ماده ۶۲۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۶۲۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): کج ‌شدن و خمیدگی‌ گردن در اثر شکستگی در صورت عدم بهبودی و باقی ماندن این حالت موجب دیه کامل و در صورت بهبودی و زوال حالت خمیدگی و کج ‌شدگی موجب ارش است.

مواد مرتبط

توضیح واژگان

این ماده ناظر به جنایت بر قسمتی از بدن است که فاصله میان تنه انسان و سر را با هفت مهره متصل نموده است، ستون مهره مورد بحث از پایین جمجمه آغاز شده و در طول گردن و تنه ادامه می یابد.[۱] به جنایت مورد بحث در این ماده «صعر» نیز گفته می شود، صعر در لغت به معنای دردی است که شتر در اثر ابتلا به آن، دچار کج شدگی گردن می شود.[۲]

پیشینه

ماده 412 قانون مجازات اسلامی، سابقاً در این خصوص وضع شده بود.[۳]

نکات تفسیری دکترین ماده 626 قانون مجازات اسلامی (1392)

بر اساس این ماده، شکستگی گردن چنانچه منجر به کج شدن آن شود، به طوری که این کج شدگی حتی بعد از معالجه نیز باقی بماند و موجب زوال انعطاف گردن شود، در حدی که مجنی علیه قادر به چرخاندن گردن خود نباشد، موجب دیه کامل است، [۴] لذا به موجب نص صریح، شکستگی گردن در صورتی موجب دیه کامل است که بعد از معالجه نیز کج باقی بماند.[۵] این کج ماندن و منحرف شدن گردن را «صعر» گفته اند.[۶] در فرض فوت شخص به این سبب نیز در خصوص جنایت نخست باید دیه کامل و در باب جنایت ثانی ناشی از جنایت نخست، گروهی قائل به ارش شده اند.[۷]

سوابق و مستندات فقهی

سوابق و مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده را روایتی از پیامبر (ص) دانسته اند.[۸]

سوابق و مستندات فقهی

برخی از فقها معتقدند اگر در اثر شکستگی استخوان گردن، عیبی و کجی باقی نماند و درمان شود، باید چهل دینار پرداخته شود. در فرض شکافتگی نیز دیه آن معادل چهار پنجم شکستگی آن یعنی سی و دو دینار می باشد.[۹] برخی از فقها معتقدند در صعر به دلیل عدم زوال منفعت یا زیبایی، باید قائل به حکومت شد نه دیه کامل. [۱۰] برخی از فقها حالتی را که شکستگی گردن، مانع از فرو بردن لقمه شود نیز موجب دیه کامل دانسته اند.[۱۱] برخی دیگر نیز جنایت بر گردن را در فرضی که دچار کج شدگی گردن و نیز منع بلع غذا شود، موجب دیه کامل دانسته اند و در فرض رفع عیب، ارش را ثابت می دانند.[۱۲] گروهی از فقها نیز بیان نموده اند دیه کامل در صورتی به مجنی علیه تعلق می گرد که بر اثر جنایت بر گردن، علاوه بر کج شدن آن دست مجنی علیه نیز به پشت برگردد،[۱۳] در غیر این صورت دیه جنایت باید به نظر حاکم تعیین گردد، چرا که چنین جنایتی صرفاً موجب از میان رفتن زیبایی شده است و تفویت منفعتی روی نداده است.[۱۴]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 626 قانون مجازات اسلامی (1392)

  1. کج شدن و خمیدگی گردن در اثر شکستگی، در صورتی که بهبود نیابد و حالت خمیدگی باقی بماند، دیه کامل دارد.
  2. در صورت بهبودی و زوال حالت خمیدگی و کج‌ شدگی گردن، ارش تعیین می‌شود.
  3. دیه کامل برای عدم بهبودی و باقی ماندن خمیدگی تعریف شده است.
  4. ارش برای مواردی که بهبودی حاصل شده و حالت کج‌شدگی از بین برود تعیین می‌شود.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی 7170/7_1374/11/19 مطلق شکستن استخوان گردن بدون اینکه منتهی به کج شدن آن شود، مستوجب ارش است.[۱۵]

مقالات مرتبط

منابع

  1. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836712
  2. عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4991508
  3. رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 806800
  4. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836720
  5. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1425976
  6. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد چهارم). چاپ 1. خط سوم، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2500360
  7. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 713944
  8. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 713940
  9. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2357872
  10. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836740
  11. عباس زراعت و حمید مسجدسرایی. متون فقه (جلد چهارم). چاپ 1. خط سوم، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2500352
  12. سیدمهدی (ترجمه) دادمرزی. فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه). چاپ 23. طه، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4062596
  13. عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4991512
  14. عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4991516
  15. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6280468