ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن رویه قضایی)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
*{{زیتونی|[[ماده ۶۸۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۶۸۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۶۹۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}}  
*{{زیتونی|[[ماده ۶۹۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}}  
== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
 
* [[ماده ۶۸۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
* [[ماده ۶۹۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
* [[ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۱۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
* [[ماده ۱۷۶ قانون آیین دادرسی مدنی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
«پی کنی» به معنای کندن زمین برای دیوار کشی و «غرس» به معنای کاشتن، قلمه زدن و نهال نشاندن است.
«پی کنی» به معنای کندن زمین برای دیوار کشی و «غرس» به معنای کاشتن، قلمه زدن و نهال نشاندن است.
خط ۲۵: خط ۲۵:


دعوای مزاحمت از حق: متصرف مال غیر منقول خواستار جلوگیری از مزاحمت کسی است که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف خارج کرده باشد.<ref>ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی</ref>
دعوای مزاحمت از حق: متصرف مال غیر منقول خواستار جلوگیری از مزاحمت کسی است که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف خارج کرده باشد.<ref>ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 690 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
[[عنصر مادی]] این جرم، به چند صورت قابل تحقق است: 1-تهیه آثار تصرف در املاک مذکور به وسیله صحنه سازی 2-اقدام به عملیاتی که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شود 3-تجاوز 4-تصرف عدوانی 5-ایجاد مزاحمت 6-ممانعت از حق.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=610724|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> برای تحقق [[عنصر معنوی]] نیز [[سوء نیت عام]] مرتکب ([[علم]] و [[عمد]] در ارتکاب رفتار های مجرمانه) کفایت میکند، مگر در جرم صحنه سازی که مرتکب علاوه بر آن باید قصد تصرف یا ذی حق معرفی کردن خود یا دیگری را نیز داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=610744|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
[[عنصر مادی]] این جرم، به چند صورت قابل تحقق است: 1-تهیه آثار تصرف در املاک مذکور به وسیله صحنه سازی 2-اقدام به عملیاتی که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شود 3-تجاوز 4-تصرف عدوانی 5-ایجاد مزاحمت 6-ممانعت از حق.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=610724|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> برای تحقق [[عنصر معنوی]] نیز [[سوء نیت عام]] مرتکب ([[علم]] و [[عمد]] در ارتکاب رفتار های مجرمانه) کفایت میکند، مگر در جرم صحنه سازی که مرتکب علاوه بر آن باید قصد تصرف یا ذی حق معرفی کردن خود یا دیگری را نیز داشته باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=610744|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 690 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# صحنه‌سازی برای تصرف اراضی و املاک دولتی و خصوصی جرم است.
# اقدامات مانند پی‌کنی، دیوارکشی، حفر چاه و زراعت شامل این جرم می‌شود.
# جرم می‌تواند شامل تصرف اراضی کشاورزی، جنگل‌ها، مراتع، باغ‌ها و منابع آبی باشد.
# محیط زیست و منابع طبیعی نیز باید محافظت شود و هرگونه تخریب آنها ممنوع است.
# تجاوز، مزاحمت و ممانعت از حقوق دیگران در این اراضی مجازات یک ماه تا یک سال حبس دارد.
# دادگاه موظف به رفع تصرف عدوانی و بازگرداندن وضعیت به حالت قبل است.
# رسیدگی به این جرائم خارج از نوبت انجام می‌شود.
# در صورت وجود شواهد قوی و متهمان متعدد، قرار بازداشت صادر می‌شود.
# متقاضی می‌تواند درخواست خلع ید و قلع بنا و اشجار را نیز مطرح کند.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
 
