ماده ۸۱ قانون مجازات اسلامی

ماده ۸۱ قانون مجازات اسلامی: چنانچه محکوم از اجرای مفاد حکم یا دستورهای دادگاه تخلّف نماید، به پیشنهاد قاضی اجرای احکام و رأی دادگاه برای بار نخست یک چهارم تا یک دوم به مجازات مورد حکم افزوده می‌ شود و در صورت تکرار، مجازات حبس اجراء می‌ گردد.

تبصره ـ دادگاه در متن حکم آثار تبعیت و تخلّف از مفاد حکم را به‌ طور صریح قید و به محکوم تفهیم‌ می‌‌ کند. قاضی اجرای احکام نیز در ضمن اجراء با رعایت مفاد حکم دادگاه و مقررات مربوط، نحوه نظارت و مراقبت بر محکوم را مشخص می‌ نماید.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده، ضمانت اجرای تخلف از مفاد حکم یا دستورات دادگاه مرتبط با مجازات های جایگزین حبس را تعیین کرده است که از این قرار است:

• تخلف بار اول: افزودن یک چهارم تا یک دوم به مفاد حکم

• تخلف بار دوم: اجرای مجازات حبس

به نظر میرسد در صورتی که دادگاه موارد مربوط به دستورات و تعهدات متهم را در حکم خود ذکر نکرده یا این موارد به متهم تفهیم نشده باشد، فاقد ضمانت اجرا خواهد بود. اجرای مقررات این ماده، منوط به پیشنهاد قاضی اجرای حکم است و دادگاه نمی‌تواند مستقلا مبادرت به صدور آن نماید.

انتقادات

به نظر میرسد پیش بینی چنین ضمانت اجرایی در عمل، منتهی به افزایش جمعیت زندان ها و اجرای مجازات حبس شود.

در این ماده، در خصوص محاسبه یا عدم محاسبه بخشی از مجازات جایگزین حبس که اجرا شده در مدت مجازات اصلی تعیین تکلیف نشده است.

مواد مرتبط

ماده 24 قانون مجازات اسلامی (ضمانت اجرای مجازات تکمیلی)

ماده 50 قانون مجازات اسلامی (ضمانت اجرای تعویق صدور حکم)

ماده 61 قانون مجازات اسلامی (ضمانت اجرای آزادی مشروط)

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/99/420 مورخ 1399/04/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره مجازات کم تر از ۹۱ روز حبس