ماده ۴۰۸ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
(افزودن رویه قضایی) |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
قطع بینی یا گوش، موجب قصاص است گرچه حسب مورد حس بویایی و شنوایی نداشته باشند. | '''ماده ۴۰۸ قانون مجازات اسلامی''': قطع بینی یا گوش، موجب [[قصاص عضو|قصاص]] است گرچه حسب مورد حس بویایی و شنوایی نداشته باشند. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۴۰۷ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۴۰۹ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== توضیح واژگان == | |||
به فرد فاقد حس بویایی، «اَخشَم» گفته می شود، اعتقاد بر این است که [[جنایت]] بر بینی اخشم، حتی اگر بینی جانی سالم باشد، موجب قصاص است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2621680|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=3}}</ref> | |||
== | == فلسفه و مبانی نظری ماده == | ||
علت حکم فوق را عده ای نقش عمده اعضاء مورد بحث، در ایجاد زیبایی صورت ولو بدون داشتن حس تلقی کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354472|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | |||
== نکات توضیحی تفسیری دکترین == | == نکات توضیحی تفسیری دکترین == | ||
برخی از حقوقدانان بیان داشته اند که در خصوص دو سوراخ بینی، با رعایت تساوی محل (از نظر چپ و راست بودن)، قصاص امکان پذیر است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354480|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> | |||
== | == مطالعات فقهی == | ||
=== مستندات فقهی === | |||
عده ای علت اجرای قصاص گوش در مقابل گوش را این امر می دانند که خداوند فرموده است:«... و گوش در مقابل گوش...»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981440|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> | |||
=== سوابق فقهی === | |||
گروهی از فقها بر این نظرند که اگر کسی بینی معیوب دیگری را ببرد، قصاص ثابت است، هرچند بینی او سالم باشد، اما اگر بینی آسیب دیده و معیوب، شل بوده باشد و بینی جانی سالم باشد، قصاص امکان ندارد و جانی باید [[دیه]] یا [[ارش]] بپردازد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3365028|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>برخی از فقها معتقدند بخشی از بینی باید در مقابل بخشی از آن قصاص شود، لذا بایستی میزان بریده شده از بینی [[مجنی علیه]] با تمام بینی او اندازه گیری شده و به همان مقدار از نرمه بینی جانی بریده شود، در این امر اندازه و مقدار قسمت بریده شده، ملاک عمل نیست، چرا که ممکن است اندازه ی بینی های جانی و مجنی علیه متفاوت باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981056|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> | |||
برخی دیگر از فقها بر این باورند که اگر جانی همه نرمه بینی مجنی علیه را برید، قصاص ثابت است و چنانچه بعض آن را ببرد به دلیل ناتوانی در مماثلت، [[اجرای قصاص]] ناممکن خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=یادآوران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4981260|صفحه=|نام۱=عبدالقادر|نام خانوادگی۱=عوده|نام۲=حسن (ترجمه)|نام خانوادگی۲=فرهودی نیا|چاپ=1}}</ref> | |||
* [[رای دادگاه درباره تشریفات دادرسی غیابی (دادنامه شماره ۹۱۰۹۹۷۰۲۲۰۴۰۱۶۹۳)]] | |||
== انتقادات == | == انتقادات == | ||
عده ای امکان قصاص بینی یا گوش را | عده ای امکان قصاص بینی یا گوش را در فرض فقدان حس بویایی یا شنوایی غیر عادلانه می دانند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710036|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
{{مواد قانون مجازات اسلامی}} | |||
[[رده:قصاص عضو]] | |||
[[رده:شرایط قصاص عضو]] | |||
[[رده:قصاص بینی]] | |||
[[رده:قصاص گوش]] | |||
[[رده:شرط تساوی در قصاص]] | |||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] | |||
[[رده:قصاص]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۳۰
ماده ۴۰۸ قانون مجازات اسلامی: قطع بینی یا گوش، موجب قصاص است گرچه حسب مورد حس بویایی و شنوایی نداشته باشند.
توضیح واژگان
به فرد فاقد حس بویایی، «اَخشَم» گفته می شود، اعتقاد بر این است که جنایت بر بینی اخشم، حتی اگر بینی جانی سالم باشد، موجب قصاص است.[۱]
فلسفه و مبانی نظری ماده
علت حکم فوق را عده ای نقش عمده اعضاء مورد بحث، در ایجاد زیبایی صورت ولو بدون داشتن حس تلقی کرده اند.[۲]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
برخی از حقوقدانان بیان داشته اند که در خصوص دو سوراخ بینی، با رعایت تساوی محل (از نظر چپ و راست بودن)، قصاص امکان پذیر است.[۳]
مطالعات فقهی
مستندات فقهی
عده ای علت اجرای قصاص گوش در مقابل گوش را این امر می دانند که خداوند فرموده است:«... و گوش در مقابل گوش...»[۴]
سوابق فقهی
گروهی از فقها بر این نظرند که اگر کسی بینی معیوب دیگری را ببرد، قصاص ثابت است، هرچند بینی او سالم باشد، اما اگر بینی آسیب دیده و معیوب، شل بوده باشد و بینی جانی سالم باشد، قصاص امکان ندارد و جانی باید دیه یا ارش بپردازد.[۵]برخی از فقها معتقدند بخشی از بینی باید در مقابل بخشی از آن قصاص شود، لذا بایستی میزان بریده شده از بینی مجنی علیه با تمام بینی او اندازه گیری شده و به همان مقدار از نرمه بینی جانی بریده شود، در این امر اندازه و مقدار قسمت بریده شده، ملاک عمل نیست، چرا که ممکن است اندازه ی بینی های جانی و مجنی علیه متفاوت باشد.[۶]
برخی دیگر از فقها بر این باورند که اگر جانی همه نرمه بینی مجنی علیه را برید، قصاص ثابت است و چنانچه بعض آن را ببرد به دلیل ناتوانی در مماثلت، اجرای قصاص ناممکن خواهد بود.[۷]
انتقادات
عده ای امکان قصاص بینی یا گوش را در فرض فقدان حس بویایی یا شنوایی غیر عادلانه می دانند.[۸]
منابع
- ↑ آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد اول). چاپ 3. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2621680
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 354472
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 354480
- ↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981440
- ↑ آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد دوم). چاپ 2. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3365028
- ↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981056
- ↑ عبدالقادر عوده و حسن (ترجمه) فرهودی نیا. بررسی تطبیقی حقوق جزای اسلامی و قوانین عرفی (جلد سوم) ( جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص). چاپ 1. یادآوران، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4981260
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 710036