ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۲: خط ۲:
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۹۰ قانون آیین دادرسی مدنی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۸۸ قانون آیین دادرسی مدنی]]
خط ۱۱: خط ۱۰:
* [[ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== پیشینه ==
== پیشینه ==
[[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]، جانشین [[ماده ۲۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی]] سابق می‌باشد، که تنها قرار رد دعوی را در مورد [[مرور زمان]] تجویز کرده بود و سایر ایرادات بدون تعیین و تکلیف باقی مانده بود و ماده ۸۹ قانون جدید این نقیصه را برطرف ساخته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2497180|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref>
[[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]]، جانشین [[ماده ۲۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی]] سابق می‌باشد، که تنها قرار رد دعوی را در مورد [[مرور زمان]] تجویز کرده بود و سایر ایرادات بدون تعیین و تکلیف باقی مانده بود و ماده ۸۹ قانون جدید این نقیصه را برطرف ساخته‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2497180|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی ==
== نکات توضیحی ==
[[دادگاه|دادگاه‌ها]] در مقابل [[ایراد|ایرادات]] دو تصمیم متفاوت می‌گیرند، یا ایراد وارد نیست و دادگاه ضمن رد ایراد به [[رسیدگی ماهوی]] می‌پردازد، یا دادگاه ایراد را وارد تشخیص می‌دهد و در این صورت [[قانونگذار]] نوع و عنوان [[رأی]] صادره را در [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] و سایر مواد مشخص نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2496196|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref> با توجه به [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] در صورتی که [[خوانده]] نسبت به [[صلاحیت]] دادگاه ایراد وارد کند و ایراد وی توسط دادگاه تأیید شود، دادگاه [[قرار عدم صلاحیت]] صادر می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2496596|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref> این قرار توسط [[اصحاب دعوا]] قابل [[تجدیدنظرخواهی]] نیست اما ممکن است دادگاه مرجوع‌الیه نپذیرد و اختلاف در صلاحیت پیش آید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5255536|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>
[[دادگاه|دادگاه‌ها]] در مقابل [[ایراد|ایرادات]] دو تصمیم متفاوت می‌گیرند، یا ایراد وارد نیست و دادگاه ضمن رد ایراد به [[رسیدگی ماهوی]] می‌پردازد، یا دادگاه ایراد را وارد تشخیص می‌دهد و در این صورت [[قانونگذار]] نوع و عنوان [[رأی]] صادره را در [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] و سایر مواد مشخص نموده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2496196|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref> با توجه به [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] در صورتی که [[خوانده]] نسبت به [[صلاحیت]] دادگاه ایراد وارد کند و ایراد وی توسط دادگاه تأیید شود، دادگاه [[قرار عدم صلاحیت]] صادر می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2496596|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref> این قرار توسط [[اصحاب دعوا]] قابل [[تجدیدنظرخواهی]] نیست اما ممکن است دادگاه مرجوع‌الیه نپذیرد و اختلاف در صلاحیت پیش آید. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=نگاهی به آیین دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=رادنواندیش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5255536|صفحه=|نام۱=یوسف|نام خانوادگی۱=نوبخت|چاپ=1}}</ref>


نکته‌ی دیگر این که ایراد عدم توجه از جمله [[قانون آمره|قواعد آمره]] و مربوط به [[نظم عمومی]] می‌باشد، لذا ایراد خوانده صرفاً جهت تذکر بوده و خود دادگاه موظف به توجه به این ایراد می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2552288|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref>
نکته‌ی دیگر این که ایراد عدم توجه از جمله [[قانون آمره|قواعد آمره]] و مربوط به [[نظم عمومی]] می‌باشد، لذا ایراد خوانده صرفاً جهت تذکر بوده و خود دادگاه موظف به توجه به این ایراد می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2552288|صفحه=|نام۱=سیدحمیدرضا|نام خانوادگی۱=طباطبایی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی ==
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# در صورتی که دادگاه به صلاحیت خود اعتماد نداشته باشد، قرار عدم صلاحیت صادر می‌کند.
# در صورتی که دادگاه به صلاحیت خود اعتماد نداشته باشد، قرار عدم صلاحیت صادر می‌کند.
خط ۲۸: خط ۲۳:
# در موارد دیگر ذکر شده در ماده ۸۴ قانون، دادگاه قرار رد دعوا صادر می‌کند.
# در موارد دیگر ذکر شده در ماده ۸۴ قانون، دادگاه قرار رد دعوا صادر می‌کند.
# توجه به بندهای ماده ۸۴ در تشخیص نحوه اقدام دادگاه‌ها اهمیت دارد.
# توجه به بندهای ماده ۸۴ در تشخیص نحوه اقدام دادگاه‌ها اهمیت دارد.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره منتفی بودن قصاص به علت رابطه نسبی]]
* [[رای شعبه حقوقی دیوان عالی کشور درباره منتفی بودن قصاص به علت رابطه نسبی]]
خط ۱۷۹: خط ۱۷۳:
== انتقادات ==
== انتقادات ==
این ماده ناظر به [[ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] است و بهتر بود که به منزله تبصرهٔ آن ماده می‌آمد و یا ماده بعدی آن می‌بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1246004|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
این ماده ناظر به [[ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی]] است و بهتر بود که به منزله تبصرهٔ آن ماده می‌آمد و یا ماده بعدی آن می‌بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1246004|صفحه=|نام۱=علی عباس|نام خانوادگی۱=حیاتی|چاپ=2}}</ref>
== مصادیق و نمونه ها ==
== مصادیق و نمونه ها ==
اگر دعاوی مرتبط یا یکسان در دو دادگاه مختلف مطرح باشد، مثلاً یکی در دادگاه عمومی تبریز و دیگری در دادگاه عمومی شیراز، نیازی به صدور قرار عدم صلاحیت نمی‌باشد. بلکه با استناد به [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] هر گاه دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد، از رسیدگی به دعوا خودداری کرده و پرونده را به دادگاهی که دعوا در آن مطرح است می‌فرستد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1842756|صفحه=|نام۱=محمدجواد|نام خانوادگی۱=بهشتی|نام۲=نادر|نام خانوادگی۲=مردانی|چاپ=1}}</ref>
اگر دعاوی مرتبط یا یکسان در دو دادگاه مختلف مطرح باشد، مثلاً یکی در دادگاه عمومی تبریز و دیگری در دادگاه عمومی شیراز، نیازی به صدور قرار عدم صلاحیت نمی‌باشد. بلکه با استناد به [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] هر گاه دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد، از رسیدگی به دعوا خودداری کرده و پرونده را به دادگاهی که دعوا در آن مطرح است می‌فرستد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین دادرسی مدنی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1842756|صفحه=|نام۱=محمدجواد|نام خانوادگی۱=بهشتی|نام۲=نادر|نام خانوادگی۲=مردانی|چاپ=1}}</ref>


