ماده ۱۱۷ قانون مجازات اسلامی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۱۱۷ قانون مجازات اسلامی: در مواردی که توبه مرتکب، موجب سقوط یا تخفیف مجازات می‌گردد، توبه، اصلاح و ندامت وی باید احراز گردد و به ادعای مرتکب اکتفاء نمی‌شود. چنانچه پس از اعمال مقررات راجع به توبه، ثابت شود که مرتکب تظاهر به توبه کرده‌ است سقوط مجازات و تخفیفات در نظر گرفته شده ملغی و مجازات اجراء می‌گردد. در این مورد چنانچه مجازات از نوع تعزیر باشد مرتکب به حداکثر مجازات تعزیری محکوم می‌شود.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 117 قانون مجازات اسلامی

برای بار شدن آثار حقوقی بر توبه که یک امر درونی است باید توبه اظهار شود و اظهار نیز معمولاً به صورت گفتار و نوشتار انجام می‌شود.[۱]هرچند در این ماده به معیارهای شخصی برای احراز توبه کفایت شده‌ است،[۲]گفتنی است اهمیت احراز توبه واقعی متهم به اندازه ای است که کشف خلاف آن بعد از سقوط یا تخفیف مجازات نیز می‌تواند آثار توبه را از بین ببرد و ظاهر آن است که این امر پس از قطعیت حکم نیز امکان‌پذیر است.[۳]

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

طبق نظر آیت الله شاهرودی، ساقط شدن حد، مشروط به آن است که در عمل، نیک کرداری فرد روشن شود نه اینکه تنها نزد حاکم توبه کرده باشد؛ بنابراین روشن شدن توبه و صالح شدن او پیش از ثبوت جرم، در ساقط شدن مجازات نقش دارد. ثابت شدن توبه در طول اقرار یا به وسیله خود اقرار کافی نیست، هر چند پیش از اعتراف باشد.[۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 117 قانون مجازات اسلامی

  1. توبه مرتکب می‌تواند باعث سقوط یا تخفیف مجازات شود.
  2. احراز توبه، اصلاح و ندامت مرتکب ضروری است و نمی‌توان به ادعای فرد اکتفا کرد.
  3. اگر پس از اعمال مقررات توبه، ثابت شود که توبه واقعی نبوده و تظاهر به توبه بوده است، سقوط یا تخفیف مجازات لغو می‌شود.
  4. در صورت لغو شدن سقوط مجازات به‌دلیل تظاهر به توبه، مجازات اجرا می‌شود.
  5. اگر مجازات از نوع تعزیر باشد و توبه واقعی نباشد، مرتکب به حداکثر مجازات تعزیری محکوم می‌شود.

رویه های قضایی

به موجب رأی اصراری دیوان عالی کشور به شماره ۷_۱۳۶۳ توبه متهم قبل از ثبوت جرم نزد حاکم شرع، در صورت احراز قرائن دیگر در پرونده که مؤید این توبه باشد، از موجبات سقوط حد است.[۵]

همچنین به موجب رای شماره ۲۷۵–۱۳۷۰/۴/۱۹ شعبه ۴ دیوان عالی کشور، اثبات توبه لازم دانسته شده‌ است. هرچند نظر برخی در دکترین بر این است که نهاد توبه مبتنی بر تسامح است و صرف اظهار توبه برای احراز آن کفایت می‌کند.[۶]

مقالات مرتبط

جستارهای وابسته

منابع

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 704044
  2. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5009668
  3. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5009672
  4. آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. پژوهش‌های نو در فقه معاصر (جلد دوم) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. دادگستری استان قم، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2105040
  5. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد اول) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق). چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6279564
  6. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 704048