ماده ۵۲ قانون مجازات اسلامی

ماده ۵۲ قانون مجازات اسلامی: هرگاه محکوم از تاریخ صدور قرار تا پایان مدت تعلیق، مرتکب جرم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت نشود، محکومیت تعلیقی بی‌ اثر می‌ شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۱ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۵۳ قانون مجازات اسلامی
• ماده 25 قانون مجازات اسلامی
• ماده 50 قانون مجازات اسلامی
• ماده ۵۴ قانون مجازات اسلامی
• ماده 32 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370

توضیح واژگان

• تعلیق اجرای مجازات: در تعلیق اجرای مجازات دادگاه می‌تواند پس از صدور حکم محکومیت برای متهم اجرای آن را تا مدت معینی متوقف نماید تا در صورت عدم ارتکاب جرم در مدت مقرر و اجرای دستورات دادگاه به کلی از مجازات معاف گردد. تعلیق اجرای مجازات می‌تواند به دو صورت صادر شود: ۱- ضمن صدور حکم دادگاه ۲- بعد از گذشت یک سوم مدت اجرای مجازات به درخواست دادستان یا قاضی اجرای حکم.
• جرم عمدی: جرم عمدی، به جرمی اطلاق میگردد که مجرم از روی قصد و اراده، فعل یا ترک فعلی را مرتکب میشود که به موجب قانون ممنوع است و قابلیت مجازات را دارد.

• حد: منظور از «حد»، مجازاتی است که موجب، نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس تعیین شده باشد.
• قصاص: منظور از «قصاص»، مجازات اصلی جنایات عمدی بر نفس، اعضا و منافع است.
• دیه:منظور از «دیه»، مالی است که در شرع مقدس برای ایراد جنایات غیرعمدی به نفس، اعضا و منافع یا جنایت عمدی در مواردی که به هر جهتی قصاص ندارد، به موجب قانون مقرر می‌شود.
• تعزیر: منظور از «تعزیر»، مجازاتی است که مشمول عنوان حد، قصاص یا دیه نیست و به موجب قانون، در موارد ارتکاب محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی، تعیین و اعمال می‌گردد.
• درجه بندی مجازات های تعزیری: درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری در قوانین مجازات سال‌های ۱۳۰۴ و ۱۳۷۰ بدون سابقه است، این نوع تقسیم‌بندی اولین بار در قانون مبارزه با قاچاق اسلحه و مهمات مصوب ۱۳۸۹ ذکر شده که در قوانین ایران، حالتی ابتکاری دارد. اما ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، مجازات‌های تعزیری را به هشت درجه تقسیم می‌کند.

پیشینه

سابقا قانونگذار در ماده 32 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، در این مورد تعیین تکلیف نموده بود.

نکات تفسیری دکترین ماده 52 قانون مجازات اسلامی

قرار تعلیق مجازات در دو حالت پایان می یابد:

1. با انقضای مدت تعلیق: این مورد در حالتی است که محکوم علیه از دستورات دادگاه تبعیت نموده و مرتکب جرائم حدی، قصاص، دیه و تعزیر تا درجه هفت نیز نشده است. در این صورت علاوه بر عدم اجرای مجازات، تمام آثار محکومیت شخص نیز زائل میشود و مجازات های تبعی ماده 25 در خصوص متهم، به اجرا گذاشته نمیشود. چنین شخصی در آینده نیز میتواند از قواعد تعلیق مجازات استفاده نماید.
2. لغو قرار تعلیق به دلیل تخلف از دستورات دادگاه یا ارتکاب جرائم مذکور: در این مورد مجازات مورد حکم اجرا خواهد شد. ماده 50 و 54 قانون مجازات اسلامی، در این مورد تعیین تکلیف نمودند.

