ماده ۵۹۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
== پیشینه ==
== پیشینه ==
سابقاً [[ماده 370 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712272|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
سابقاً [[ماده 370 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712272|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>
== مطالعات فقهی ==


=== مستندات فقهی ===
=== مستندات فقهی ===
خط ۱۲: خط ۱۴:


=== سوابق فقهی ===
=== سوابق فقهی ===
در خصوص از بین بردن یکی از سوراخ های بینی میان فقها دو نظر وجود دارد: 1- لزوم پرداخت نصف دیه کامل 2- لزوم پرداخت ثلث دیه کامل،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712340|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>میان [[فقهای عامه]] نیز در این خصوص اختلاف نظر است، گروهی بر این باورند که با توجه به سه قسمتی بودن نرمه بینی، از بین بردن هر یک از آنها موجب دیه کامل است، گروهی نیز بر این باورند که قطع یکی از سوراخ های بینی، نیمی از منفعت را از بین می برد، لذا باید باید نصف دیه کامل پرداخت شود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836264|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>  بیشتر فقها در خصوص تیغه میان دو سوراخ بینی، قائل به پرداخت نصف دیه کامل هستند، اما برخی تاکید کرده اند که چون نرمه بینی، مشتمل بر دو سوراخ و یک تیغه است، طبق حدیث عام، دیه هر یک باید ثلث دیه کامل باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836236|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> لذا می توان به طور خلاصه چنین گفت که برخی از فقها معتقدند که دیه پرده میانی بینی، معادل ثلث دیه کامل است، این نظر را نظر [[مشهور فقها|مشهور]] می دانند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4062368|صفحه=|نام۱=سیدمهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۱=دادمرزی|چاپ=23}}</ref> در حالی که برخی دیگر آن را معادل نصف دیه کامل دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2811804|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> برخی از فقها معتقدند اگر تیری در یکی از دو بینی و نیز دیواره میان دو بینی نفوذ کند، موجب شصت و شش دینار و دو سوم دینار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله  سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357852|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> برخی از فقها نیز بیان نموده اند که برای پاره کردن دو سوراخ بینی به همراه غضروف میانی آن که منجر به از بین رفتن حس بویایی نشود، باید قائل به پرداخت یک سوم دیه بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3365048|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>
در خصوص از بین بردن یکی از سوراخ های بینی میان فقها دو نظر وجود دارد: 1- لزوم پرداخت نصف دیه کامل 2- لزوم پرداخت ثلث دیه کامل،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712340|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref>میان [[فقهای عامه]] نیز در این خصوص اختلاف نظر است، گروهی بر این باورند که با توجه به سه قسمتی بودن نرمه بینی، از بین بردن هر یک از آنها موجب دیه کامل است، گروهی نیز بر این باورند که قطع یکی از سوراخ های بینی، نیمی از منفعت را از بین می برد، لذا باید باید نصف دیه کامل پرداخت شود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836264|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref>  بیشتر فقها در خصوص تیغه میان دو سوراخ بینی، قائل به پرداخت نصف دیه کامل هستند، اما برخی تاکید کرده اند که چون نرمه بینی، مشتمل بر دو سوراخ و یک تیغه است، طبق حدیث عام، دیه هر یک باید ثلث دیه کامل باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836236|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> لذا می توان به طور خلاصه چنین گفت که برخی از فقها معتقدند که دیه پرده میانی بینی، معادل ثلث دیه کامل است، این نظر را نظر [[مشهور فقها|مشهور]] می دانند،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=طه|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4062368|صفحه=|نام۱=سیدمهدی (ترجمه)|نام خانوادگی۱=دادمرزی|چاپ=23}}</ref>در حالی که برخی دیگر آن را معادل نصف دیه کامل دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2811804|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> برخی از فقها معتقدند اگر تیری در یکی از دو بینی و نیز دیواره میان دو بینی نفوذ کند، موجب شصت و شش دینار و دو سوم دینار است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله  سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2357852|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> برخی از فقها نیز بیان نموده اند که برای پاره کردن دو سوراخ بینی به همراه غضروف میانی آن که منجر به از بین رفتن حس بویایی نشود، باید قائل به پرداخت یک سوم دیه بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3365048|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۳ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۴۱

ماده ۵۹۴ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): از بین بردن هر یک از پره‌ های بینی یا پرده میان دو سوراخ، موجب یک ‌سوم دیه کامل است.

توضیح واژگان

گروهی از پرده حائل میان دو سوراخ بینی به عنوان «خیشوم» یاد کرده اند.[۱]

پیشینه

سابقاً ماده 370 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود.[۲]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند شرعی این ماده را پاره ای از روایات دانسته اند.[۳]

سوابق فقهی

در خصوص از بین بردن یکی از سوراخ های بینی میان فقها دو نظر وجود دارد: 1- لزوم پرداخت نصف دیه کامل 2- لزوم پرداخت ثلث دیه کامل،[۴]میان فقهای عامه نیز در این خصوص اختلاف نظر است، گروهی بر این باورند که با توجه به سه قسمتی بودن نرمه بینی، از بین بردن هر یک از آنها موجب دیه کامل است، گروهی نیز بر این باورند که قطع یکی از سوراخ های بینی، نیمی از منفعت را از بین می برد، لذا باید باید نصف دیه کامل پرداخت شود،[۵] بیشتر فقها در خصوص تیغه میان دو سوراخ بینی، قائل به پرداخت نصف دیه کامل هستند، اما برخی تاکید کرده اند که چون نرمه بینی، مشتمل بر دو سوراخ و یک تیغه است، طبق حدیث عام، دیه هر یک باید ثلث دیه کامل باشد،[۶] لذا می توان به طور خلاصه چنین گفت که برخی از فقها معتقدند که دیه پرده میانی بینی، معادل ثلث دیه کامل است، این نظر را نظر مشهور می دانند،[۷]در حالی که برخی دیگر آن را معادل نصف دیه کامل دانسته اند.[۸] برخی از فقها معتقدند اگر تیری در یکی از دو بینی و نیز دیواره میان دو بینی نفوذ کند، موجب شصت و شش دینار و دو سوم دینار است.[۹] برخی از فقها نیز بیان نموده اند که برای پاره کردن دو سوراخ بینی به همراه غضروف میانی آن که منجر به از بین رفتن حس بویایی نشود، باید قائل به پرداخت یک سوم دیه بود.[۱۰]

منابع

  1. آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد سوم). چاپ 1. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3556228
  2. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712272
  3. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712336
  4. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712340
  5. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836264
  6. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836236
  7. سیدمهدی (ترجمه) دادمرزی. فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه). چاپ 23. طه، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4062368
  8. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2811804
  9. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2357852
  10. آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد دوم). چاپ 2. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3365048