ماده ۳۸۵ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «اگر قتل در یکی از ماه های حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) یا در حرم...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
اگر قتل در یکی از ماه های حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) یا در حرم مکه مکرمه واقع شده باشد یا قاتل در زمان یا مکان مذکور، قصاص گردد و قصاص مستلزم پرداخت فاضل دیه از سوی ولی دم به قاتل باشد، فاضل دیه تغلیظ نمی شود. همچنین دیه ای که ولی دم به دیگر اولیاء می پردازد تغلیظ نمی شود، لکن اگر قتل در زمان یا مکان مذکور باشد، دیه ای که شرکای | '''ماده ۳۸۵ قانون مجازات اسلامی''': اگر [[قتل]] در یکی از [[ماه حرام|ماه های حرام]] (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) یا در حرم مکه مکرمه واقع شده باشد یا قاتل در زمان یا مکان مذکور، [[قصاص]] گردد و قصاص مستلزم پرداخت [[فاضل دیه]] از سوی [[ولی دم]] به قاتل باشد، فاضل دیه [[تغلیظ دیه|تغلیظ]] نمی شود. همچنین [[دیه]] ای که ولی دم به دیگر اولیاء می پردازد تغلیظ نمی شود، لکن اگر قتل در زمان یا مکان مذکور باشد، دیه ای که [[شرکت در قتل|شرکای قاتل]]، به علت سهمشان از [[جنایت]]، حسب مورد به قصاص شونده یا ولی دم و یا به هر دوی آنان می پردازند، تغلیظ می شود. | ||
*{{زیتونی|[[ماده ۳۸۴ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}} | |||
*{{زیتونی|[[ماده ۳۸۶ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}} | |||
== مواد مرتبط == | |||
* [[ماده ۳۸۴ قانون مجازات اسلامی]] | |||
* [[ماده ۳۸۶ قانون مجازات اسلامی]] | |||
== توضیح واژگان == | |||
«تغلیظ دیه» عبارت است از تشدید مجازات دیه. دیه را گروهی عبارت از نوعی [[غرامت]] مالی دانسته اند که در فرض ارتکاب جنایت بر جان یا عضو کسی، فرد جانی باید تحت شرایطی به خود [[مجنی علیه]] یا ولی او پرداخت کند. [[دیه نفس]] را هزار دینار طلا یا ده هزار درهم نقره دانسته اند. همچنین عده ای معتقد به وجود نهاد دیه در عصر جاهلیت می باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=331084|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref> | |||
== نکات تفسیری دکترین ماده 385 قانون مجازات اسلامی == | |||
این ماده در خصوص برخی از شرایط تغلیظ دیه وضع گردیده است و آن تشدید مجازات دیه قاتل در ماه های حرام است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1421788|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref>تغلیظ دیه صرفا در صورت مطالبه دیه از سوی اولیاء دم موضوعیت پیدا می کند و در فرض [[اجرای قصاص]] نمی توان آن را متصور شد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354820|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>لذا در فرضی که مردی، زنی را در یکی از ماه های حرام عمداً به [[قتل عمدی|قتل]] برساند و اولیاء دم زن نیز خواهان قصاص باشند، در رد نصف دیه به مرد قاتل، تغلیظ دیه مردود است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دادستان و میثاق عدالت|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1421788|صفحه=|نام۱=سیدمهدی|نام خانوادگی۱=حجتی|نام۲=مجتبی|نام خانوادگی۲=باری|چاپ=1}}</ref> | |||
== مطالعات فقهی == | |||
=== سوابق فقهی === | |||
عده ای از فقها معتقدند در صورتی که زنی توسط مردی در ماه های حرام کشته شده باشد و اولیاء دم زن خواهان قصاص باشند، در فرض قصاص نمی توان مورد را از موارد تغلیظ دیه دانست و لذا اولیاء دم خواهان قصاص باید نیمی از دیه معمول را به قاتل پرداخت نمایند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد هفتم) (دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1301732|صفحه=|نام۱=معاونت آموزش|تحقیقات قوه قضاییه|نام خانوادگی۱=|چاپ=2}}</ref> | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 385 قانون مجازات اسلامی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | |||
