ماده ۶۵۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۶۵۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): دیه شکستن هر‌ یک از دنده‌ های محیط به قلب که از آن حفاظت می‌ کند، یک ‌چهلم دیه کامل و دیه شکستن هر یک از دنده‌ های دیگر، یک ‌صدم دیه کامل می‌ باشد.

تبصره ـ‌ کندن دنده موجب ارش است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

مقصود از «دنده ها»، دوازده جفت استخوان قوسی شکل و بلند و سازنده دیواره قفسه سینه مهره داران است که در زنان و مردان قرار گرفته اند و محل آنان به گونه ای است که از جلو به استخوان جناق و از عقب به ستون فقرات متصل می باشند، برخی از این دنده ها قلب فرد را احاطه نموده اند.

پیشینه

سابقاً ماده 437 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

ماده فوق از جمله موادی است که در آن دیه شکستگی یک عضو به طور خاص مشخص شده است. بر اساس ماده فوق، دیه دنده های مجاور قلب بیشتر از سایر دنده ها است، عده ای، علت این افزایش مبلغ دیه را اهمیت این دنده ها در حفاظت از قلب دانسته اند، به همین دلیل گروهی بر این باورند که در فرضی که قلب شخصی در سمت راست بدن او باشد، حکم ماده فوق را باید نسبت به دنده های سمت راست وی اعمال کرد. برخی از حقوقدانان تاکید کرده اند که دیه شکستن هر دنده را باید مطابق ماده فوق تعیین نمود نه خمس دیه آن.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند فقهی این ماده را روایتی از حضرت علی (ع) دانسته اند، همچنین مستند این حکم را کتاب ظریف دانسته اند.

سوابق فقهی

برخی از فقها بیان داشته اند که شکستن استخوان دنده کنار قلب، دیه ای معادل بیست و پنج دینار و مو بر داشتن آن دیه ای معادل دوازده و نیم دینار دارد. دیه سایر دنده ها را که اطراف بازو باشد را ده دینار دانسته اند. همچنین دیه کوبیدن دنده های مجاور قلب را برخی دوازده و نیم دینار و دیه جابجایی آن ها را هفت و نیم دینار دانسته اند،

اما در خصوص حکم ماده فوق، دو نظر مخالف نیز از سوی فقها مطرح شده است:1- دیه هر دنده ولو دنده های مجاور قلب، معادل دو دیه است.-دیه تمام دنده ها بیست و پنج دینار است.

رویه های قضایی

به موجب نظر دیوان عالی کشور در رای شماره 4/496/70، میزان دیه دو دنده در سمت چپ، 50 درهم است.

رای دادگاه درباره استرداد درخواست تجدیدنظر پس از ارجاع پرونده به دادگاه تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۴۳۰۱۹۶۹)

رای دادگاه درباره ایراد صدمه و قتل غیر عمدی ناشی از بی احتیاطی در رانندگی (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۵۰۰۰۹۹۳)