ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
* [[ماده ۹۹ قانون مجازات اسلامی]] | * [[ماده ۹۹ قانون مجازات اسلامی]] | ||
* [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 25 قانون مجازات اسلامی]] | * [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|ماده 25 قانون مجازات اسلامی]] | ||
== نکات تفسیری دکترین ماده 98 قانون مجازات اسلامی == | |||
== نکات تفسیری دکترین == | |||
مقصود از «عفو» در این ماده، [[عفو عمومی]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4996680|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref>اجرای این عفو باعث از بین رفتن محکومیت از سجل کیفری می‌گردد و در صورت ارتکاب مجدد جرم، مشمول عنوان [[تکرار جرم]] نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4959608|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref>ضمناً عفو عمومی، مانع الزام مرتکب به جبران خسارت وارده نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4144400|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>زیرا این حکم مقتضای قواعد عمومی است و تنها وصف مجرمانه عمل را از بین می‌برد و تأثیری در اوصاف مدنی آن ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3806344|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> گفتنی است نظر مخالفی در این باره وجود دارد که عفو مندرج در این ماده را اعم از عفو عمومی و [[عفو خصوصی|خصوصی]] می‌داند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4338776|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>به ویژه به آن دلیل که زوال آثار محکومیت در عفو عمومی در [[ماده ۹۷ قانون مجازات اسلامی|ماده ۹۷]] به صراحت بیان شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3806304|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | مقصود از «عفو» در این ماده، [[عفو عمومی]] است،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4996680|صفحه=|نام۱=محمدابراهیم|نام خانوادگی۱=شمس ناتری|نام۲=حمیدرضا|نام خانوادگی۲=کلانتری|نام۳=زینب|نام خانوادگی۳=ریاضت|نام۴=ابراهیم|نام خانوادگی۴=زارع|چاپ=2}}</ref>اجرای این عفو باعث از بین رفتن محکومیت از سجل کیفری می‌گردد و در صورت ارتکاب مجدد جرم، مشمول عنوان [[تکرار جرم]] نخواهد شد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4959608|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|نام۲=محسن|نام خانوادگی۲=برهانی|چاپ=1}}</ref>ضمناً عفو عمومی، مانع الزام مرتکب به جبران خسارت وارده نیست،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4144400|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=1}}</ref>زیرا این حکم مقتضای قواعد عمومی است و تنها وصف مجرمانه عمل را از بین می‌برد و تأثیری در اوصاف مدنی آن ندارد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3806344|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> گفتنی است نظر مخالفی در این باره وجود دارد که عفو مندرج در این ماده را اعم از عفو عمومی و [[عفو خصوصی|خصوصی]] می‌داند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4338776|صفحه=|نام۱=محمد|نام خانوادگی۱=مصدق|چاپ=4}}</ref>به ویژه به آن دلیل که زوال آثار محکومیت در عفو عمومی در [[ماده ۹۷ قانون مجازات اسلامی|ماده ۹۷]] به صراحت بیان شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3806304|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 98 قانون مجازات اسلامی == | |||
== نکات توصیفی هوش مصنوعی == | |||
{{هوش مصنوعی (ماده)}} | {{هوش مصنوعی (ماده)}} | ||
# عفو می‌تواند آثار محکومیت کیفری را به‌طور کامل از بین ببرد. | # عفو می‌تواند آثار محکومیت کیفری را به‌طور کامل از بین ببرد. | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۴: | ||
# عفو به مفهوم بخشودگی یا تخفیف مجازات است، اما مسئولیت‌های مدنی را لغو نمی‌کند. | # عفو به مفهوم بخشودگی یا تخفیف مجازات است، اما مسئولیت‌های مدنی را لغو نمی‌کند. | ||
# آثار مدنی محکومیت مانند پرداخت خسارت و دیه مشمول عفو نمی‌شوند. | # آثار مدنی محکومیت مانند پرداخت خسارت و دیه مشمول عفو نمی‌شوند. | ||
== رویه های قضایی == | == رویه های قضایی == | ||
