ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن رویه قضایی)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
* {{زیتونی|[[ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده قبلی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}}
* {{زیتونی|[[ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)|مشاهده ماده بعدی]]}}
 
== مواد مرتبط ==
== اصول و مواد مرتبط ==
* [[ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
* [[ماده ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
[[اصل ۳۹ قانون اساسی]]
[[اصل ۳۹ قانون اساسی]]
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
اگرچه «توهین» و «اهانت» در قوانین ما تعریف نشده‌اند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533276|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> اما لفظ توهین را باید اظهارات تحقیر آمیز یا [[فحش|ناسزا]] به اشخاص تعریف کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=117352|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>در فقه چنین واژه ای استفاده نشده‌است و گروهی آن را مقتبس از حقوق فرانسه می‌دانند. توهین از ریشه «وهن» و به معنای «تضعیف، سست نمودن و خفیف کردن» است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357132|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> عناصر توهین را باید در درجه نخست الفاظ، عبارات یا افعال، در درجه دوم قصد فاعل، در درجه سوم نقض حرمت فرد معین از طریق همان افعال یا اقوال و در درجه آخر، فقدان عنوان مجرمانه خاص برای آن فعل یا قول دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ عناصرشناسی (حقوق مدنی، حقوق جزا)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1759048|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> همچنین «لفظ رکیک» به معنای قبیح، سخیف و زشت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=376836|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> واژه «افراد» ظاهر در [[شخص حقیقی|اشخاص حقیقی]] است و لذا در بردارنده توهین به [[شخص حقوقی|اشخاص حقوقی]] نمی‌باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=376772|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> البته گروهی با استناد به [[ماده ۵۸۸ قانون تجارت]] معتقدند با وجود عدم تصریح قانون به اشخاص حقوقی، باید قائل به امکان وقوع توهین نسبت به آن‌ها بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533412|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref>
اگرچه «توهین» و «اهانت» در قوانین ما تعریف نشده‌اند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533276|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> اما لفظ توهین را باید اظهارات تحقیر آمیز یا [[فحش|ناسزا]] به اشخاص تعریف کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=117352|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>در فقه چنین واژه ای استفاده نشده‌است و گروهی آن را مقتبس از حقوق فرانسه می‌دانند. توهین از ریشه «وهن» و به معنای «تضعیف، سست نمودن و خفیف کردن» است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=357132|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> عناصر توهین را باید در درجه نخست الفاظ، عبارات یا افعال، در درجه دوم قصد فاعل، در درجه سوم نقض حرمت فرد معین از طریق همان افعال یا اقوال و در درجه آخر، فقدان عنوان مجرمانه خاص برای آن فعل یا قول دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ عناصرشناسی (حقوق مدنی، حقوق جزا)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1759048|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=1}}</ref> همچنین «لفظ رکیک» به معنای قبیح، سخیف و زشت است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=376836|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> واژه «افراد» ظاهر در [[شخص حقیقی|اشخاص حقیقی]] است و لذا در بردارنده توهین به [[شخص حقوقی|اشخاص حقوقی]] نمی‌باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=376772|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=2}}</ref> البته گروهی با استناد به [[ماده ۵۸۸ قانون تجارت]] معتقدند با وجود عدم تصریح قانون به اشخاص حقوقی، باید قائل به امکان وقوع توهین نسبت به آن‌ها بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533412|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
ملاک تحقق توهین را باید قضاوت عرف دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533292|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> البته هر نوع توهین عرفی را نمی‌توان لزوماً یک جرم تلقی کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533332|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref>در این جرم، صرف وقوع [[عنصر مادی]] برای تحقق جرم کافی است و سوء نیت خاصی مورد نیاز نیست، چرا که [[قصد مجرمانه]] و سوء در این جرم، مفروض و بی‌نیاز از اثبات است، در واقع ماهیت رفتار توهین آمیز به خودی خود کاشف از قصد مرتکب است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=505072|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=اردبیلی|چاپ=23}}</ref>
ملاک تحقق توهین را باید قضاوت عرف دانست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533292|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref> البته هر نوع توهین عرفی را نمی‌توان لزوماً یک جرم تلقی کرد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=533332|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=آقایی نیا|چاپ=4}}</ref>در این جرم، صرف وقوع [[عنصر مادی]] برای تحقق جرم کافی است و سوء نیت خاصی مورد نیاز نیست، چرا که [[قصد مجرمانه]] و سوء در این جرم، مفروض و بی‌نیاز از اثبات است، در واقع ماهیت رفتار توهین آمیز به خودی خود کاشف از قصد مرتکب است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=505072|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=اردبیلی|چاپ=23}}</ref>