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره درخواست اعاده دادرسی به استناد ذیحق نبودن شاکی]]
* [[رای شعبه کیفری دیوان عالی کشور درباره تصرف مراتع ملی و ایجاد آثار تصرف]]
* [[رای دادگاه درباره قرار دادن کباب پز در مشاعات ساختمان (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۸۰۱۰۰۵)]]
* [[رای دادگاه درباره شرط تحقق بزه مزاحمت و ممانعت از حق (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۰۲۲۱)]]
* [[رای دادگاه درباره تعلیق مجازات ایراد جرح عمدی با چاقو (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۱۱۱۹)]]
* [[رای دادگاه درباره تصرف وراث در ملک مورد تصرف مورث (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۱۰۰۳۱۶)]]
* [[رای دادگاه درباره تحقق بزه ممانعت از حق در مشاعات (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۴۲۰۱۶۳۱)]]
* [[نظریه شماره 7/99/755 مورخ 1399/06/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/99/731 مورخ 1399/06/05 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/99/603 مورخ 1399/05/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/99/206 مورخ 1399/03/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/99/1932 مورخ 1399/12/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/98/366 مورخ 1398/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/98/366 مورخ 1398/07/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/98/1649 مورخ 1398/12/04 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/98/132 مورخ 1398/02/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/97/634 مورخ 1397/03/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/96/2210 مورخ 1396/09/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1401/4 مورخ 1401/03/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1400/634 مورخ 1400/06/14 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/1400/1647 مورخ 1401/01/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[اداره حقوقی قوه قضائیه]] در نظریه شماره 7/9121 مورخ 1372/12/14 اظهار داشت: [[تعقیب]] کیفری متهم و تعیین مجازات به استناد این ماده منوط به آن است که در مالکیت یا حق ارتفاق اختلافی بین طرفین نباشد، در غیر این صورت [[دادگاه کیفری|مرجع کیفری]] باید [[قرار اناطه]] صادر کند و پس از تعیین تکلیف در خصوص مالکیت در [[دادگاه حقوقی]] اتخاذ تصمیم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676452|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
* [[اداره حقوقی قوه قضائیه]] در نظریه شماره 7/9121 مورخ 1372/12/14 اظهار داشت: [[تعقیب]] کیفری متهم و تعیین مجازات به استناد این ماده منوط به آن است که در مالکیت یا حق ارتفاق اختلافی بین طرفین نباشد، در غیر این صورت [[دادگاه کیفری|مرجع کیفری]] باید [[قرار اناطه]] صادر کند و پس از تعیین تکلیف در خصوص مالکیت در [[دادگاه حقوقی]] اتخاذ تصمیم نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676452|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
* ادراه حقوقی قوه قضائیه در نظریه شماره 7/3696 مورخ 1365/09/04 بیان داشت: ماده 690 قانون مجازات اسلامی [[نسخ|ناسخ]] قانون جلوگیری از تصرف عدوانی نیست و هر دو قانون قابل اعمال هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676440|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
* ادراه حقوقی قوه قضائیه در نظریه شماره 7/3696 مورخ 1365/09/04 بیان داشت: [[ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی]] [[نسخ|ناسخ]] قانون جلوگیری از تصرف عدوانی نیست و هر دو قانون قابل اعمال هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=676440|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref>
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۴۵ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۳ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مقررات ماده ۸۳ قانون مجازات اسلامی جهت اعمال مجازات جایگزین حبس]]
* [[نظریه شماره ۷/۱۴۰۲/۴۴۵ مورخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۳ اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مقررات ماده ۸۳ قانون مجازات اسلامی جهت اعمال مجازات جایگزین حبس]]
* [[رای وحدت رویه شماره 807 مورخ 1399/11/14 هیات عمومی دیوان عالی کشور]]
* [[رای وحدت رویه شماره 807 مورخ 1399/11/14 هیات عمومی دیوان عالی کشور]]
* [[نظریه شماره 7/99/1121 مورخ 1399/08/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول مرور زمان شکایت پس از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری]]
* [[نظریه شماره 7/99/1121 مورخ 1399/08/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول مرور زمان شکایت پس از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری]]
* [[نظریه شماره 7/99/1466 مورخ 1399/10/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرط بودن مالکیت در دعاوی سه گانه تصرف]]
* [[نظریه شماره 7/99/1466 مورخ 1399/10/10 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شرط بودن مالکیت در دعاوی سه گانه تصرف]]
* [[نظریه شماره 7/99/1271 مورخ 1399/09/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درجه مجازات در فرض تعیین جزای نقدی با توجه به قانون وصول برخی از درآمدهای دولت]]
* [[نظریه شماره 7/99/1271 مورخ 1399/09/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درجه مجازات در فرض تعیین جزای نقدی با توجه به قانون وصول برخی از درآمدهای دولت]]
* [[نظریه شماره 7/99/1277 مورخ 1399/09/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره غیرقابل گذشت بودن جرم تصرف عدوانی اراضی ملی و دولتی]]
* [[نظریه شماره 7/99/1277 مورخ 1399/09/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره غیرقابل گذشت بودن جرم تصرف عدوانی اراضی ملی و دولتی]]
* [[نظریه شماره 7/99/1626 مورخ 1399/10/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقدیم دادخواست حقوقی برای قلع و قمع بنا در دادگاه کیفری]]
* [[نظریه شماره 7/99/1626 مورخ 1399/10/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تقدیم دادخواست حقوقی برای قلع و قمع بنا در دادگاه کیفری]]
* [[نظریه شماره 7/99/1680 مورخ 1399/12/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شاکی محسوب شدن اداره برق، اداره آب، اداره بهداشت و جهاد]]
* [[نظریه شماره 7/99/1680 مورخ 1399/12/19 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شاکی محسوب شدن اداره برق، اداره آب، اداره بهداشت و جهاد]]
