ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۳:۰۷

ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی: قطع زبان یا لب، موجب قصاص است و باید مقدار و محل آنها رعایت شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در راستای اجرای این ماده، بایستی مساحت قطع شده نسبت به کل مساحت زبان یا لب اندازه گرفته شود، هر نسبتی که حاصل گردد، به همان میزان باید از لب یا زبان جانی قطع شود.^[۱]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها در صورت رعایت تساوی، قصاص لب را ممکن دانسته اند و در این خصوص فرقی میان لب های گشاد یا تنگ و کوچک و بزرگ قائل نشده اند.^[۲] این فقها قصاص در زبان را نیز چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی در صورت رعایت تساوی، جاری دانسته اند.^[۳]برخی از فقها بیان نموده اند که زبان لال را باید در مقابل زبان گویا قصاص نمود تا مجنی علیه را بتوان به بخشی از حقوق خود رساند،^[۴] اما گروهی دیگر از فقها بر این باورند که قصاص زبان چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی ساقط است، زیرا در اعضای قابل انبساط و تبعّض پذیر، رعایت مماثلت در قصاص ممکن نیست،^[۵] همچنین برخی از فقها از آنجا که بریدن گوشت لب منتهی به استخوان نمی شود، قصاص آن را ناممکن دانسته اند.^[۶]

به موجب انتهای این ماده، مقدار قصاص باید رعایت شود، گروهی از نویسندگان معتقدند مقصود از مقدار قصاص این نیست که محل قصاص و محل جنایت به یک اندازه باشند، به عنوان مثال اگر بیست سانتی متر از لب کسی در اثر جنایت قطع شده باشد، قرار نیست بیست سانتی متر هم از لب جانی قطع شود، بلکه مقصود این است که باید مساحت قطع شده را نسبت به کل آن لب یا زبان سنجید و به همان نسبت از لب یا زبان جانی نیز قطع شود.^[۷]

منابع

↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 710048
↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4151272
↑ محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4151304
↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981508
↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981524
↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981476
↑ عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی-بخش قصاص جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی. چاپ 3. ققنوس، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3082752

[1] عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 710048

[2] محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4151272

[3] محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4151304

[4] عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981508

[5] عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981524

[6] عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981476

[7] عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی-بخش قصاص جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی. چاپ 3. ققنوس، 1379. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3082752

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-قطع زبان یا لب، موجب قصاص است و باید مقدار و محل آنها رعایت شود.
+'''ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی''': قطع زبان یا لب، موجب [[قصاص عضو|قصاص]] است و باید مقدار و محل آنها رعایت شود.
+*{{زیتونی|[[ماده ۴۰۸ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
+*{{زیتونی|[[ماده ۴۱۰ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
+== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
+در راستای اجرای این ماده، بایستی مساحت قطع شده نسبت به کل مساحت زبان یا لب اندازه گرفته شود، هر نسبتی که حاصل گردد، به همان میزان باید از لب یا زبان جانی قطع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710048|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
-== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
+== مطالعات فقهی ==
-در راستای اجرای این ماده بایستی مساحت قطع شده نسبت به کل مساحت زبان یا لب اندازه گرفته شود. هر نسبتی که حاصل گردد به همان میزان باید از لب یا زبان جانی قطع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710048|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
-== سوابق فقهی ==
+=== سوابق فقهی ===
-برخی از فقها در صورت رعایت تساوی قصاص لب را ممکن دانسته اند و در این خصوص فرقی میان لب های گشاد یا تنگ و کوچک و بزرگ قائل نشده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4151272|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> این فقها قصاص در زبان را نیز چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی در صورت رعایت تساوی جاری دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4151304|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>برخی از فقها بیان نموده اند که زبان لال را باید در مقابل زبان گویا قصاص نمود تا مجنی علیه را بتوان به بخشی از حقوق خود رساند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981508|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> اما گروهی دیگر از فقها بر این باورند که قصاص زبان چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی ساقط است. زیرا در اعضاء قابل انبساط و تبعّض پذیر، رعایت مماثلت در قصاص ممکن نیست.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981524|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> همچنین برخی از فقها از آنچه که بریدن گوشت لب منتهی به استخوان نمی شود، قصاص آن را نا ممکن دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981476|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
+برخی از فقها در صورت رعایت تساوی، قصاص لب را ممکن دانسته اند و در این خصوص فرقی میان لب های گشاد یا تنگ و کوچک و بزرگ قائل نشده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4151272|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> این فقها قصاص در زبان را نیز چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی در صورت رعایت تساوی، جاری دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4151304|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>برخی از فقها بیان نموده اند که زبان لال را باید در مقابل زبان گویا قصاص نمود تا [[مجنی علیه]] را بتوان به بخشی از حقوق خود رساند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981508|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> اما گروهی دیگر از فقها بر این باورند که قصاص زبان چه به صورت کلی و چه به صورت جزئی ساقط است، زیرا در اعضای قابل انبساط و تبعّض پذیر، رعایت مماثلت در قصاص ممکن نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981524|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> همچنین برخی از فقها از آنجا که بریدن گوشت لب منتهی به استخوان نمی شود، قصاص آن را ناممکن دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981476|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref>
-به موجب انتها  این ماده، مقدار قصاص باید رعایت شود. گروهی از نویسندگان معتقدند مقصود از مقدار قصاص این نیست که محل قصاص و محل جنایت به یک اندازه باشند. به عنوان مثال اگر بیست سانتی متر از لب کسی در اثر جنایت قطع شده باشد، قرار نیست بیست سانتی متر هم از لب جانی قطع شود. بلکه مقصود این است که باید مساحت قطع شده را نسبت به کل آن لب یا زبان سنجید و به همان نسبت از لب یا زبان جانی نیز قطع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی-بخش قصاص جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3082752|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
+به موجب انتهای این ماده، مقدار قصاص باید رعایت شود، گروهی از نویسندگان معتقدند مقصود از مقدار قصاص این نیست که محل قصاص و محل [[جنایت]] به یک اندازه باشند، به عنوان مثال اگر بیست سانتی متر از لب کسی در اثر جنایت قطع شده باشد، قرار نیست بیست سانتی متر هم از لب جانی قطع شود، بلکه مقصود این است که باید مساحت قطع شده را نسبت به کل آن لب یا زبان سنجید و به همان نسبت از لب یا زبان جانی نیز قطع شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی-بخش قصاص جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی|ترجمه=|جلد=|سال=1379|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3082752|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=3}}</ref>
 == منابع ==
 {{پانویس}}
+{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
 [[رده:قصاص عضو]]
 [[رده:شرایط قصاص عضو]]
+[[رده:قصاص زبان]]
+[[رده:شرط تساوی در قصاص]]
+[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
+[[رده:قصاص]]