ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۵۵ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی: عفو، همه آثار محکومیت را منتفی می‌کند لکن تأثیری در پرداخت دیه و جبران خسارت زیان دیده ندارد.

مواد مرتبط

نکات تفسیری دکترین ماده 98 قانون مجازات اسلامی

مقصود از «عفو» در این ماده، عفو عمومی است،[۱]اجرای این عفو باعث از بین رفتن محکومیت از سجل کیفری می‌گردد و در صورت ارتکاب مجدد جرم، مشمول عنوان تکرار جرم نخواهد شد.[۲]ضمناً عفو عمومی، مانع الزام مرتکب به جبران خسارت وارده نیست،[۳]زیرا این حکم مقتضای قواعد عمومی است و تنها وصف مجرمانه عمل را از بین می‌برد و تأثیری در اوصاف مدنی آن ندارد،[۴] گفتنی است نظر مخالفی در این باره وجود دارد که عفو مندرج در این ماده را اعم از عفو عمومی و خصوصی می‌داند،[۵]به ویژه به آن دلیل که زوال آثار محکومیت در عفو عمومی در ماده ۹۷ به صراحت بیان شده‌ است.[۶]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 98 قانون مجازات اسلامی

  1. عفو می‌تواند آثار محکومیت کیفری را به‌طور کامل از بین ببرد.
  2. پرداخت دیه تحت تأثیر عفو قرار نمی‌گیرد و باید انجام شود.
  3. جبران خسارت زیان‌دیده همچنان لازم‌الاجرا است و توسط عفو منتفی نمی‌شود.
  4. عفو به مفهوم بخشودگی یا تخفیف مجازات است، اما مسئولیت‌های مدنی را لغو نمی‌کند.
  5. آثار مدنی محکومیت مانند پرداخت خسارت و دیه مشمول عفو نمی‌شوند.

رویه های قضایی

طبق نظریه مشورتی شماره ۷/۹۲/۱۴۶۶–۹۲/۸/۶ اداره حقوقی قوه قضائیه: «با توجه به اینکه در قانون مجازات اسلامی قید شده‌ است که عفو عمومی اجرای مجازات را موقوف و آثار محکومیت را زائل می‌کند و ماده ۹۸ نیز بلافاصله در تکمیل آن حکم بر این موضوع تأکید می‌نماید، بنابراین با این قرینه منظور از عفو در ماده ۹۸ قانون مجازات اسلامی، عفو عمومی است و عفو مندرج در تبصره ۳ ماده ۲۵ که در کنار آزادی مشروط قید شده‌است، شامل عفو خصوصی محکومین است.»[۷]

منابع

  1. محمدابراهیم شمس ناتری، حمیدرضا کلانتری، زینب ریاضت و ابراهیم زارع. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول) حقوق جزای عمومی. چاپ 2. میزان، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4996680
  2. غلامحسین الهام و محسن برهانی. درآمدی بر حقوق جزای عمومی (واکنش در برابر جرم). چاپ 1. میزان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4959608
  3. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی بر مبنای قانون مصوب 1/2/1392 به همراه مفاهیم جدید و قوانین جزایی پیشین. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4144400
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3806344
  5. محمد مصدق. شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکرد کاربردی (چاپ چهارم). چاپ 4. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4338776
  6. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3806304
  7. مجموعه نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در مسائل قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. چاپ 1. اداره کل حقوقی قوه قضائیه، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4778728