# قتل در ماه‌های حرام یا در حرم مکه مکرمه از نظر دینی دارای اهمیت ویژه‌ای است. | |||
# قصاص در این زمان‌ها و مکان‌ها در صورت مستلزم پرداخت فاضل دیه، موجب تغلیظ فاضل دیه نمی‌شود. | |||
# در صورت وقوع قتل در زمان‌ها یا مکان‌های مذکور، دیه اصلی شرکای قاتل که باید پرداخت شود، تغلیظ می‌گردد. | |||
# دیه‌ای که ولی‌دم به دیگر اولیاء می‌پردازد، حتی در زمان‌ها و مکان‌های مذکور تغلیظ نمی‌شود. | |||
# تغلیظ دیه در شرایط خاص به معنای افزایش مقدار دیه به دلایل مذهبی و اخلاقی است. | |||
# تغلیظ دیه تنها بر دیه‌ای که شرکای قاتل به قصاص شونده یا ولی‌دم می‌پردازند، اعمال می‌شود. | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||
{{مواد قانون مجازات اسلامی}} | |||
[[رده:قصاص نفس]] | |||
[[رده:تغلیظ دیه]] | |||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] | |||
[[رده:قصاص]] | |||
{{DEFAULTSORT:ماده 1925}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۴
ماده ۳۸۵ قانون مجازات اسلامی: اگر قتل در یکی از ماه های حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) یا در حرم مکه مکرمه واقع شده باشد یا قاتل در زمان یا مکان مذکور، قصاص گردد و قصاص مستلزم پرداخت فاضل دیه از سوی ولی دم به قاتل باشد، فاضل دیه تغلیظ نمی شود. همچنین دیه ای که ولی دم به دیگر اولیاء می پردازد تغلیظ نمی شود، لکن اگر قتل در زمان یا مکان مذکور باشد، دیه ای که شرکای قاتل، به علت سهمشان از جنایت، حسب مورد به قصاص شونده یا ولی دم و یا به هر دوی آنان می پردازند، تغلیظ می شود.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
«تغلیظ دیه» عبارت است از تشدید مجازات دیه. دیه را گروهی عبارت از نوعی غرامت مالی دانسته اند که در فرض ارتکاب جنایت بر جان یا عضو کسی، فرد جانی باید تحت شرایطی به خود مجنی علیه یا ولی او پرداخت کند. دیه نفس را هزار دینار طلا یا ده هزار درهم نقره دانسته اند. همچنین عده ای معتقد به وجود نهاد دیه در عصر جاهلیت می باشند.[۱]
نکات تفسیری دکترین ماده 385 قانون مجازات اسلامی
این ماده در خصوص برخی از شرایط تغلیظ دیه وضع گردیده است و آن تشدید مجازات دیه قاتل در ماه های حرام است.[۲]تغلیظ دیه صرفا در صورت مطالبه دیه از سوی اولیاء دم موضوعیت پیدا می کند و در فرض اجرای قصاص نمی توان آن را متصور شد،[۳]لذا در فرضی که مردی، زنی را در یکی از ماه های حرام عمداً به قتل برساند و اولیاء دم زن نیز خواهان قصاص باشند، در رد نصف دیه به مرد قاتل، تغلیظ دیه مردود است.[۴]
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
عده ای از فقها معتقدند در صورتی که زنی توسط مردی در ماه های حرام کشته شده باشد و اولیاء دم زن خواهان قصاص باشند، در فرض قصاص نمی توان مورد را از موارد تغلیظ دیه دانست و لذا اولیاء دم خواهان قصاص باید نیمی از دیه معمول را به قاتل پرداخت نمایند.[۵]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 385 قانون مجازات اسلامی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- قتل در ماه‌های حرام یا در حرم مکه مکرمه از نظر دینی دارای اهمیت ویژه‌ای است.
- قصاص در این زمان‌ها و مکان‌ها در صورت مستلزم پرداخت فاضل دیه، موجب تغلیظ فاضل دیه نمی‌شود.
- در صورت وقوع قتل در زمان‌ها یا مکان‌های مذکور، دیه اصلی شرکای قاتل که باید پرداخت شود، تغلیظ می‌گردد.
- دیه‌ای که ولی‌دم به دیگر اولیاء می‌پردازد، حتی در زمان‌ها و مکان‌های مذکور تغلیظ نمی‌شود.
- تغلیظ دیه در شرایط خاص به معنای افزایش مقدار دیه به دلایل مذهبی و اخلاقی است.
- تغلیظ دیه تنها بر دیه‌ای که شرکای قاتل به قصاص شونده یا ولی‌دم می‌پردازند، اعمال می‌شود.
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 331084
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1421788
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 354820
- ↑ سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1421788
- ↑ مجموعه نظریات مشورتی فقهی در امور کیفری (جلد هفتم) (دیات). چاپ 2. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1301732