ماده ۱۱۷ قانون مجازات اسلامی

ماده ۱۱۷ قانون مجازات اسلامی: در مواردی که توبه مرتکب، موجب سقوط یا تخفیف مجازات می‌گردد، توبه، اصلاح و ندامت وی باید احراز گردد و به ادعای مرتکب اکتفاء نمی‌شود. چنانچه پس از اعمال مقررات راجع به توبه، ثابت شود که مرتکب تظاهر به توبه کرده‌است سقوط مجازات و تخفیفات در نظر گرفته شده ملغی و مجازات اجراء می‌گردد. در این مورد چنانچه مجازات از نوع تعزیر باشد مرتکب به حداکثر مجازات تعزیری محکوم می‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برای بار شدن آثار حقوقی بر توبه که یک امر درونی است باید توبه اظهار شود و اظهار نیز معمولاً به صورت گفتار و نوشتار انجام می‌شود.هرچند در این ماده به معیارهای شخصی برای احراز توبه کفایت شده‌است،گفتنی است اهمیت احراز توبه واقعی متهم به اندازه ای است که کشف خلاف آن بعد از سقوط یا تخفیف مجازات نیز می‌تواند آثار توبه را از بین ببرد و ظاهر آن است که این امر پس از قطعیت حکم نیز امکان‌پذیر است.

مطالعات فقهی

سوابق فقهی

طبق نظر آیت الله شاهرودی ساقط شدن حد مشروط به آن است که در عمل نیک کرداری فرد روشن شود نه اینکه تنها نزد حاکم توبه کرده باشد؛ بنابراین روشن شدن توبه و صالح شدن او پیش از ثبوت جرم، در ساقط شدن جرم نقش دارد. ثابت شدن توبه در طول اقرار یا به وسیله خود اقرار کافی نیست. هرچند پیش از اعتراف باشد.

رویه قضایی

به موجب رأی اصراری دیوان عالی کشور به شماره ۷_۱۳۶۳ توبه متهم قبل از ثبوت جرم نزد حاکم شرع، در صورت احراز قرائن دیگر در پرونده که مؤید این توبه باشد، از موجبات سقوط حد است.

همچنین به موجب رای شماره ۲۷۵–۱۳۷۰/۴/۱۹ شعبه ۴ د.ع.ک. اثبات توبه لازم دانسته شده‌است. هرچند نظر برخی دکترین بر این است که نهاد توبه مبتنی بر تسامح است و صرف اظهار توبه برای احراز آن کفایت می‌کند.