ماده ۵۹۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۵۹۶ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): سوراخ ‌کردن هر دو طرف بینی و پرده فاصل میان آن، خواه با پارگی همراه باشد خواه نباشد، در صورتی ‌که باعث از بین ‌رفتن بینی یا نوک آن نشود، موجب یک ‌سوم دیه کامل است و اگر بهبود یابد، موجب یک‌ پنجم دیه کامل است.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

باید توجه داشت که فقط در مواردی که دیه جنایات وارده به بیش از ثلث دیه کامل برسد، دیه زن را باید نصف دیه مرد محاسبه کرد.

نکات توضیحی

گروهی این جنایت را از مصادیق جراحات نافذه دانسته اند و بر این باورند که اگر این جراحت در یکی از دو سوراخ بینی یا پرده میان بینی ایجاد شود، دیه آن یک دهم دیه عضو غضروفی دماغ است.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند این ماده را روایتی از حضرت علی (ع) دانسته اند.

سوابق فقهی

گروهی این ماده را از مصادیق دیه نافذه دانسته اند که موجب یک سوم دیه است. برخی از فقهای امامیه بیان نموده اند که بریدن هر یکی از دو سوراخ بینی موجب ثلث دیه کامل و به قول برخی دیگر موجب نصف دیه کامل است، منتها قول اول ارجح است. حال اگر کسی شیئی تیز را داخل بینی دیگری نموده و دو سوراخ بینی و نیز دیواره میان آن را پاره کند، بدون این که موجب فساد آن شود، ثلث دیه را باید پرداخت نماید. البته بطور کلی در خصوص دیه از بین بردن یک سوراخ بینی میان فقها اختلاف نظر است، گروهی معتقدند در این خصوص باید نصف دیه پرداخت شود، حال آن که به باور عده ای دیگر، لازم است ثلث دیه اخذ گردد. گروهی دیگر نیز بیان نموده اند که جراحتی که در بینی نفوذ نماید، موجب یک سوم دیه کامل است، در فرض بهبود یافتن نیز خمس دیه را موجب می شود.

رویه‌های قضایی

• رای وحدت رویه شماره 782 مورخ 1398/9/19 هیات عمومی دیوان عالی کشور

مقالات مرتبط

• امکان‌سنجی توسعه موارد تأثیر بهبود بر میزان دیه: از جزم‌گرایی تا تفصیل