مثلاً اگر [[خواهان]] دعوایی به [[خواسته]] [[تخلیه]] نسبت به پلاک پنج مطرح نموده که در شعبه دوم تحت رسیدگی است، لیکن چند روز بعد همین [[دعوا]] را به همین کیفیت مطرح و در شعبه چهارم تحت رسیدگی واقع می‌شود یا خواهان در دادگاه شعبه دوم دعوای تخلیه مطرح نموده‌است و در دادگاه شعبه چهارم دعوی الزام به تنظیم [[سند]] [[اجاره]] از طرف [[مستاجر|مستأجر]] مطرح می‌شود؛ در هر دو مورد به تصریح [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] باید از رسیدگی به پرونده امتناع و پرونده را به دادگاهی که دعوی سابق الارجاع در آن مطرح است، ارسال نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین قضاوت مدنی در محاکم ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2288004|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=5}}</ref>  
مثلاً اگر [[خواهان]] دعوایی به [[خواسته]] [[تخلیه]] نسبت به پلاک پنج مطرح نموده که در شعبه دوم تحت رسیدگی است، لیکن چند روز بعد همین [[دعوا]] را به همین کیفیت مطرح و در شعبه چهارم تحت رسیدگی واقع می‌شود یا خواهان در دادگاه شعبه دوم دعوای تخلیه مطرح نموده‌است و در دادگاه شعبه چهارم دعوی الزام به تنظیم [[سند]] [[اجاره]] از طرف [[مستاجر|مستأجر]] مطرح می‌شود؛ در هر دو مورد به تصریح [[ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی]] باید از رسیدگی به پرونده امتناع و پرونده را به دادگاهی که دعوی سابق الارجاع در آن مطرح است، ارسال نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=آیین قضاوت مدنی در محاکم ایران|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=فکرسازان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2288004|صفحه=|نام۱=علی|نام خانوادگی۱=مهاجری|چاپ=5}}</ref>  
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
*[[ایراد امر مطروحه و مرتبط در خصوص دادگاه‌های رسیدگی‌کننده در نظام حقوقی ایران و لبنان]]
*[[ایراد امر مطروحه و مرتبط در خصوص دادگاه‌های رسیدگی‌کننده در نظام حقوقی ایران و لبنان]]
خط ۱۹۸: خط ۱۹۰:
* [[تمیز نقص شکلی دادخواست از سایر اسباب بی‌اعتباری دعوی]]
* [[تمیز نقص شکلی دادخواست از سایر اسباب بی‌اعتباری دعوی]]
* [[ضمان درک در حوزه آرای قضایی]]
* [[ضمان درک در حوزه آرای قضایی]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۲۰۷: خط ۱۹۸:
[[رده:قرار عدم صلاحیت]]
[[رده:قرار عدم صلاحیت]]
[[رده:قرار رد دعوا]]
[[رده:قرار رد دعوا]]
{{DEFAULTSORT:ماده 0445}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۵

ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی: در مورد بند (۱) ماده (۸۴) هر گاه دادگاه، خود را صالح نداند مبادرت به صدور قرار عدم صلاحیت می‌نماید و طبق ماده (۲۷) عمل می‌کند و در مورد بند (۲) ماده (۸۴) هر گاه دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد، از رسیدگی به دعوا خودداری کرده پرونده را به دادگاهی که دعوا در آن مطرح است می‌فرستد و در سایر موارد یادشده در ماده (۸۴) قرار رد دعوا صادر می‌نماید.

