ماده ۵۷۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۵۷۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): کندن موی سر زن یا مرد یا ریش مرد، چنانچه با رضایت شخص یا در مواردی که اذن شخص معتبر نیست، با رضایت ولی او باشد یا به جهت ضرورت‌ های پزشکی لازم باشد، دیه یا ارش ندارد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۵۷۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)
• ماده ۵۸۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

توضیح واژگان

ارش از ریشه «ارزیدن» است و به اعتبار برخی منابع معتبر فقهی عبارت است از حاصل مابه التفاوت قیمت صحیح و معیب تقسیم بر قیمت صحیح ضرب در دیه نفس در فرض برده تلقی کردن انسان. ارش را برخی «حق الجنایه» تعریف کرده اند.

فلسفه و مبانی نظری

علت نگارش بخش دوم این ماده را عده ای از آن جهت می دانند که اگرچه وارد نمودن جنایت بر هر عضوی از بدن ولو با رضایت مجنی علیه ممنوع است، اما نمی توان موی سر یا ریش را عضو به معنای خاص آن در نظر گرفت.

نکات تفسیری دکترین ماده 579 قانون مجازات اسلامی (1392)

گروهی بر مبنای اطلاق موجود در این ماده، کندن را اعم از عمدی و غیر عمدی دانسته اند، البته به نظر می رسد ظاهر این ماده، کندن عمدی را شامل می شود.

مذاکرات تصویب

تبصره این ماده در مصوبه اولیه مجلس در این خصوص به این شرح بود: «تراشیدن یا کوتاه کردن موی سر زن یا مرد هرگاه بدون رضایت یا ضرورت باشد، در صورت بروز عیب و نقص، موجب ارش است و در غیر این صورت مرتکب به حبس یا شلاق تعزیری درجه هفت محکوم می شود.»، شورای نگهبان در تاریخ 89/9/1، این تبصره را خلاف موازین شرعی تشخیص داد.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 579 قانون مجازات اسلامی (1392)

1. کندن موی سر یا ریش در شرایط خاص، دیه یا ارش ندارد.
2. رضایت شخص متضرر سبب عدم تعلق دیه یا ارش می‌شود.
3. رضایت ولی در مواردی که اذن شخص معتبر نیست، معتبر است.
4. ضرورت‌های پزشکی می‌تواند مانع تعلق دیه یا ارش شود.
5. تفاوتی در جنسیت فرد متضرر (زن یا مرد) برای اعمال این ماده وجود ندارد.