طبق [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۹۲/۱۴۶۶–۹۲/۸/۶ [[اداره حقوقی قوه قضائیه]]: «با توجه به اینکه در قانون مجازات اسلامی قید شده است که عفو عمومی اجرای مجازات را موقوف و آثار محکومیت را زائل می‌کند و ماده ۹۸ نیز بلافاصله در تکمیل آن حکم بر این موضوع تأکید می‌نماید، بنابراین با این قرینه منظور از عفو در ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی، عفو عمومی است و عفو مندرج در [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|تبصره ۳ ماده ۲۵]] که در کنار [[آزادی مشروط]] قید شده‌است، شامل عفو خصوصی محکومین است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4778728|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | طبق [[نظریه مشورتی]] شماره ۷/۹۲/۱۴۶۶–۹۲/۸/۶ [[اداره حقوقی قوه قضائیه]]: «با توجه به اینکه در قانون مجازات اسلامی قید شده است که عفو عمومی اجرای مجازات را موقوف و آثار محکومیت را زائل می‌کند و ماده ۹۸ نیز بلافاصله در تکمیل آن حکم بر این موضوع تأکید می‌نماید، بنابراین با این قرینه منظور از عفو در ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی، عفو عمومی است و عفو مندرج در [[ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی|تبصره ۳ ماده ۲۵]] که در کنار [[آزادی مشروط]] قید شده‌است، شامل عفو خصوصی محکومین است.»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4778728|صفحه=|نام۱=اداره کل حقوقی قوه قضائیه|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
| خط ۳۱: | خط ۲۶: | ||
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] | [[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]] | ||
[[رده:کلیات]] | [[رده:کلیات]] | ||
{{DEFAULTSORT:ماده 0490}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۵
ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی: عفو، همه آثار محکومیت را منتفی می‌کند لکن تأثیری در پرداخت دیه و جبران خسارت زیان دیده ندارد.
مواد مرتبط
نکات تفسیری دکترین ماده 98 قانون مجازات اسلامی
مقصود از «عفو» در این ماده، عفو عمومی است،[۱]اجرای این عفو باعث از بین رفتن محکومیت از سجل کیفری می‌گردد و در صورت ارتکاب مجدد جرم، مشمول عنوان تکرار جرم نخواهد شد.[۲]ضمناً عفو عمومی، مانع الزام مرتکب به جبران خسارت وارده نیست،[۳]زیرا این حکم مقتضای قواعد عمومی است و تنها وصف مجرمانه عمل را از بین می‌برد و تأثیری در اوصاف مدنی آن ندارد،[۴] گفتنی است نظر مخالفی در این باره وجود دارد که عفو مندرج در این ماده را اعم از عفو عمومی و خصوصی می‌داند،[۵]به ویژه به آن دلیل که زوال آثار محکومیت در عفو عمومی در ماده ۹۷ به صراحت بیان شده است.[۶]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 98 قانون مجازات اسلامی
 | محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- عفو می‌تواند آثار محکومیت کیفری را به‌طور کامل از بین ببرد.
- پرداخت دیه تحت تأثیر عفو قرار نمی‌گیرد و باید انجام شود.
- جبران خسارت زیان‌دیده همچنان لازم‌الاجرا است و توسط عفو منتفی نمی‌شود.
- عفو به مفهوم بخشودگی یا تخفیف مجازات است، اما مسئولیت‌های مدنی را لغو نمی‌کند.
- آثار مدنی محکومیت مانند پرداخت خسارت و دیه مشمول عفو نمی‌شوند.
رویه های قضایی
طبق نظریه مشورتی شماره ۷/۹۲/۱۴۶۶–۹۲/۸/۶ اداره حقوقی قوه قضائیه: «با توجه به اینکه در قانون مجازات اسلامی قید شده است که عفو عمومی اجرای مجازات را موقوف و آثار محکومیت را زائل می‌کند و ماده ۹۸ نیز بلافاصله در تکمیل آن حکم بر این موضوع تأکید می‌نماید، بنابراین با این قرینه منظور از عفو در ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی، عفو عمومی است و عفو مندرج در تبصره ۳ ماده ۲۵ که در کنار آزادی مشروط قید شده‌است، شامل عفو خصوصی محکومین است.»[۷]
منابع
- ↑ محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4996680
- ↑ غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4959608
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4144400
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3806344
- ↑ محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4338776
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3806304
- ↑ مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. اداره کل حقوقی قوه قضائیه، 1393. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4778728