خط ۱۵: خط ۱۴:


همچنین امکان ارتکاب اقدامات توهین آمیز از طریق [[دستگاه‌های مخابراتی]] نیز وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 69 بهار 1389|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=765244|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
همچنین امکان ارتکاب اقدامات توهین آمیز از طریق [[دستگاه‌های مخابراتی]] نیز وجود دارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجله حقوقی دادگستری شماره 69 بهار 1389|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=765244|صفحه=|نام۱=قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|نام خانوادگی۱=|چاپ=}}</ref>
 
== نکات توضیحی ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ==
== نکات توضیحی ==
فردی که مدعی فقدان [[سوء نیت]] و ارتکاب رفتار از روی شوخی بوده است، مکلف به اثبات ادعای خود است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1641932|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
فردی که مدعی فقدان [[سوء نیت]] و ارتکاب رفتار از روی شوخی بوده است، مکلف به اثبات ادعای خود است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری|ترجمه=|جلد=|سال=1385|ناشر=تدریس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1641932|صفحه=|نام۱=عبدالرسول|نام خانوادگی۱=دیانی|چاپ=1}}</ref>
 
== سوابق و مستندات فقهی ==
== مستندات فقهی ==
پیامبر اکرم (ص) در خطبه ای پس از ستایش خداوند، از [[دشنام]] دادن به مؤمن به عنوان [[فسق]] و از جنگ با او به عنوان [[کفر]] یاد کردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357196|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>
پیامبر اکرم (ص) در خطبه ای پس از ستایش خداوند، از [[دشنام]] دادن به مؤمن به عنوان [[فسق]] و از جنگ با او به عنوان [[کفر]] یاد کردند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357196|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ==
== رویه‌های قضایی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# توهین به افراد شامل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک است.
# توهین در صورتی که موجب حد قذف نشود، مجازات آن جزای نقدی درجه شش است.
# اهانت و توهین شامل الفاظ صریح یا ظاهر و همچنین اعمال یا حرکات توهین‌آمیز بر اساس عرف جامعه است.
# شرایط زمانی، مکانی و موقعیت اشخاص در تشخیص توهین دخیل است.
# در صورت عدم ظهور الفاظ، رفتار توهین تلقی نمی‌شود.
== رویه های قضایی ==
* [[رای دادگاه درباره تهدید به قتل و قدرت نمایی به وسیله ی چاقو (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۳۰۰۶۷۰)]]
* [[رای دادگاه درباره ایجاد هیاهو و جنجال توسط مسافر مترو (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۳۰۱۲۱۵)]]
* [[نظریه شماره 7/98/1636 مورخ 1398/11/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/97/2382 مورخ 1398/04/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]
* [[نظریه شماره 7/97/2143 مورخ 1398/04/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه]]


