ماده ۵۸۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۵۸۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): کندن و یا از بین ‌بردن هر‌یک از ابرو ها، اگر بدون رضایت شخص یا ولی او در مواردی که اذن شخص معتبر نیست و یا بدون ضرورت تجویز‌کننده باشد یک ‌چهارم دیه کامل دارد و اگر دوباره بروید، موجب ارش است و اگر مقداری از آن بروید نسبت به مقداری که روییده، ارش و نسبت به مقداری که نروییده، دیه با احتساب مقدار مساحت، تعیین می‌ شود.

پیشینه

سابقاً ماده 372 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370، در این خصوص وضع شده بود.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

گروهی معتقدند در فرض ورود جراحت بر دو ابروی یک مرد و عدم امکان رویش مجدد آن، باید 500 دینار به وی پرداخته شود، البته دیه هر ابرو به تنهایی 250 دینار می باشد، حال برای تعیین مقدار دیه هر میزان ابرو باید به همان نسبت از ابرو محاسبه صورت گیرد، در فرض رویش مجدد ابرو نیز در هر حال باید قائل به اخذ ارش بود.[۲]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده را برخی از روایات شرعی دانسته اند.[۳]

سوابق فقهی

به باور فقهای عامه، دیه هر ابرو عبارت است از نصف دیه کامل، چرا که ابرو نیز از بخش هایی از بدن است که زوج و جفت می باشد، لذا مجموع ابرو ها دارای دیه کامل می باشد.[۴] گروهی در مقابل این دیدگاه آن را مستند به روایتی دانسته اند که صحیح به نظر نمی رسد،[۵] اما در هر حال به نظر می رسد که مشهور فقها با دیدگاه نخست موافق بوده و حتی نسبت به آن ادعای اجماع شده است.[۶] البته در خصوص حکم این ماده، دیدگاه های مختلفی از سوی فقها بیان شده است، برخی معتقدند از میان بردن هر دو ابرو در فرض عدم امکان رویش مجدد آن، موجب دیه کامل و از بین بردن یک ابرو نیز موجب نصف دیه کامل است،[۷] برخی بر این باورند که دیه ابروها بدون در نظر گرفتن امکان یا عدم امکان رویش، پانصد دینار می باشد، لذا دیه یک ابرو معادل دویست و پنجاه دینار است، برخی نیز بر این باورند که در فرض از بین رفتن موهای هر دو ابرو و عدم امکان رویش مجدد آن ها، باید ربع دیه پرداخت گردد، گروهی نیز به لزوم پرداخت پانصد دینار دیه در فرض از بین رفتن موهای هر دو ابرو اشاره کرده اند،[۸] برخی از فقها نیز دیه ابرو ها را نصف دیه چشم دانسته اند،[۹] برخی از فقها بیان کرده اند که از بین رفتن بخشی از ابرو به همان نسبت موجب دیه است،[۱۰] همچنین برخی دیگر از فقها به لزوم پرداخت ارش در فرض امکان رویش مجدد ابرو ها اشاره نموده اند.[۱۱]

منابع

  1. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1424944
  2. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712148
  3. فصلنامه حق دفتر سوم مهر و آذر 1364. شرکت سهامی روزنامه رسمی ایران، 1364.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1373020
  4. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 835964
  5. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 835956
  6. فصلنامه حق دفتر سوم مهر و آذر 1364. شرکت سهامی روزنامه رسمی ایران، 1364.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1373048
  7. سیدمهدی (ترجمه) دادمرزی. فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه). چاپ 23. طه، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4061620
  8. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712156
  9. فصلنامه حق دفتر سوم مهر و آذر 1364. شرکت سهامی روزنامه رسمی ایران، 1364.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1373056
  10. سیدابوالقاسم خویی و علیرضا (ترجمه) سعید. ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3696020
  11. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4179672