* [[نظریه شماره 7/99/1323 مورخ 1399/09/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان طرح شکایت راجع به دعاوی سه گانه توسط شخص ماذون در انتفاع]]
* [[نظریه شماره 7/99/1323 مورخ 1399/09/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره امکان طرح شکایت راجع به دعاوی سه گانه توسط شخص ماذون در انتفاع]]
* [[نظریه شماره 7/99/1339 مورخ 1399/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ایجاد و سر و صدا از سوی ساکنان یک واحد آپارتمان]]
* [[نظریه شماره 7/99/1339 مورخ 1399/09/29 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ایجاد و سر و صدا از سوی ساکنان یک واحد آپارتمان]]
* [[نظریه شماره 7/99/329 مورخ 1399/04/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره آزار و اذیت همسایه در آپارتمان]]
* [[نظریه شماره 7/99/329 مورخ 1399/04/03 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره آزار و اذیت همسایه در آپارتمان]]
* [[نظریه شماره 7/99/394 مورخ 1399/04/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت مستقیم دادگاه در بزه تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق]]
* [[نظریه شماره 7/99/394 مورخ 1399/04/16 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت مستقیم دادگاه در بزه تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق]]
* [[نظریه شماره 7/99/442 مورخ 1399/05/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره برداشت کننده غیر مجاز از معدن]]
* [[نظریه شماره 7/99/442 مورخ 1399/05/22 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره برداشت کننده غیر مجاز از معدن]]
* [[نظریه شماره 7/99/457 مورخ 1399/04/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت در جرایم تصرف عدوانی و مزاحمت و ممانعت از حق]]
* [[نظریه شماره 7/99/457 مورخ 1399/04/24 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت در جرایم تصرف عدوانی و مزاحمت و ممانعت از حق]]
* [[رای دادگاه درباره احداث تراس غیرمجاز مشرف به ملک غیر (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۲۰۰۵۷۴)]]
* [[رای دادگاه درباره احداث تراس غیرمجاز مشرف به ملک غیر (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۲۰۰۵۷۴)]]
* [[نظریه شماره 7/99/478 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درجه بندی مجازات توسط دادگاه]]
* [[نظریه شماره 7/99/478 مورخ 1399/05/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره درجه بندی مجازات توسط دادگاه]]
* [[رای دادگاه درباره اختلاف در مالکیت در بزه تصرف عدوانی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۳۳۶)]]
* [[رای دادگاه درباره اختلاف در مالکیت در بزه تصرف عدوانی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۳۳۶)]]
خط ۱۱۹: خط ۱۴۰:
* [[نظریه شماره 7/98/794 مورخ 1399/02/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جعلی نبودن گذرنامه اخذ شده در فرض اتخاذ آن از طریق ارائه اسناد مجعول]]
* [[نظریه شماره 7/98/794 مورخ 1399/02/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره جعلی نبودن گذرنامه اخذ شده در فرض اتخاذ آن از طریق ارائه اسناد مجعول]]
* [[نظریه شماره 7/99/1027 مورخ 1399/07/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت رسیدگی مقدماتی به جرم تصرف عدوانی]]
* [[نظریه شماره 7/99/1027 مورخ 1399/07/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره صلاحیت رسیدگی مقدماتی به جرم تصرف عدوانی]]
== مستقیم مطرح شدن بزه تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق در دادگاه ==
== مستقیم مطرح شدن بزه تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق در دادگاه ==
در مواردی که املاک و [[اراضی]] متعلق به [[شخص خصوصی|اشخاص خصوصی]] باشد، طبق [[ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری|ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹]] قابل گذشت و مشمول تقلیل [[مجازات تعزیری|مجازات]] حبس موضوع تبصره این ماده است و همین مجازات تقلیل یافته، مجازات قانونی جرم است که در انطباق آن با شاخص های مذکور در [[ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی|ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲]] [[جرم درجه هفت]] محسوب و طبق [[ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود<ref>[[نظریه شماره 7/99/1121 مورخ 1399/08/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول مرور زمان شکایت پس از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری]]</ref>
در مواردی که املاک و [[اراضی]] متعلق به [[شخص خصوصی|اشخاص خصوصی]] باشد، طبق [[ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری|ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹]] قابل گذشت و مشمول تقلیل [[مجازات تعزیری|مجازات]] حبس موضوع تبصره این ماده است و همین مجازات تقلیل یافته، مجازات قانونی جرم است که در انطباق آن با شاخص های مذکور در [[ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی|ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲]] [[جرم درجه هفت]] محسوب و طبق [[ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری|ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲]] به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود<ref>[[نظریه شماره 7/99/1121 مورخ 1399/08/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول مرور زمان شکایت پس از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری]]</ref>
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[اعتبارسنجی درجه‌بندی‌ قتل عمد در نظام کیفری ایران از منظر فقه امامیه]]
* [[اعتبارسنجی درجه‌بندی‌ قتل عمد در نظام کیفری ایران از منظر فقه امامیه]]
* [[ایرادها و نقاط ضعف قانون هوای پاک در مقایسه با قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا]]
* [[ایرادها و نقاط ضعف قانون هوای پاک در مقایسه با قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا]]
* [[واگرایی‌های مفهومی غصب و تصرف عدوانی در فقه امامیه (با نگاهی به فقه مقارن و حقوق ایران)]]
* [[واگرایی‌های مفهومی غصب و تصرف عدوانی در فقه امامیه (با نگاهی به فقه مقارن و حقوق ایران)]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
خط ۱۳۹: خط ۱۵۶:
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
[[رده:هتک حرمت منازل و اموال غیر]]
[[رده:هتک حرمت منازل و اموال غیر]]
{{DEFAULTSORT:ماده 3450}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۶

ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): هر کس به وسیله صحنه‌ سازی از قبیل پی ‌کنی، دیوارکشی، تغییر حد فاصل، امحای مرز، کرت ‌بندی، نهرکشی، حفر چاه، غرس اشجار و‌ زراعت و امثال آن به تهیه آثار تصرف در اراضی مزروعی اعم از کشت شده یا در آیش زراعی، جنگل ها و مراتع ملی شده، کوهستان ها، باغ ها، قلمستان ها،‌ منابع آب، چشمه‌ سارها، انهار طبیعی و پارک های ملی، تأسیسات کشاورزی و دامداری و دامپروری و کشت و صنعت و اراضی موات و بایر و سایر‌اراضی و املاک متعلق به دولت یا شرکت های وابسته به دولت یا شهرداری ها یا اوقاف و همچنین اراضی و املاک و موقوفات و محبوسات و اثلاث‌ باقیه که برای مصارف عام‌ المنفعه اختصاص یافته یا اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور تصرف یا ذی حق معرفی کردن خود یا دیگری، مبادرت نماید یا‌ بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع ذی صلاح دیگر مبادرت به عملیاتی نماید که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی گردد یا‌ اقدام به هرگونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور نماید به مجازات یک ماه تا یک سال حبس محکوم‌ می ‌شود. دادگاه موظف است حسب مورد رفع تصرف عدوانی یا رفع مزاحمت یا ممانعت از حق یا اعاده وضع به حال سابق نماید.

