ماده ۳۴۳ قانون مجازات اسلامی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۳۴۳ قانون مجازات اسلامی: قاضی می‌ تواند پیش از اجرای قسامه، مجازات قانونی و مکافات اخروی سوگند دروغ و عدم جواز توریه در آن را برای اداء کنندگان سوگند بیان کند.

توضیح واژگان

«توریه» را به معنای تدلیس در سوگند نیز دانسته اند و آن همان کتمان حقیقت و بیان چیزی غیر از آن بر زبان است.[۱]

پیشینه

ماده 649 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1375) در خصوص جرم سوگند دروغ، وضع شده بود.[۲]

فلسفه و مبانی نظری ماده

این ماده در مقام بیان استحباب اندرز دادن در خصوص اهمیت سوگند و حساسیت این مسأله از سوی قاضی پیش از ادای سوگند است.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

مفاد این ماده در مقام بیان اصول و مقررات شکلی ناظر بر قسامه است، لذا عده ای معتقدند لازم بود چنین ماده ای در قوانین آیین دادرسی کیفری بیان می گشت.[۴]

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

عده ای از فقها این امر را که قاضی پیش از سوگند خوردن طرف وی را به دلیل احترام نهادن به نام خداوند موعظه به ترک سوگند کند، مستحب دانسته اند.[۵]

انتقادات

اگرچه به نظر می رسد بر اساس این ماده، قاضی الزامی به گوشزد کردن عواقب سوگند دروغ به افراد ندارد،[۶] اما گروهی نیز معتقدند در این خصوص دادگاه مکلف است پیش از اتیان سوگند، مجازات سوگند دروغین و نیز مکافات اخروی آن را گوشزد کند.[۷]

منابع

  1. علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275532
  2. علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275528
  3. سیدمحمد صدری. متون فقه (قسمت چهارم) (دادرسی در ترجمه لمعه) (قضا، شهادت، حدود، قصاص و دیات). چاپ 1. اندیشه های حقوقی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4018956
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6275540
  5. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد دوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6280256
  6. عباس حق پناهان. بررسی و تحلیل حقوقی و جرم شناختی قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی نوین. چاپ 1. جنگل، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4445144
  7. هوشنگ شامبیاتی. حقوق جزای اختصاصی (جلد اول) (جرایم علیه اشخاص). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4075468