ماده ۲۲۶ قانون مجازات اسلامی

احصان در هریک از مرد و زن به نحو زیر محقق می‌شود:

الف ـ احصان مرد عبارت است از آنکه دارای همسر دایمی و بالغ باشد و در حالی که بالغ و عاقل بوده از طریق قُبُل با وی در حال بلوغ جماع کرده باشد و هر وقت بخواهد امکان جماع از طریق قُبُل را با وی داشته باشد.

ب ـ احصان زن عبارت است از آنکه دارای همسر دایمی و بالغ باشد و در حالی که بالغ و عاقل بوده، با او از طریق قُبُل جماع کرده باشد و امکان جماع از طریق قُبُل را با شوهر داشته باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده 15 قانون مجازات اسلامی

توضیح واژگان

احصان و تحصین در لغت به معنای جلوگیری کردن است. در این باره گفتنی است واژه «احصان»، ریشه قرآنی و روایی دارد و دربارهٔ هریک از زن و مرد به کار رفته‌است. به مرد دارای احصان، محصن و به زن دارای احصان، محصنه گفته می‌شود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

شرایطی که در کتب فقهی برای احصان زن و مرد بیان شده عبارت است از: بلوغ، آزاد بودن، تحقق نزدیکی با همسر دائمی و امکان نزدیکی با همسر در هر صبح و شب.در این باره بیان شده‌است که اگر مردی که امکان نزدیکی با همسرش از قبل را دارد از دبر با وی نزدیکی کند، محصن نیست، هرچند نظر مخالف نیز وجود دارد. همچنین عدم تمکین زن از شوهرش، مانع تحقق احصان است.به علاوه در این مورد بیان شده‌است که طلاق رجعی، منافاتی با احصان ندارد مشروط بر اینکه زمان عده باقی باشد. برخلاف طلاق بائن که با احصان منافات دارد، هرچند زمان عده باقی باشد.

گفتنی است اگر مرد مسلمان که همسر دائمی مسلمان دارد با زن کافر زنا کند، زنای محصنه به حساب نمی‌آید.

نکات توضیحی

مقنن در این ماده عقل را از شرایط احصان دانسته است.بنابراین برای تحقق شرایط احصان در مرد لازم است وی در حال جماع با همسر دائمی خود عاقل باشد.در غیر این صورت از احصان خارج میگردد.

رویه‌های قضائی

طبق رای اصراری ۱۲–۷۷/۷/۱۴، ردیف۸/۷۷: نظر به اینکه طبق قانون مجازات اسلامی و به عنوان زنای محصنه حکم به رجم صادر شده‌است و طبق سایر مقررات قانون مزبور و موازین شرعی، محصنه بودن زانیه منحصر به داشتن همسر دائمی نیست و با توجه به محتویات پرونده کلیه شرایط احصان محقق نیست و اعتراض وارد است.

مقالات مرتبط

نقش خیانت زوج در انحلال نکاح