ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
هرکس از سفید مُهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آورده سوء استفاده نماید به شش ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد. | '''ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''': هرکس از [[سفید مهر|سفید مُهر]] یا [[سفید مهر|سفید امضایی]] که به او [[سپرده شدن|سپرده شده]] است یا به هر طریق به دست آورده سوء استفاده نماید به شش ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۶۷۲ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== توضیح واژگان == | |||
«سفید مهر» ورقه ای است به کلی سفید که دارای امضا، [[مهر]] یا اثر انگشت است و صاحب امضا یا مهر نظر به اعتماد به طرف مقابل، آن را به او میدهد تا اگر بخواهد آن را کامل گرداند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333236|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
«سفید مهر» مترادف «سفید امضا»ست<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=333240|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
منظور از | منظور از «سوء استفاده» آن است که دارنده سفید مهر یا سفید امضا، چیزی در آن بنویسد که که مورد توافق آنها نبوده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609768|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
قانون تعزیرات مصوب 1362، سوء استفاده از سفید مهر سپرده شده به شخص را در حکم [[خیانت در امانت]] و سوء استفاده از سفید مهری که سپرده نشده و خود شخص آن را به دست آورده بود، [[جعل]] به حساب می آورد، این تفاوت در حال حاضر در ماده 673 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 وجود ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=434248|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=17}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
رفتار فیزیکی این | رفتار فیزیکی این جرم، سوءاستفاده است و به صورت [[فعل مثبت مادی|فعل مادی مثبت]] محقق میشود مانند آنکه در کاغذی که سفید مهر یا سفید امضاست، چیزی نوشته شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788084|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
[[عنصر معنوی]] این جرم، شامل [[سوءنیت عام|سوء نیت عام]] و همچنین «[[قصد اضرار به غیر|قصد اضرار به دیگری]]» به عنوان [[سو نیت خاص|سوء نیت خاص]] است <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تحلیل جرایم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2021336|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=حبیب زاده|چاپ=2}}</ref>که با توجه به [[اطلاق]] ماده، ضرر هر شخص [[ذی نفع|ذی نفعی]] برای تحقق جرم کفایت میکند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=609776|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
پر واضح است امضا یا مهر در ورقه باید قبل از درج مطالب در [[سند]]، به منظور تایید بعدی آنها به عمل آمده باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676624|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> بنابراین اگر در سفید مهر یا سفید امضا چیزی نوشته شده باشد و آن نوشته را تغییر دهند یا چیزی به آن اضافه کنند، از شمول ماده 673 خارج و عنوان جعل پیدا میکند. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788080|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>همچنین جرم موضوع این ماده، اگر چه در مبحث خیانت در امانت بیان شده است اما احکام خاص خیانت در امانت در مورد آن اعمال نمیشود مثلا [[قرار بازداشت موقت|قرار تامین بازداشت موقت]] در جرم موضوع ماده 673 الزامی نیست و [[تعلیق اجرای مجازات|تعلیق مجازات]] در آن امکان دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1788076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | |||
این جرم واجد [[جنبه عمومی جرم|حیثیت عمومی]] است و با [[گذشت شاکی]]، [[تعقیب]] متهم و اجرای مجازات موقوف نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=امیرکبیر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2093996|صفحه=|نام۱=محمدصالح|نام خانوادگی۱=ولیدی|چاپ=9}}</ref> | |||
== رویه‌های قضایی == | |||
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۹۸۰ مورخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۶ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اثبات مندرجات سند سفید امضا]] | |||
== مصادیق و نمونه ها == | == مصادیق و نمونه ها == | ||
کسب اعتبار و شهرت کاذب با نوشتن مطالبی بر روی سفید امضا یا ایجاد مشکلات سیاسی و خانوادگی برای صاحب امضا با انجام این | کسب اعتبار و شهرت کاذب با نوشتن مطالبی بر روی سفید امضا یا ایجاد مشکلات سیاسی و خانوادگی برای صاحب امضا با انجام این کار، موجب تحقق جرم موضوع این ماده میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اموال و مالکیت) (کلاهبرداری- خیانت در امانت- سرقت و صدور چک پرداخت نشدنی) (مطالعه تطبیقی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=580048|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=31}}</ref> | ||
* [[رای دادگاه درباره استفاده از چک سفید امضا سپرده شده به عنوان تضمین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۵۰۰)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره استفاده از ورقه سفید امضاء برخلاف توافق قبلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۱۵۵۶)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره افترای ناشی از طرح شکایت کیفری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۰۸۱۶)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره امکان تشدید مجازات به علت عدم تناسب مجازات تعیینی با شدت جرم (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۹۲۴)]] | |||
* [[رای دادگاه درباره انتقال مال غیر از طریق سوءاستفاده از سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۵۴۸)]] | |||
== مقالات مرتبط == | |||
* [[حمایت کیفری از مالکیت ادبی و هنری در حقوق فرانسه]] | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)}} | |||
[[رده:خیانت در امانت]] | |||
[[رده:سوء استفاده از سفید مهر یا سفید امضا]] | |||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۱۷
ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هرکس از سفید مُهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست آورده سوء استفاده نماید به شش ماه تا یک سال و شش ماه حبس محکوم خواهد شد.
