ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها
(اضافه کردن نظریه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''': هر کس در دادگاه نزد [[مقام رسمی|مقامات رسمی]] [[شهادت دروغ]] بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به | '''ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰)''': هر کس در دادگاه نزد [[مقام رسمی|مقامات رسمی]] [[شهادت دروغ]] بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به ۸۲/۵۰۰/۰۰۰ تا ۳۳۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. | ||
تبصره - مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب [[حدود]] و [[قصاص]] و [[دیات]] برای شهادت دروغ ذکر گردیده است. | تبصره - مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب [[حدود]] و [[قصاص]] و [[دیات]] برای شهادت دروغ ذکر گردیده است. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
کلمه «دادگاه»، [[اطلاق|مطلق]] است و شامل [[دادگاه عمومی]]، [[دادگاه انقلاب|انقلاب]]، [[دادگاه نظامی|نظامی]]، [[دادگاه ویژه روحانیت|ویژه روحانیت]] و ...میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1516600|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | کلمه «دادگاه»، [[اطلاق|مطلق]] است و شامل [[دادگاه عمومی]]، [[دادگاه انقلاب|انقلاب]]، [[دادگاه نظامی|نظامی]]، [[دادگاه ویژه روحانیت|ویژه روحانیت]] و ...میشود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1516600|صفحه=|نام۱=عبداله|نام خانوادگی۱=خدابخشی|چاپ=1}}</ref> | ||
== پیشینه == | |||
نرخ جریمه مذکور در '''ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)''' بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون بود.<ref>معاونت حقوقی ریاست جمهوری، [https://dotic.ir/news/16609 تصویبنامه درخصوص اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف]، ۱۴۰۳/۰۴/۰۶</ref> | |||
== فلسفه و مبانی نظری ماده == | == فلسفه و مبانی نظری ماده == | ||
| خط ۴۷: | خط ۵۰: | ||
* [[رای دادگاه درباره الزامات مشاور املاک در معاملات (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۱۱۹۳)]] | * [[رای دادگاه درباره الزامات مشاور املاک در معاملات (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۱۱۹۳)]] | ||
* [[نظریه شماره 7/99/1073 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم شمول استشهادیه مشتمل بر مطالب کذب تحت عنوان شهادت دروغ]] | * [[نظریه شماره 7/99/1073 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم شمول استشهادیه مشتمل بر مطالب کذب تحت عنوان شهادت دروغ]] | ||
* [[رای دادگاه درباره تحصیل گواهی انحصار وراثت برخلاف حقیقت (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۲۰۰۹۶۳)]] | |||
== مواد مرتبط == | == مواد مرتبط == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۷
ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) (اصلاحی ۱۴۰۳/۰۳/۳۰): هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به ۸۲/۵۰۰/۰۰۰ تا ۳۳۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
تبصره - مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب حدود و قصاص و دیات برای شهادت دروغ ذکر گردیده است.
مواد مرتبط
- ماده ۲۳۶ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۵۰۶ قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده ۵۴۰ قانون مجازات اسلامی
- ماده ۸ قانون مسئولیت مدنی
توضیح واژگان
«شهادت» آن است که از چیزی خبر داده شود و ممکن است به صورت کتبی یا شفاهی انجام شود.[۱]
کلمه «دادگاه»، مطلق است و شامل دادگاه عمومی، انقلاب، نظامی، ویژه روحانیت و ...میشود.[۲]
پیشینه
نرخ جریمه مذکور در ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) بر اساس تصویبنامه مصوب جلسه ۱۴۰۳/۰۳/۳۰ هیات وزیران درخصوص «اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف» اصلاح گردید. سابقا جزای نقدی مندرج در این ماده یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون بود.[۳]
فلسفه و مبانی نظری ماده
فلسفه جرم انگارى شهادت كذب، حمايت كيفرى از عدالت قضايى و جلوگيرى از به انحراف كشاندن آن است.[۴]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
عنصر مادی این جرم، ادای شهادت دروغ است.[۵]
عنصر معنوی این جرم، سوء نیت عام است و «قصد اضرار به غیر یا قصد اثبات امری غیر واقعی» به عنوان سوء نیت خاص شرط نیست هرچند شاید ظاهر امر، خلاف این باشد و قصد اثبات یک امر غیر واقعی به عنوان سوء نیت خاص در نظر گرفته شود زیرا کسی که شهادت دروغ میدهد هدفی جز این ندارد اما حالت های دیگری نیز قابل تصور است که مرتکب با هدف های دیگری مثل گرفتن پول، مبادرت به این امر کند.[۶]
هم چنین شهادت موضوع این ماده، شهادتی است که در دادگاه به عمل می آید و شهادت خارج از دادگاه، با توجه به نسخ قانون مجازات عمومی، ممکن نیست.[۷]
اداء شهادت در مرجع قضایی طبق ماده 236 قانون آیین دادرسی مدنی و ماده 153 قانون آیین دادرسی کیفری همراه با سوگند انجام میشود.حال شاهد در صورت شهادت دروغ، مرتکب سوگند دروغ نیز شده است، اما در این حالت مجازات ماده 649 و 650 به صورت جداگانه اعمال نمیشود و ماده 649 منصرف از شهادت دروغی است که همراه با سوگند است، پس در مورد چنین اشخاصی فقط مجازات ماده 650 اعمال میشود.[۸]
نکات توضیحی
این جرم همچون قسم دروغ، جرمی مطلق است.[۹]در مورد کتمان شهادت در قوانین کیفری، مجازاتی در نظر گرفته نشده است و ظاهرا عمل مذکور، جرم نیست.[۱۰] مواد 76، 77 و 78 قانون مجازات اسلامی، مورد نظر ماده 650 نیست چون در این موارد شهادت دروغ صورت نمیگیرد و شرایط شهادت کامل نیست، با این وجود شهادتی که طبق آن قصاص، اعدام یا قطع عضو صورت میگیرد اگر احراز شود که عمدی بوده است، شاهد، قصاص میشود و اگر غیرعمدی باشد باید دیه بپردازد و ظاهرا حسب مورد علاوه بر اجرای حد و قصاص و دیه، باید مجازات ماده 650 نیز اعمال شود.[۱۱]
مستندات فقهی
در مورد شهادت زور و کذب، روایاتی وجود دارد از جمله روایت امام صادق که سخن شاهد زور هنوز نزد حاکم به پایان نرسیده است که جایگاه خود را در جهنم پر از آتش میکند، یا در روایت دیگر میفرمایند اگر چیزی که شاهد به دروغ بر آن شهادت داده است موجود باشد باید به صاحبش برگردانده شود و اگر تلف شده باشد به همان مقدار ضامن است.
