ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰): برای سایر تصدیق نامه‌های خلاف واقع که موجب ضرر شخص ثالثی باشد یا آن که خسارتی بر خزانه دولت وارد آورد مرتکب علاوه بر جبران خسارت وارده به شلاق تا (۷۴) ضربه یا به ۲۶/۴۰۰/۰۰۰ تا ۱۶۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۳۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
• ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)
• ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی
• ماده ۱۰۳ قانون ثبت اسناد و املاک مصوب ۱۳۱۰
• ماده ۲۶۷ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت
• ماده ۷۸ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲
• ماده ۷۹ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲
• ماده ۱۱۲ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴

آیین نامه، بخشنامه و دستورالعمل های مرتبط

• تصویب نامه اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف مصوب ۱۴۰۳/۰۳/۳۰

توضیح واژگان

• تصدیق‌نامه: مترادف گواهی‌نامه می‌باشد که بر اساس آن یک یا چند نفر به امری شهادت می‌دهند.
• ضرر: به وارد نمودن نقص بر مال، آسیب بر جان و وهن در کلام دیگری، ضرر گویند.
• شخص ثالث: یعنی شخصی به غیر از اصحاب دعوی که مدعی و مدعی علیه می‌باشند.
• خسارت: «خسارت»، در دو مفهوم به کار می‌رود؛ یکی به مفهوم زیان وارد شده و دیگری به مفهوم جبران ضرر وارده.
• خزانه دولت: خزانه، مرکزی است که کلیه ادارات و دستگاه‌های وصول درآمد، درآمد خود را به آن تحویل می‌دهند و ادارات پرداخت کننده، وجوه لازم را برای پرداخت حواله‌ها از آن مرکز دریافت می‌کنند.
• جبران خسارت: به معنای آن است که وارد کننده زیان یا شخص دیگری، وضعیت متضرر را بهبود بخشیده و به وضعیت قبل از ورود زیان نزدیک کند.
• جزای نقدی: محکومیت مجرم به دادن پول را جزای نقدی گویند.

پیشینه

• در ماده ۱۱۲ قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴، مقرره ای با همین محتوا وضع شده بود، با این تفاوت که بر اساس این ماده، مجازات حبس ۶ ماه تا ۲ سال نیز بر مرتکب جرم قابل اعمال بود.
• لازم است ذکر شود که نرخ جریمه مذکور در ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیئت وزیران در خصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقاً جزای نقدی مندرج در این ماده، دویست هزار تا دو میلیون ریال بود.

نکات تفسیری دکترین ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

در ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، قانونگذار صدور گزارش خلاف واقع را به‌ طور کلی مورد جرم انگاری قرار داده‌ است. مرتکب این جرم می‌تواند هر کسی اعم از کارمند و غیر آن باشد، اما در فرضی که کارمند دولت در قبال دریافت وجهی اقدام به صدور این گواهی نماید، مجازات مرتشی بر وی اجرا خواهد شد. تفاوت این ماده با مواد قبل این است که این جرم از نوع جرائم مقید به نتیجه است و تحقق آن منوط به احراز ورود ضرر خارجی به شخص ثالث یا خزانه دولت است.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

1. تصدیق‌نامه‌های خلاف واقع: ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی به مدارک یا تصدیق‌نامه‌های نادرست و جعلی اشاره دارد.
2. ضرر به شخص ثالث: اگر تصدیق‌نامه‌های خلاف واقع باعث آسیب به شخص ثالثی شود، مجازات برای مرتکب در نظر گرفته می‌شود.
3. خسارت به خزانه دولت: در صورتی که تصدیق‌نامه‌های نادرست باعث خسارت به خزانه دولت شوند، مرتکب مجازات می‌شود.
4. جبران خسارت: مرتکب باید علاوه بر مجازات کیفری، خسارت‌های وارد شده را جبران کند.
5. شلاق تا ۷۴ ضربه: یکی از مجازات‌های ممکن برای مرتکب، شلاق تا سقف ۷۴ ضربه است.
6. جزای نقدی: مجازات مالی به مبلغ ۲۶/۴۰۰/۰۰۰ تا ۱۶۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال می‌تواند جایگزین یا مکمل مجازات شلاق باشد.

رویه‌های قضایی

• در مورد تصدیق نامه‌های خلاف واقع، اگر زیانی متوجه شخص ثالث یا دولت نشده و اقدام مجرمانه دیگری مانند جعل مهر یا امضا نیز صورت نگرفته باشد، عمل مرتکب می‌تواند تخلف اداری محسوب شده و در هیئت رسیدگی به تخلفات اداری مورد تعقیب قرار گیرد.

• نظریه شماره ۷/۱۴۰۱/۱۶۱ مورخ ۱۴۰۱/۱۲/۰۲ اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/96/2564 مورخ 1396/10/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/93/0460 مورخ 1393/02/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تغییر عنوان مجرمانه