تبصره 1 - رسیدگی به جرائم فوق‌ الذکر خارج از نوبت به عمل می ‌آید و مقام قضایی با تنظیم صورت مجلس دستور متوقف ماندن عملیات متجاوز را‌ تا صدور حکم قطعی خواهد داد.

تبصره 2 - در صورتی که تعداد متهمان سه نفر یا بیشتر باشد و قرائن قوی بر ارتکاب جرم موجود باشد قرار بازداشت صادر خواهد شد، مدعی‌ می ‌تواند تقاضای خلع ید و قلع بنا و اشجار و رفع آثار تجاوز را بنماید.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

«پی کنی» به معنای کندن زمین برای دیوار کشی و «غرس» به معنای کاشتن، قلمه زدن و نهال نشاندن است.

«مرز» به معنای سرحد و کناره های بلند کرت است که در زمین محدودی با خاک بالا آمده و در میان آن چیزی میکارند.

«اراضی مزروعی در آیش زراعی»، زمین هایی هستند که برای تجدید نیروی باروری و قوت گرفتن، یک یا چند سال رها شوند.

«اثلاث باقیه یا اثلاث مؤبد»، اموال غیر منقولی است که موصی از محل ثلث ترکه برای مصرف معینی اختصاص داده است.[۱]

دعوای تصرف عدوانی: ادعای تصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده است و خواستار اعاده تصرف خود نسبت به مال باشد.[۲]

دعوای ممانعت از حق: تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد.[۳]

دعوای مزاحمت از حق: متصرف مال غیر منقول خواستار جلوگیری از مزاحمت کسی است که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف خارج کرده باشد.[۴]

نکات تفسیری دکترین ماده 690 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

عنصر مادی این جرم، به چند صورت قابل تحقق است: 1-تهیه آثار تصرف در املاک مذکور به وسیله صحنه سازی 2-اقدام به عملیاتی که موجب تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شود 3-تجاوز 4-تصرف عدوانی 5-ایجاد مزاحمت 6-ممانعت از حق.[۵] برای تحقق عنصر معنوی نیز سوء نیت عام مرتکب (علم و عمد در ارتکاب رفتار های مجرمانه) کفایت میکند، مگر در جرم صحنه سازی که مرتکب علاوه بر آن باید قصد تصرف یا ذی حق معرفی کردن خود یا دیگری را نیز داشته باشد.[۶]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 690 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

  1. صحنه‌سازی برای تصرف اراضی و املاک دولتی و خصوصی جرم است.
  2. اقدامات مانند پی‌کنی، دیوارکشی، حفر چاه و زراعت شامل این جرم می‌شود.
  3. جرم می‌تواند شامل تصرف اراضی کشاورزی، جنگل‌ها، مراتع، باغ‌ها و منابع آبی باشد.
  4. محیط زیست و منابع طبیعی نیز باید محافظت شود و هرگونه تخریب آنها ممنوع است.
  5. تجاوز، مزاحمت و ممانعت از حقوق دیگران در این اراضی مجازات یک ماه تا یک سال حبس دارد.
  6. دادگاه موظف به رفع تصرف عدوانی و بازگرداندن وضعیت به حالت قبل است.
  7. رسیدگی به این جرائم خارج از نوبت انجام می‌شود.
  8. در صورت وجود شواهد قوی و متهمان متعدد، قرار بازداشت صادر می‌شود.
  9. متقاضی می‌تواند درخواست خلع ید و قلع بنا و اشجار را نیز مطرح کند.

رویه های قضایی

مستقیم مطرح شدن بزه تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق در دادگاه

در مواردی که املاک و اراضی متعلق به اشخاص خصوصی باشد، طبق ماده ۱۱ قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب ۱۳۹۹ قابل گذشت و مشمول تقلیل مجازات حبس موضوع تبصره این ماده است و همین مجازات تقلیل یافته، مجازات قانونی جرم است که در انطباق آن با شاخص های مذکور در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ جرم درجه هفت محسوب و طبق ماده ۳۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ به طور مستقیم در دادگاه مطرح می شود[۹]

مقالات مرتبط

منابع

  1. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 610756
  2. ماده 158 قانون ایین دادرسی مدنی
  3. ماده 159 قانون آیین دادرسی مدنی
  4. ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 610724
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد سوم) (بخش تعزیرات). چاپ 1. ققنوس، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 610744
  7. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 676452
  8. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 676440
  9. نظریه شماره 7/99/1121 مورخ 1399/08/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره شمول مرور زمان شکایت پس از لازم الاجرا شدن قانون کاهش مجازات حبس تعزیری