همچنین در روایتی دیگر آمده است که دو نفر نزد امام علی (ع) شهادت داده اند که شخصی دزدی کرده است و دست آن شخص قطع شد، سپس علیه مرد دیگری شهادت دادند و گفتند اشتباه کردیم، امام علی (ع) فرمودند شهادت آنان در مورد شخص دوم پذیرفته نمیشود و دو شاهد باید دیه قطع دست را بپردازند.[۱۲]
رویه های قضایی
- نظریه 7/8780 - 72/12/17 تعقیب متهم به شهادت کذب، منوط به صدور رای از طرف دادگاه میباشد.[۱۳]
- نظریه شماره 7/1400/423 مورخ 1400/04/27 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات شهادت کذب نزد مقامات رسمی در دادسرا یا شورای حل اختلاف
- نظریه شماره 7/99/1189 مورخ 1399/09/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شهادت دروغ در دادسرا و مطلق بودن این جرم
- رای وحدت رویه شماره 835 مورخ 1402/6/28 هیات عمومی دیوان عالی کشور
- رای دادگاه درباره امضاء استشهادیه کذب (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۱۴۰۰۲۳۱)
- رای دادگاه درباره الزامات مشاور املاک در معاملات (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۱۱۹۳)
- نظریه شماره 7/99/1073 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم شمول استشهادیه مشتمل بر مطالب کذب تحت عنوان شهادت دروغ
- رای دادگاه درباره تحصیل گواهی انحصار وراثت برخلاف حقیقت (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۲۰۰۹۶۳)
مواد مرتبط
در برخی قوانین خاص، شهادت دروغ به صورت جداگانه مورد قانونگذاری قرار گرفته است و از آن جمله است:
مقالات مرتبط
جرم‌انگاری کتمان شهادت و چالش‌های آن در حقوق ایران
شهادت کذب در نظام‌های کیفری ایران، انگلستان و وِیلز
منابع
- ↑ عبداله خدابخشی. آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری). چاپ 1. فکرسازان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1516568
- ↑ عبداله خدابخشی. آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری). چاپ 1. فکرسازان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1516600
- ↑ معاونت حقوقی ریاست جمهوری، تصویبنامه درخصوص اصلاح میزان مبالغ مربوط به جرایم و تخلفات مندرج در قوانین مختلف، ۱۴۰۳/۰۴/۰۶
- ↑ حقوق 24 (۲۰۲۳-۰۹-۲۰). «علی خالقی: توسعه دامنه عنوان مجرمانه شهادت کذب بر اساس رای وحدت رویه جدید». حقوق 24. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۲۰.
- ↑ عبداله خدابخشی. آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری). چاپ 1. فکرسازان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1516568
- ↑ عبداله خدابخشی. آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری). چاپ 1. فکرسازان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1516584
- ↑ عبداله خدابخشی. آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری). چاپ 1. فکرسازان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1516680
- ↑ عبداله خدابخشی. آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری). چاپ 1. فکرسازان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1516632
- ↑ محمدرضا زندی. رویه قضایی دادگاه های تجدیدنظر استان در امور کیفری (سرقت، خیانت و امانت، صدور چک بلا محل). چاپ 1. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2700456
- ↑ محمدرضا زندی. رویه قضایی دادگاه های تجدیدنظر استان در امور کیفری (سرقت، خیانت و امانت، صدور چک بلا محل). چاپ 1. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2700536
- ↑ میرفتاح حسینی مراغی، عباس (ترجمه زراعت و عباس (ترجمه زراعت. مبسوط در قواعد فقه مدنی و جزایی (جلد اول) (ترجمه و شرح العناوین). چاپ 3. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1518248
- ↑ میرفتاح حسینی مراغی، عباس (ترجمه زراعت و عباس (ترجمه زراعت. مبسوط در قواعد فقه مدنی و جزایی (جلد اول) (ترجمه و شرح العناوین). چاپ 3. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1518200
- ↑ محمدرضا زندی. رویه قضایی دادگاه های تجدیدنظر استان در امور کیفری (سرقت، خیانت و امانت، صدور چک بلا محل). چاپ 1. جنگل، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2700552
- ↑ عبداله خدابخشی. آثار برگزیده حقوقی (استقلال و پیوند حقوق مدنی و کیفری). چاپ 1. فکرسازان، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1516648