توضیح واژگان
«سفید مهر» ورقه ای است به کلی سفید که دارای امضا، مهر یا اثر انگشت است و صاحب امضا یا مهر نظر به اعتماد به طرف مقابل، آن را به او میدهد تا اگر بخواهد آن را کامل گرداند.[۱]
«سفید مهر» مترادف «سفید امضا»ست[۲]
منظور از «سوء استفاده» آن است که دارنده سفید مهر یا سفید امضا، چیزی در آن بنویسد که که مورد توافق آنها نبوده است.[۳]
پیشینه
قانون تعزیرات مصوب 1362، سوء استفاده از سفید مهر سپرده شده به شخص را در حکم خیانت در امانت و سوء استفاده از سفید مهری که سپرده نشده و خود شخص آن را به دست آورده بود، جعل به حساب می آورد، این تفاوت در حال حاضر در ماده 673 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 وجود ندارد.[۴]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
رفتار فیزیکی این جرم، سوءاستفاده است و به صورت فعل مادی مثبت محقق میشود مانند آنکه در کاغذی که سفید مهر یا سفید امضاست، چیزی نوشته شود.[۵]
عنصر معنوی این جرم، شامل سوء نیت عام و همچنین «قصد اضرار به دیگری» به عنوان سوء نیت خاص است [۶]که با توجه به اطلاق ماده، ضرر هر شخص ذی نفعی برای تحقق جرم کفایت میکند.[۷]
پر واضح است امضا یا مهر در ورقه باید قبل از درج مطالب در سند، به منظور تایید بعدی آنها به عمل آمده باشد،[۸] بنابراین اگر در سفید مهر یا سفید امضا چیزی نوشته شده باشد و آن نوشته را تغییر دهند یا چیزی به آن اضافه کنند، از شمول ماده 673 خارج و عنوان جعل پیدا میکند. [۹]همچنین جرم موضوع این ماده، اگر چه در مبحث خیانت در امانت بیان شده است اما احکام خاص خیانت در امانت در مورد آن اعمال نمیشود مثلا قرار تامین بازداشت موقت در جرم موضوع ماده 673 الزامی نیست و تعلیق مجازات در آن امکان دارد.[۱۰]
این جرم واجد حیثیت عمومی است و با گذشت شاکی، تعقیب متهم و اجرای مجازات موقوف نخواهد شد.[۱۱]
رویه‌های قضایی
مصادیق و نمونه ها
کسب اعتبار و شهرت کاذب با نوشتن مطالبی بر روی سفید امضا یا ایجاد مشکلات سیاسی و خانوادگی برای صاحب امضا با انجام این کار، موجب تحقق جرم موضوع این ماده میشود.[۱۲]
- رای دادگاه درباره استفاده از چک سفید امضا سپرده شده به عنوان تضمین (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۵۰۰)
- رای دادگاه درباره استفاده از ورقه سفید امضاء برخلاف توافق قبلی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۱۵۵۶)
- رای دادگاه درباره افترای ناشی از طرح شکایت کیفری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۰۹۰۰۸۱۶)
- رای دادگاه درباره امکان تشدید مجازات به علت عدم تناسب مجازات تعیینی با شدت جرم (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۹۲۴)
- رای دادگاه درباره انتقال مال غیر از طریق سوءاستفاده از سفید امضاء (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۴۱۰۱۵۴۸)
مقالات مرتبط
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 333236
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 333240
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 609768
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق جزای اختصاصی (جلد سوم) (جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 17. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 434248
- ↑ عباس زراعت. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 1. فکرسازان، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1788084
- ↑ محمدجعفر حبیب زاده. تحلیل جرایم کلاهبرداری و خیانت در امانت در حقوق کیفری ایران. چاپ 2. دادگستر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2021336
- ↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 609776
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 676624
- ↑ عباس زراعت. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 1. فکرسازان، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1788080
- ↑ عباس زراعت. حقوق جزای اختصاصی (جلد دوم) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 1. فکرسازان، 1385. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1788076
- ↑ محمدصالح ولیدی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اموال و مالکیت). چاپ 9. امیرکبیر، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2093996
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اموال و مالکیت) (کلاهبرداری- خیانت در امانت- سرقت و صدور چک پرداخت نشدنی) (مطالعه تطبیقی). چاپ 31. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 580048