ماده ۵۰۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

ماده ۵۰۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): چنانچه مأمورین دولتی که مسئول امور حفاظتی و اطلاعاتی طبقه‌بندی شده می‌باشند و به آنها آموزش لازم داده شده‌ است در اثر بی‌مبالاتی و عدم رعایت اصول حفاظتی توسط دشمنان تخلیه اطلاعاتی شوند به یک تا شش ماه حبس محکوم می‌شوند.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۲ قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب ۱۳۵۳

توضیح واژگان

• مأمور دولت: کسانی هستند که مستخدم، و تحت امر دولت باشند.
• بی‌مبالاتی: یعنی فرد از انجام کاری خودداری کرده که هر انسان متعارفی برای پیشگیری از نتایج نامطلوب، آن را انجام می داده است.(ترک فعل)
• دشمن: به معنای هر فرد، گروه، سازمان یا دولتی است که در جهت مقابله و مبارزه با نظام تلاش می کند، هر چند تابعیت ایرانی داشته باشد.
• تخلیه اطلاعاتی: به معنای نوعی زمینه چینی برای بیرون کشیدن اطلاعات از دیگران می‌باشد.

• حبس: یعنی محدود کردن فرد از رفت و آمد و جلوگیری از تصرفات او، آنگونه که خودش می‌خواهد.

پیشینه

ماده ۵۰۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، در قوانین قبلی، سابقه تقنین نداشته ولی نزدیک ترین مقرره به آن در ذیل ماده ۲ قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب ۱۳۵۳ پیش‌بینی شده‌ است: «... در صورتی که افشای اسناد مذکور در اثر عدم رعایت نظامات یا در اثر غفلت و مسامحه مأمور حفاظت آن‌ها صورت گرفته باشد مجازات او سه تا شش ماه حبس جُنحه ای خواهد بود.»

فلسفه و مبانی نظری ماده

در ماده ۵۰۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، قانونگذار با توجه به اهمیت حفظ اطلاعات طبقه‌بندی شده و آسیب‌های ناشی از عدم حفاظت از این اطلاعات، سهل انگاری و بی‌مبالاتی در حفظ اطلاعات مزبور را جرم انگاری نموده‌ است.

نکات تفسیری دکترین ماده ۵۰۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

مرتکب جرم در این ماده، مأمور دولتی است که شغل او به نحوی مرتبط با مسائل امنیتی و حفاظتی بوده، و آموزش لازم در خصوص نحوه نگهداری و حفاظت از اطلاعات به او داده شده باشد. چنین مأموری باید توسط دشمن (نه هر فرد خارجی فاقد صلاحیت) تخلیه اطلاعاتی شود؛ بنابراین شاید صرف این که مرتکب، اَسناد را در محل نامناسبی قرار داده و بدین ترتیب این اسناد در اختیار دشمنان قرار گرفته‌ است، مشمول این ماده نباشد، البته برخی دیگر بیان داشتند که هر چند عبارت «تخلیه اطلاعاتی شدن»، ظهور در فعل مثبت در قالب گفتار دارد، اما ارتکاب این جرم از طریق ترک فعل یا فعل، غیر از گفتار نیز بعید نخواهد بود. از حیث عنصر روانی نیز باید گفت این جرم، از نوع جرائم غیرعمدی است و رکن روانی آن شامل بی‌مبالاتی و عدم رعایت اصول حفاظتی می‌شود، به نظر می‌رسد در این ماده، بی‌مبالاتی در معنای اعم خود به کار رفته و شامل بی احتیاطی نیز می‌شود، علاوه بر این به تعبیر بعضی، در این جرم لازم نیست مأمور به محرمانه بودن اطلاعات آگاه بوده و به عبارتی واجد علم به موضوع باشد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۵۰۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

1. مأمورین دولتی باید مسئول امور حفاظتی و اطلاعاتی طبقه‌بندی شده باشند.
2. آموزش لازم به مأمورین دولتی در زمینه امور حفاظتی و اطلاعاتی داده شده باشد.
3. تخلیه اطلاعاتی مأمورین باید به دلیل بی‌مبالاتی و عدم رعایت اصول حفاظتی صورت گرفته باشد.
4. تخلیه اطلاعاتی باید توسط دشمنان انجام شود.
5. مجازات برای مأمورین در صورت وقوع تخلیه اطلاعاتی، حبس از یک تا شش ماه است.

مقالات مرتبط

• حکمرانی و تنظیمگری پلتفرم‌های ویدئویی در ایران: از منازعه بر سر نهاد متولی تا تعدیل محتوا
• تفکیک مسئولیت کیفری ناشی از فعل غیر با عناوین مجرمانه مشابه
• سردستگی گروه مجرمانه سازمان یافته در جرایم تعزیری
• نادیده‌انگاری بایسته‌های تقنینی در قوانین کیفری ایران در حوزه جرائم علیه امنیت
• سیاست کیفری ایران در قبال افساد فی الارض در جرایم اقتصادی
• تبیین مفهوم و جایگاه «فعل ناشی از ترک فعل» در حقوق کیفری فرانسه، سوئیس و ایران