ماده ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۲۹ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۶۱۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): شکافتن هر دو لب به ‌نحوی که باعث نمایان ‌شدن دندان ‌ها شود، یک ‌سوم دیه کامل و در‌ صورت بهبودی بدون عیب، یک‌ پنجم دیه کامل دارد. شکافتن یک لب موجب یک‌ ششم دیه کامل و در‌ صورت بهبودی بدون عیب، موجب یک ‌دهم دیه کامل است.

تبصره ـ جراحات وارده بر لب هرگاه باعث نمایان ‌شدن دندان ‌ها نگردد در‌ صورتی ‌که از مصادیق حارصه، دامیه و متلاحمه باشد، حکم جراحات مذکور را دارد.

مواد مرتبط

پیشینه

در گذشته ماده 395 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود، این ماده به نظر برخی از حقوقدانان با ایراداتی در تدوین مواجه بود،[۱] چرا که دیه شکافتن یک لب با دو لب برابر دانسته شده بود.[۲]

نکات تفسیری دکترین

این ماده در خصوص شکافتن لب ها وضع شده است و با بریدن آن ها متفاوت است.[۳] بر اساس این ماده، چنانچه شکافتن لب، نمایان شدن تمام یا بخشی از دندان ها را به دنبال داشته باشد، موجب ثلث دیه کامل است و اگر همین جراحت بهبود یابد، یک پنجم دیه را موجب می شود،[۴] لذا شکافتن هر دو لب، موجب یک سوم دیه کامل و شکافتن یک لب و نمایان شدن دندان ها، موجب یک سوم دیه یک لب خواهد بود.[۵] گروهی معتقدند نمایان شدن دندان ها در این ماده، موضوعیت نداشته و تنها از باب غلبه بیان شده است.[۶] ثلث دیه کامل را معادل 333/33 دینار و خمس آن را معادل 200 دینار دانسته اند.[۷]

نکات توضیحی

شکافتن یک لب موجب سی و سه نفر شتر به عنوان دیه می شود.[۸]

نکات توصیفی هوش مصنوعی

  1. شکافتن هر دو لب که باعث نمایان شدن دندان‌ها شود، معادل یک‌سوم دیه کامل است.
  2. در صورت بهبودی شکافتگی هر دو لب بدون عیب، دیه آن یک‌پنجم دیه کامل محسوب می‌شود.
  3. شکافتن یک لب دیه‌ای معادل یک‌ ششم دیه کامل دارد.
  4. در صورت بهبودی شکافتگی یک لب بدون عیب، دیه آن یک‌دهم دیه کامل است.
  5. جراحاتی که نمایان شدن دندان‌ها را به دنبال ندارد و از مصادیق حارصه، دامیه و متلاحمه باشد، حکم جراحات مذکور را دارد.
  6. شکافتن لب‌ها با بریدن آن‌ها متفاوت است و مشمول احکام متفاوتی در قانون است.
  7. دیه شکافتن لب‌ها بر اساس نمایان شدن یا نشدن دندان‌ها تعیین می‌شود.
  8. در نظر گرفتن بهبودی یا عدم بهبودی مهم است و در میزان دیه تأثیرگذار است.
  9. دیه به دینار هم معادل‌سازی شده است، مثل ثلث دیه که معادل 333.33 دینار و خمس آن که 200 دینار محسوب می‌شود.
  10. مستندات فقهی این ماده به روایاتی از امام علی (ع) و دیگر منابع فقهی باز می‌گردد.


مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند فقهی ماده فوق را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.[۹] گروهی نیز در این خصوص به روایت ظریف استناد کرده اند که بر اساس آن اگر لب بالایی پاره و دندان ها نمایان شده و پس از آن زخم درمان شود، دیه زخم و حکومت دندان معادل خمس دیه لب بوده و در فرض پارگی لب و درمان آن به همراه عیب و نقص، دیه آن معادل یکصد و شصت دینار و دو سوم دینار می باشد.[۱۰]

سوابق فقهی

برخی از فقها بیان نموده اند که اگر جانی هر دو لب کسی را پاره کند و در اثر این عمل دندان های مجنی علیه ظاهر شوند، باید ثلث دیه را پرداخت نماید، در فرض بهبودی یافتن جراحت نیز باید خمس دیه پرداخت گردد، [۱۱] همچنین دیه پاره شدن هر لب را ثلث و در فرض بهبودی خمس دیه آن لب دانسته اند.[۱۲]

رویه های قضایی

به موجب رأی وحدت رویه صادره از شعبه 11 دیوان عالی کشور به تاریخ 69/12/18، دیه پارگی لب فوقانی، معادل دو صدم دیه کامله است.[۱۳]

مقالات مرتبط

منابع

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712460
  2. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2812212
  3. سیدمهدی حجتی و مجتبی باری. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. دادستان و میثاق عدالت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1425044
  4. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712456
  5. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836436
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2812232
  7. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671260
  8. نشریه دادرسی  شماره 51 مرداد و شهریور 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1928268
  9. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2357992
  10. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836440
  11. سیدمهدی (ترجمه) دادمرزی. فقه استدلالی (ترجمه تحریر الروضه فی شرح اللمعه). چاپ 23. طه، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4063584
  12. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4180040
  13. یداله بازگیر. قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا). چاپ 2. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2817132