مواد مرتبط

پیشینه

ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی، جانشین ماده ۲۰۳ قانون آیین دادرسی مدنی سابق می‌باشد، که تنها قرار رد دعوی را در مورد مرور زمان تجویز کرده بود و سایر ایرادات بدون تعیین و تکلیف باقی مانده بود و ماده ۸۹ قانون جدید این نقیصه را برطرف ساخته‌است.[۱]

نکات توضیحی ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی

دادگاه‌ها در مقابل ایرادات دو تصمیم متفاوت می‌گیرند، یا ایراد وارد نیست و دادگاه ضمن رد ایراد به رسیدگی ماهوی می‌پردازد، یا دادگاه ایراد را وارد تشخیص می‌دهد و در این صورت قانونگذار نوع و عنوان رأی صادره را در ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی و سایر مواد مشخص نموده‌است.[۲] با توجه به ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی در صورتی که خوانده نسبت به صلاحیت دادگاه ایراد وارد کند و ایراد وی توسط دادگاه تأیید شود، دادگاه قرار عدم صلاحیت صادر می‌کند.[۳] این قرار توسط اصحاب دعوا قابل تجدیدنظرخواهی نیست اما ممکن است دادگاه مرجوع‌الیه نپذیرد و اختلاف در صلاحیت پیش آید. [۴]

نکته‌ی دیگر این که ایراد عدم توجه از جمله قواعد آمره و مربوط به نظم عمومی می‌باشد، لذا ایراد خوانده صرفاً جهت تذکر بوده و خود دادگاه موظف به توجه به این ایراد می‌باشد.[۵]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی

  1. در صورتی که دادگاه به صلاحیت خود اعتماد نداشته باشد، قرار عدم صلاحیت صادر می‌کند.
  2. در موارد عدم صلاحیت، دادگاه باید طبق ماده ۲۷ آیین دادرسی مدنی عمل کند.
  3. اگر دعوا در دادگاه دیگری مطرح باشد، دادگاه موظف است رسیدگی را متوقف کرده و پرونده را به دادگاه مربوطه ارسال کند.
  4. در موارد دیگر ذکر شده در ماده ۸۴ قانون، دادگاه قرار رد دعوا صادر می‌کند.
  5. توجه به بندهای ماده ۸۴ در تشخیص نحوه اقدام دادگاه‌ها اهمیت دارد.

رویه های قضایی

انتقادات

این ماده ناظر به ماده ۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی است و بهتر بود که به منزله تبصرهٔ آن ماده می‌آمد و یا ماده بعدی آن می‌بود.[۶]

مصادیق و نمونه ها

اگر دعاوی مرتبط یا یکسان در دو دادگاه مختلف مطرح باشد، مثلاً یکی در دادگاه عمومی تبریز و دیگری در دادگاه عمومی شیراز، نیازی به صدور قرار عدم صلاحیت نمی‌باشد. بلکه با استناد به ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی هر گاه دعوا در دادگاه دیگری تحت رسیدگی باشد، از رسیدگی به دعوا خودداری کرده و پرونده را به دادگاهی که دعوا در آن مطرح است می‌فرستد.[۷]

مثلاً اگر خواهان دعوایی به خواسته تخلیه نسبت به پلاک پنج مطرح نموده که در شعبه دوم تحت رسیدگی است، لیکن چند روز بعد همین دعوا را به همین کیفیت مطرح و در شعبه چهارم تحت رسیدگی واقع می‌شود یا خواهان در دادگاه شعبه دوم دعوای تخلیه مطرح نموده‌است و در دادگاه شعبه چهارم دعوی الزام به تنظیم سند اجاره از طرف مستأجر مطرح می‌شود؛ در هر دو مورد به تصریح ماده ۸۹ قانون آیین دادرسی مدنی باید از رسیدگی به پرونده امتناع و پرونده را به دادگاهی که دعوی سابق الارجاع در آن مطرح است، ارسال نماید.[۸]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ↑ سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2497180
  2. ↑ سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2496196
  3. ↑ سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2496596
  4. ↑ یوسف نوبخت. نگاهی به آیین دادرسی مدنی. چاپ 1. رادنواندیش، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5255536
  5. ↑ سیدحمیدرضا طباطبایی. ایراد به عنوان دفاع خوانده در دادرسی مدنی. چاپ 1. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2552288
  6. ↑ علی عباس حیاتی. آیین دادرسی مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1246004
  7. ↑ محمدجواد بهشتی و نادر مردانی. آیین دادرسی مدنی (جلد دوم). چاپ 1. میزان، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1842756
  8. ↑ علی مهاجری. آیین قضاوت مدنی در محاکم ایران. چاپ 5. فکرسازان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2288004
برگرفته از «https://wikihoghoogh.net/w/index.php?title=ماده_۸۹_قانون_آیین_دادرسی_مدنی&oldid=440594»