* به موجب نظریه مشورتی شماره ۲۶/۶۴۲۸_۱۳۷۶/۹/۷ صرف اینکه شخصی به قاضی بگوید: «شما سفارش گرفته‌اید تا علیه من رأی دهید» اهانت محسوب نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6320296|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> همچنین به موجب نظریه ۷/۱۹۲۲_۱۳۷۰/۵/۳۱ مقصود از واژه «افراد» اشخاص معمولی و عادی در مقابل اشخاصی است که به مناسبت شغل و وظیفه خاص خود در قانون دارای موقعیتی خاص هستند. نظیر رئیس جمهور و وزرا.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6320300|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
* به موجب نظریه مشورتی شماره ۲۶/۶۴۲۸_۱۳۷۶/۹/۷ صرف اینکه شخصی به قاضی بگوید: «شما سفارش گرفته‌اید تا علیه من رأی دهید» اهانت محسوب نمی‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6320296|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref> همچنین به موجب نظریه ۷/۱۹۲۲_۱۳۷۰/۵/۳۱ مقصود از واژه «افراد» اشخاص معمولی و عادی در مقابل اشخاصی است که به مناسبت شغل و وظیفه خاص خود در قانون دارای موقعیتی خاص هستند. نظیر رئیس جمهور و وزرا.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6320300|صفحه=|نام۱=سیدعلیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
خط ۳۰: خط ۳۸:
* [[نظریه شماره 7/99/113 مورخ 1399/02/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ملاک تعیین درجه مجازات جرم]]
* [[نظریه شماره 7/99/113 مورخ 1399/02/23 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره ملاک تعیین درجه مجازات جرم]]
* [[نظریه شماره 7/99/1160 مورخ 1399/08/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تنصیف حداقل و حداکثر حبس جرایم قابل گذشت ماده یک قانون کاهش مجازات]]
* [[نظریه شماره 7/99/1160 مورخ 1399/08/18 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تنصیف حداقل و حداکثر حبس جرایم قابل گذشت ماده یک قانون کاهش مجازات]]
* [[نظریه شماره 7/99/1457 مورخ 1399/10/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره توهین به اشخاص متعدد و طرح شکایت جدا یا توامان]]
* [[نظریه شماره 7/99/1457 مورخ 1399/10/20 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره توهین به اشخاص متعدد و طرح شکایت جدا یا توامان]]
* [[نظریه شماره 7/1400/86 مورخ 1400/04/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه جرایم و مجازات‌های انتخاباتی]]
* [[نظریه شماره 7/1400/86 مورخ 1400/04/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه جرایم و مجازات‌های انتخاباتی]]
* [[نظریه شماره 7/99/1497 مورخ 1399/11/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعتراض شاکی خصوصی به قرار منع تعقیب درخصوص اتهام به اخلال در نظم عمومی]]
* [[نظریه شماره 7/99/1497 مورخ 1399/11/13 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره اعتراض شاکی خصوصی به قرار منع تعقیب درخصوص اتهام به اخلال در نظم عمومی]]
* [[نظریه شماره 7/1400/404 مورخ 1400/06/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعدیل مجازات جرم توهین]]
* [[نظریه شماره 7/1400/404 مورخ 1400/06/01 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تعدیل مجازات جرم توهین]]
خط ۱۷۴: خط ۱۸۰:
* [[رای دادگاه درباره انتساب بزه ضرب و جرح عمدی به صرف ارائه گواهی پزشکی قانونی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۲۰۱۵۴۱)]]
* [[رای دادگاه درباره انتساب بزه ضرب و جرح عمدی به صرف ارائه گواهی پزشکی قانونی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۴۲۰۱۵۴۱)]]
* [[رای دادگاه درباره ایجاد سروصدا و درگیری در اداره دولتی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۷۹۷)]]
* [[رای دادگاه درباره ایجاد سروصدا و درگیری در اداره دولتی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۲۰۰۷۹۷)]]
* [[رای دادگاه درباره اظهارات شاکی به عنوان اماره قضایی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۱۴۹۸)]]
* [[رای دادگاه درباره اظهارات شاکی به عنوان اماره قضایی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۰۵۰۱۴۹۸)]]
* [[رای دادگاه درباره ایجاد مرکز تجاری در مرکز مسکونی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۲۶۰)]]
* [[رای دادگاه درباره ایجاد مرکز تجاری در مرکز مسکونی (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۰۲۶۰)]]
خط ۱۸۸: خط ۱۹۳:
از ویکی حقوق
از ویکی حقوق
پرش به ناوبریپرش به جستجو
پرش به ناوبریپرش به جستجو
== مقالات مرتبط ==
== مقالات مرتبط ==
* [[حکمرانی و تنظیمگری پلتفرم‌های ویدئویی در ایران: از منازعه بر سر نهاد متولی تا تعدیل محتوا]]
* [[حکمرانی و تنظیمگری پلتفرم‌های ویدئویی در ایران: از منازعه بر سر نهاد متولی تا تعدیل محتوا]]
* [[آسیب شناسی درجه بندی هشت گانه مجازات‌های تعزیری]]
* [[آسیب شناسی درجه بندی هشت گانه مجازات‌های تعزیری]]
* [[بررسی عوامل و مصادیق تشدید کیفر در قرآن و سنت]]
* [[بررسی عوامل و مصادیق تشدید کیفر در قرآن و سنت]]
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۲۰۳: خط ۲۰۵:
[[رده:توهین ساده]]
[[رده:توهین ساده]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)]]
{{DEFAULTSORT:ماده 3040}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۵۲

ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات): (اصلاحی 1399/02/23)- توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد [مستوجب] جزای نقدی درجه شش خواهد بود. نظر مجلس: از نظر مقررات کیفری اهانت و توهین و … عبارت است از بکار بردن الفاظی که صریح یا ظاهر باشد یا ارتکاب اعمال و انجام حرکاتی که با لحاظ عرفیات جامعه و با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و موقعیت اشخاص موجب تخفیف و تحقیر آنان شود و با عدم ظهور الفاظ توهین تلقی نمی‌گردد.

