ماده ۷۱۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۷۱۷ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): هرگاه در اثر جنایت وارد بر مادر، جنین از بین برود، علاوه بر دیه یا ارش جنایت بر مادر، دیه جنین نیز در هر مرحله ای از رشد که باشد پرداخت می‌شود.

پیشینه

ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰، تنها از عبارت «کشتن مادر» سخن گفته بود اما در قانون جدید از عبارت «در اثر جنایت» استفاده شده‌است و آن را به موارد جنایت غیر قتل نیز تسری داده‌است، همچنین در قانون قدیم فقط از دیه مادر صحبت شده بود اما قانون جدید، ارش را نیز به آن افزوده‌است.[۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

چنانچه مرتکب متهم به قتل عمدی مادر باشد، علاوه بر قصاص نفس محکوم به پرداخت دیه جنین نیز خواهد بود و این موضوع، منافاتی با صدور حکم بر تعزیر مرتکب در رابطه با سقط جنین نخواهد داشت.[۲]همچنین شرط تعلق دیه به جنین، آن است که جنین در زمان جنایت زنده باشد و در اثر جنایت بمیرد، در این مورد تفاوتی نیست بین آنکه این مردن در شکم مادر باشد یا پس از خارج شدن از رحم مادر.[۳]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

در رابطه با دیه جنین، حضرت آیت الله خمینی معتقد هستند که اگر زنی کشته شود و کودکی هم که در شکم اوست بمیرد، دیه زن، دیه کامل است و برای مرگ فرزندش دیه دیگری واجب می‌گردد، حال اگر معلوم شد پسر است، دیه پسر می‌دهد و اگر دختر بود، دیه دختر و اگر معلوم نشد کدام است، نصف مجموع دو دیه پرداخت خواهد شد.[۴]

رویه‌های قضایی

طبق حکم شماره ۸۹۸ شعبه ۵ دیوان عالی کشور، اگر بر اثر ضربه قاتل بر زن آبستن زن بمیرد و جنین او هم سقط شود، فوت جنین جرم محسوب نخواهد شد.[۵]

مقالات مرتبط

افزایش جمعیت از رهگذر مداخلات کیفری؛ نگاهی به فرایند تصویب و چالش‌های اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت

منابع

  1. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4168896
  2. حسین آقایی نیا. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص- جنایات). چاپ 5. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 351628
  3. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2814444
  4. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4187592
  5. بهمن کشاورز. مجموعه محشای قانون تعزیرات. چاپ 4. گنج دانش، 1381.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2815152