ماده ۳۷۷ قانون مجازات اسلامی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۷۷ قانون مجازات اسلامی: اکراه در جنایت بر عضو موجب قصاص اکراه کننده است.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 377 قانون مجازات اسلامی

به موجب این ماده، اکراه در جنایت کمتر از نفس، امکان پذیر و پذیرفته شده است.[۱]لذا در فرضی که شخصی دیگری را با تهدید به قتل با قطع عضو وی، اکراه به قطع عضو ثالثی نماید، در فرض انجام چنین عملی از سوی اکراه شونده، باید قائل به مجازات اکراه کننده باشیم.[۲]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 377 قانون مجازات اسلامی

  1. اکراه در جنایت کمتر از نفس (مانند قطع عضو) در قانون پذیرفته شده و می‌تواند موجب قصاص اکراه کننده شود.
  2. در فرضی که شخصی با تهدید دیگری را اکراه به قطع عضو کند و اکراه شونده این عمل را انجام دهد، مجازات قصاص برای اکراه کننده در نظر گرفته می‌شود.
  3. برخی فقها بین تهدید و امر تمایز قائل شده‌اند و در مورد امر، معتقدند که خود مأمور باید قصاص شود.
  4. گروهی از فقها معتقدند که اکراه کننده را نمی‌توان قصاص کرد، زیرا عامل جنایت مستقیماً او نیست.
  5. نظری دیگر بیان می‌کند که در این موارد هیچ‌یک از آمر و مباشر قصاص نمی‌شوند و ممکن است دیه بر عهده آمر باشد.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

برخی از فقها معتقدند اکراه به کمتر از نفس، موثر بوده و لذا چنانچه کسی به دیگری بگوید یا دست فرد ثالثی را قطع کن یا تو را می کشم، قطع کردن دست ثالث از سوی اکراه شونده جایز بوده و قصاص بر اکراه کننده است، البته در این جا باید میان تهدید کردن و امر کردن قائل به تفکیک شویم و در فرض دوم، خود مامور را باید قصاص کرد.[۳] گروهی از فقها نیز معتقدند در این حالت اکراه کننده را نیز نمی توان قصاص نمود، زیرا قصاص در راستای استیفای جنایت از جانی واقع می شود و در این مورد عامل جنایت، شخص اکراه کننده نمی باشد.[۴] گروهی نیز همچون شهید ثانی معتقد به عدم ثبوت قصاص برای هیچ یک از آمر و مباشر بوده و احتمال داده اند آمر باید دیه را پرداخت کند.[۵]

مقالات مرتبط

حکم اکراه منجر به فوت اکراه‌شونده در حقوق ایران اکراه به ارتکاب جرم در حقوق ایران و قانون کیفری نمونه ایالات متحده (مطالعه تطبیقی)

منابع

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 709892
  2. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی-بخش قصاص جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی. چاپ 3. ققنوس، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3081880
  3. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4133248
  4. حسن عباس زاده اهری. جرم ها و مجازات ها در اسلام (قوانین جزایی و قضایی در اسلام). چاپ 1. آیدین، 1378.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3320000
  5. حسن عباس زاده اهری. جرم ها و مجازات ها در اسلام (قوانین جزایی و قضایی در اسلام). چاپ 1. آیدین، 1378.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3320852