مواد مرتبط

اصل ۳۹ قانون اساسی

توضیح واژگان

اگرچه «توهین» و «اهانت» در قوانین ما تعریف نشده‌اند،[۱] اما لفظ توهین را باید اظهارات تحقیر آمیز یا ناسزا به اشخاص تعریف کرد.[۲]در فقه چنین واژه ای استفاده نشده‌است و گروهی آن را مقتبس از حقوق فرانسه می‌دانند. توهین از ریشه «وهن» و به معنای «تضعیف، سست نمودن و خفیف کردن» است.[۳] عناصر توهین را باید در درجه نخست الفاظ، عبارات یا افعال، در درجه دوم قصد فاعل، در درجه سوم نقض حرمت فرد معین از طریق همان افعال یا اقوال و در درجه آخر، فقدان عنوان مجرمانه خاص برای آن فعل یا قول دانست.[۴] همچنین «لفظ رکیک» به معنای قبیح، سخیف و زشت است.[۵] واژه «افراد» ظاهر در اشخاص حقیقی است و لذا در بردارنده توهین به اشخاص حقوقی نمی‌باشد،[۶] البته گروهی با استناد به ماده ۵۸۸ قانون تجارت معتقدند با وجود عدم تصریح قانون به اشخاص حقوقی، باید قائل به امکان وقوع توهین نسبت به آن‌ها بود.[۷]

نکات تفسیری دکترین ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

ملاک تحقق توهین را باید قضاوت عرف دانست.[۸] البته هر نوع توهین عرفی را نمی‌توان لزوماً یک جرم تلقی کرد.[۹]در این جرم، صرف وقوع عنصر مادی برای تحقق جرم کافی است و سوء نیت خاصی مورد نیاز نیست، چرا که قصد مجرمانه و سوء در این جرم، مفروض و بی‌نیاز از اثبات است، در واقع ماهیت رفتار توهین آمیز به خودی خود کاشف از قصد مرتکب است،[۱۰]

از دیگر ویژگی‌های جرم توهین، لزوم مشخص بودن طرف آن است، چرا که توهین از جمله جرایم عمدی است که باید عمد مرتکب نسبت به طرف خودش محرز باشد.[۱۱]

همچنین امکان ارتکاب اقدامات توهین آمیز از طریق دستگاه‌های مخابراتی نیز وجود دارد.[۱۲]

نکات توضیحی ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

فردی که مدعی فقدان سوء نیت و ارتکاب رفتار از روی شوخی بوده است، مکلف به اثبات ادعای خود است.[۱۳]

سوابق و مستندات فقهی

پیامبر اکرم (ص) در خطبه ای پس از ستایش خداوند، از دشنام دادن به مؤمن به عنوان فسق و از جنگ با او به عنوان کفر یاد کردند.[۱۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 608 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

  1. توهین به افراد شامل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک است.
  2. توهین در صورتی که موجب حد قذف نشود، مجازات آن جزای نقدی درجه شش است.
  3. اهانت و توهین شامل الفاظ صریح یا ظاهر و همچنین اعمال یا حرکات توهین‌آمیز بر اساس عرف جامعه است.
  4. شرایط زمانی، مکانی و موقعیت اشخاص در تشخیص توهین دخیل است.
  5. در صورت عدم ظهور الفاظ، رفتار توهین تلقی نمی‌شود.

رویه های قضایی

از ویکی حقوق پرش به ناوبریپرش به جستجو

مقالات مرتبط

منابع

  1. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533276
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 117352
  3. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 357132
  4. محمدجعفر جعفری لنگرودی. فرهنگ عناصرشناسی (حقوق مدنی، حقوق جزا). چاپ 1. گنج دانش، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1759048
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات). چاپ 2. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 376836
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات). چاپ 2. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 376772
  7. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533412
  8. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533292
  9. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533332
  10. محمدعلی اردبیلی. حقوق جزای عمومی (جلد اول). چاپ 23. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 505072
  11. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- شخصیت معنوی). چاپ 4. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 533392
  12. مجله حقوقی دادگستری شماره 69 بهار 1389. قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 765244
  13. عبدالرسول دیانی. ادله اثبات دعوا در امور مدنی و کیفری. چاپ 1. تدریس، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1641932
  14. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2357196
  15. سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6320296
  16. سیدعلیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد دوم). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6320300
  17. نظریه شماره 7/1400/185 مورخ 1400/03/31 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره تحقق جرم توهین و تهدید از طريق تماس تلفنی و تاثیر شهادت شهود در علم قاضی#رویه های قضایی