ماده ۵۶ قانون مجازات اسلامی

ماده ۵۶ قانون مجازات اسلامی: نظام نیمه آزادی، شیوه‌ ای است که بر اساس آن محکوم می‌ تواند در زمان اجرای حکم حبس، فعالیت‌ های حرفه‌ ای، آموزشی، حرفه‌ آموزی، درمانی و نظایر اینها را در خارج از زندان انجام دهد. اجرای این فعالیت‌ ها زیر نظر مراکز نیمه‌ آزادی است که در سازمان زندان‌ ها و اقدامات تأمینی و تربیتی تأسیس می‌ شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 57 قانون مجازات اسلامی
• ماده 51 آیین نامه زندانها و موسسات صنعتی و کشاورزی وابسته به زندانها مصوب 1354

توضیح واژگان

• نظام نیمه آزادی: نظام نیمه آزادی یکی از سیستم‌های اجرای کیفر حبس است که طبق آن محکوم علیه در خارج از زندان و زیر نظر تشکیلات زندان به انجام یکی از فعالیت‌های حرفه ای، آموزشی، حرفه آموزی، درمانی، ساختمان سازی، کار در مزرعه و … می‌پردازد، این نهاد راهی برای فردی کردن مجازات را پیش روی قاضی نهاده‌است.
• محکوم: محکوم شخصی است که در نتیجهٔ حکم دادگاه با تکیه بر قدرت قانون، ملزم به اجرای موضوع حکم خواهد بود.
• حبس: حبس در لغت به معنای منع کردن و زندانی کردن است. در اصطلاح به معنی محدود کردن فرد از رفت و آمد و جلوگیری از تصرفات او، آنگونه که خودش می‌خواهد، است.
• زندان: زندان‌ها را می‌توان محلی تعریف نمود که در آن محکومان قطعی با معرفی مقامات ذیصلاح قضایی و قانونی برای مدتی معین یا به‌طور دایم در جهت اصلاح و تحمل کیفر نگهداری می‌شوند.

پیشینه

هرچند به عقیده برخی، این نظام از نوآوری های قانون مجازات محسوب میشود و در قوانین قبلی دارای سابقه نیست؛ اما به نظر میرسد بتوان ماده 51 آیین نامه زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی مصوب 1354 را به عنوان پیشینه این ماده در نظر گرفت.

نکات تفسیری دکترین ماده 56 قانون مجازات اسلامی

قانونگذار در این ماده، به تعریف نظام نیمه آزادی به عنوان یکی از نوآوری های قانون مجازات، پرداخته است. شرط استفاده از این نهاد ارفاقی آن است که طبق رای صادره محکوم علیه به مجازات حبس محکوم شده باشد. در این شیوه نوعی آزادی محدود به زندانی داده میشود؛ بدین نحو که در بیرون از زندان بدون مراقبت مستقیم مامور، به انجام فعالیت های آموزشی درمانی میپردازند و شب ها، آخر هفته یا ایام تعطیل به زندان باز میگردد. گفتنی است که فعالیت های مندرج در ماده فوق به صورت تمثیلی بیان شدند و دادگاه میتواند فعالیت های مثبت دیگری را در صورت موافقت متهم تعیین نماید.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 56 قانون مجازات اسلامی

1. نظام نیمه آزادی به محکوم اجازه می‌دهد در زمان اجرای حکم حبس، به فعالیت‌های حرفه‌ای و آموزشی خارج از زندان بپردازد.
2. فعالیت‌های مجاز شامل حرفه‌آموزی، درمانی و نظایر آن است.
3. نظارت بر فعالیت‌ها توسط مراکز نیمه‌آزادی انجام می‌شود.
4. مراکز نیمه‌آزادی به‌وسیله سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی تأسیس می‌شوند.

انتقادات

قانونگذار در مواد قانونی ضمانت اجرایی برای تخلف محکوم علیه از تعهدات خود و یا ارتکاب جرم جدید در طول این مدت، تعیین نکرده است که به نظر میرسد ناشی از تسامح فاحش قانونگذار می باشد.

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/97/2731 مورخ 1398/02/09 اداره کل حقوقی قوه قضاییه
• نظریه شماره 7/98/642 مورخ 1399/01/30 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم امکان توقیف اموال مدیران از سوی طلبکاران شرکت در فرض انحلال شرکت

رساله و پایان نامه های مرتبط

• تاثیرپذیری قواعد تشدید و تخفیف از مبانی و فلسفه تعزیر
• بررسی مجازات های جایگزین حبس و مقایسه آن با مجازات های تکمیلی و تبعی

مقالات مرتبط

• چالش‌های سیاست کیفری ارفاقیِ قانون مجازات اسلامی در برابر جرایم سبک
• درآمدی بر تبیین و تفسیر قوانین در سنجه منطق فازی
• تحلیل آرای قضایی مرتبط با مجازات‌های جایگزین حبس (با تأکید بر مجازات خدمات عمومی رایگان)
• تأمّلی در جرم شناسی سبز؛ داشته ها و بایسته ها
• امکان‌سنجی فردی‌کردن مجازات‌ها‌ی تبعی
• بومی‌سازی، راهبردی نوین از پاسخ، در سیاست جنایی ایران و غرب
• جایگاه احترام به کرامت انسانی در ارتقای اقتدار قضایی
• گفتمان اصلاح و درمان در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392
• سیاست جنایی ماهوی در قبال کودکان و نوجوانان بزهکار در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران
• حبس در غیر زندان