گفتنی است در صورتی که پس از اتمام دوره تعلیق مجازات و زائل شدن آثار محکومیت، شخص مرتکب جرم دیگری شود، مشمول قواعد تکرار مجازات قرار نخواهد گرفت.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 52 قانون مجازات اسلامی

1. تعلیق محکومیت به معنای بی‌اثر شدن آن در صورت رعایت شرایط خاص است.
2. شرط اصلی بی‌اثر شدن محکومیت تعلیقی عدم ارتکاب جرم عمدی در دوره تعلیق است.
3. جرایم موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت جزء جرایمی هستند که در صورت ارتکاب، محکومیت تعلیقی بی‌اثر نمی‌شود.
4. دوره تعلیق از تاریخ صدور قرار شروع و تا پایان مدت تعیین شده ادامه دارد.
5. ارتکاب جرم عمدی در دوره تعلیق می‌تواند به رفع تعلیق و اجرای محکومیت منجر شود.

انتقادات

ظاهر عبارت «از زمان صدور قرار» در متن ماده فوق، حاکی از آن است که تعلیق مجازات از زمان صدور قرار، قابل اجرا است که این برخلاف قواعد مجازات ها است، چرا که تا مجازاتی قطعی نشود، نمیتوان آن را اجرا کرد.

رویه های قضایی

• رای دادگاه درباره قابلیت تعلیق اجرای مجازات بزه ایراد ضرب و جرح عمدی با چاقو (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۷۰۱۰۳۶)
• رای دادگاه درباره اخذ وجه از افراد از طریق انتساب عکس های مبتذل واهی به خود در فضای مجازی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۵۹۰۰۴۳۳)
• رای دادگاه درباره اخذ کارت عابر بانک دیگری و برداشت غیر مجاز وجه از حساب دارنده (دادنامه شماره ۹۴۰۹۹۷۰۲۲۳۴۰۱۰۲۰)
• رای دادگاه درباره استفاده از جوش شیرین در پخت نان (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۲۰۰۷۸۳)
• رای دادگاه درباره استفاده از رنگ مصنوعی غیر مجاز درغذا (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۱۱۴۱)
• رای دادگاه درباره استفاده غیرمجاز از پهنای باند بین الملل (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۸۰۱۱۴۳)
• رای دادگاه درباره برداشت وجه از حساب دیگری از طریق سامانه اینترنتی (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۸۲۹۲۵۲۰۰۹۲۵)
• رای دادگاه درباره برداشت پول از صندوق مغازه توسط کارگر (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۷۰۱۰۱۳۷۵)
• رای دادگاه درباره انجام عملیات تاتو بدون مجوز (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۲۷۰۱۲۴۳)
• رای دادگاه درباره تعلیق مجازات بزه تهدید با قمه (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۳۹۴)
• رای دادگاه درباره تعلیق مجازات بزه کلاهبرداری (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۲۰۰۰۱۱۲)
• نظریه شماره 1088/96/7 مورخ 1396/05/11 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/1402/251 مورخ 1402/09/08 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره محرومیت از حقوق اجتماعی
• نظریه شماره 1146/96/7 مورخ 1396/05/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• اداره حقوقی قوه قضائیه در نظریه مشورتی شماره 7/4859 مورخ 1361/09/24 مقرر داشته: نظر به اینکه بعد از انقضای مدت تعلیق، محکومیت تعلیقی بی اثر محسوب و از سجل کیفری محو میشود، با محو آن کلیه آثار تبعی و تکمیلی نیز از بین میرود.

مقالات مرتبط

• درآمدی بر تبیین و تفسیر قوانین در سنجه منطق فازی
• مطالعه تطبیقی تدابیر سرکوبگری در قبال اعمال مخلّ رقابت اقتصادی در سیاست جنایی تقنینی ایران و اتحادیه اروپا
• تحلیل آرای قضایی مرتبط با مجازات‌های جایگزین حبس (با تأکید بر مجازات خدمات عمومی رایگان)
• تأمّلی در جرم شناسی سبز؛ داشته ها و بایسته ها
• واکاوی تأثیر اذن بزه ‌دیده در مسئولیّت کیفری و مدنی بزهکار با نگاهی به سیر قانونگذاری در ایران