- سفید امضا: مترادف «سفید مهر» است.[۲]
- سوء استفاده: یعنی استیفای بیش از حدود مأذون از سوی مالک.[۳]
- حبس: به معنای محدود کردن فرد از رفت و آمد و جلوگیری از تصرفات او، آن گونه که خودش میخواهد، است.[۴]
پیشینه
قانون تعزیرات مصوب ۱۳۶۲، سوء استفاده از سفید مهر سپرده شده به شخص را در حکم خیانت در امانت و سوء استفاده از سفید مهری که سپرده نشده و خود شخص آن را به دست آورده بود، جعل به حساب می آورد، این تفاوت در حال حاضر در ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ وجود ندارد.[۵]
نکات تفسیری دکترین ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
رفتار فیزیکی این جرم، سوء استفاده است و به صورت فعل مادی مثبت محقق می شود مانند آنکه در کاغذی که سفید مهر یا سفید امضاست، چیزی نوشته شود.[۶] منظور از «سوء استفاده» در ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، آن است که دارنده سفید مهر یا سفید امضا، چیزی در آن بنویسد که که مورد توافق آنها نبوده است.[۷] پر واضح است که امضا یا مهر در ورقه باید قبل از درج مطالب در سند، به منظور تایید بعدی آنها به عمل آمده باشد،[۸] بنابراین اگر در سفید مهر یا سفید امضا چیزی نوشته شده باشد و آن نوشته را تغییر دهند یا چیزی به آن اضافه کنند، از شمول ماده ۶۷۳ خارج و عنوان جعل پیدا می کند.[۹]
عنصر معنوی این جرم، شامل سوء نیت عام و همچنین «قصد اضرار به دیگری» به عنوان سوء نیت خاص است،[۱۰] که با توجه به اطلاق ماده، ضرر هر شخص ذی نفعی برای تحقق جرم کفایت می کند.[۱۱]
این جرم واجد حیثیت عمومی است و با گذشت شاکی، تعقیب متهم و اجرای مجازات موقوف نخواهد شد،[۱۲] همچنین جرم موضوع این ماده، اگر چه در مبحث خیانت در امانت بیان شده است، اما احکام خاص خیانت در امانت در مورد آن اعمال نمی شود، مثلا قرار تامین بازداشت موقت در جرم موضوع ماده ۶۷۳ الزامی نیست و تعلیق مجازات در آن امکان دارد.[۱۳]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- سوء استفاده از سفید مُهر یا سفید امضا جرم تلقی میشود.
- اگر سفید مُهر یا سفید امضا به فرد سپرده شده باشد و او سوء استفاده کند، مجازات خواهد شد.
- اگر فرد سفید مُهر یا سفید امضا را به هر طریقی به دست آورده باشد و سوء استفاده کند، مجازات خواهد شد.
- مجازات سوء استفاده از سفید مُهر یا سفید امضا، حداقل شش ماه و حداکثر یکسال و شش ماه حبس است.
- ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) به مسائل مربوط به اعتماد و سوء استفاده از آن در روابط اجتماعی و اقتصادی مربوط میشود.
- حفظ و رعایت اعتماد در اعطای سفید مُهر یا سفید امضا اهمیت ویژهای دارد.
مصادیق و نمونه ها
- کسب اعتبار و شهرت کاذب با نوشتن مطالبی بر روی سفید امضا یا ایجاد مشکلات سیاسی و خانوادگی برای صاحب امضا با انجام این کار، موجب تحقق جرم موضوع ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) می شود.[۱۴]
رویه های قضایی
- نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۹۸۰ مورخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۶ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اثبات مندرجات سند سفید امضا
- رای دادگاه درباره مصداق بزه سوء استفاده از سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۰۷۶۸)
- رای دادگاه درباره استفاده از چک سفید امضا سپرده شده به عنوان تضمین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۵۰۰)
- رای دادگاه درباره استفاده از ورقه سفید امضاء برخلاف توافق قبلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۱۵۵۶)
- رای دادگاه درباره افترای ناشی از طرح شکایت کیفری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۰۸۱۶)
- رای دادگاه درباره امکان تشدید مجازات به علت عدم تناسب مجازات تعیینی با شدت جرم (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۹۲۴)
- رای دادگاه درباره انتقال مال غیر از طریق سوء استفاده از سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۵۴۸)
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 333236
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 333240
- ↑ سیدحسن امامی. حقوق مدنی (جلد اول) (در اموال، مالکیت، حق انتفاع، حق ارتفاق، تعهدات بطور کلی، بیع و معاوضه). چاپ 17. اسلامیه، 1375. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 525076
- ↑ احسان داودیان. حقوق زندانی در ایران و اسناد بین المللی. چاپ 1. مجد، 1395. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656592
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 434248
- ↑ عباس زراعت. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 1. فکرسازان، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1788084
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 609768
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 676624
- ↑ عباس زراعت. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 1. فکرسازان، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1788080
- ↑ محمدجعفر حبیب زاده. تحلیل جرایم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران. چاپ 2. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2021336
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 609776
- ↑ محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 9. امیرکبیر، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2093996
- ↑ عباس زراعت. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 1. فکرسازان، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1788076
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اموال و مالکیت) (کلاهبرداری- خیانت در امانت- سرقت و صدور چک پرداخت نشدنی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 31. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 580048