ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)''': [[دیه دنبالچه|شکستن استخوان دنبالچه]]، موجب [[ارش]] است مگر آنکه [[جنایت]] مزبور باعث شود [[مجنی علیه|مجنی ‌ٌعلیه]] قادر به ضبط مدفوع نباشد که در این صورت [[دیه کامل]] دارد و اگر قادر به ضبط مدفوع باشد ولی قادر به ضبط باد نباشد، ارش آن نیز پرداخت می‌شود.
'''ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)''': [[دیه دنبالچه|شکستن استخوان دنبالچه]]، موجب [[ارش]] است مگر آنکه [[جنایت]] مزبور باعث شود [[مجنی علیه|مجنی ‌ٌعلیه]] قادر به ضبط مدفوع نباشد که در این صورت [[دیه کامل]] دارد و اگر قادر به ضبط مدفوع باشد ولی قادر به ضبط باد نباشد، ارش آن نیز پرداخت می‌شود.
*{{زیتونی|[[ماده ۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۶۵۲ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده بعدی]]}}
== توضیح واژگان ==
== توضیح واژگان ==
«دنبالچه» یا «کوکسیکس» به پایین ترین استخوان پشت گفته می شود که حاصل جوش خوردن چهار مهره در انتهای ستون فقرات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714116|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> فقها از این استخوان تحت عنوان «بعصوص» بر وزن «عصفور»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2817684|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> نیز یاد کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3363784|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>
«دنبالچه» یا «کوکسیکس» به پایین ترین استخوان پشت گفته می شود که حاصل جوش خوردن چهار مهره در انتهای ستون فقرات است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=714116|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> فقها از این استخوان تحت عنوان «بعصوص» بر وزن «عصفور»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=2817684|صفحه=|نام۱=یداله|نام خانوادگی۱=بازگیر|چاپ=2}}</ref> نیز یاد کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ فقه (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3363784|صفحه=|نام۱=آیت اله سیدمحمود|نام خانوادگی۱=هاشمی شاهرودی|چاپ=2}}</ref>

نسخهٔ ‏۲۰ ژوئن ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۴۶

ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): شکستن استخوان دنبالچه، موجب ارش است مگر آنکه جنایت مزبور باعث شود مجنی ‌ٌعلیه قادر به ضبط مدفوع نباشد که در این صورت دیه کامل دارد و اگر قادر به ضبط مدفوع باشد ولی قادر به ضبط باد نباشد، ارش آن نیز پرداخت می‌شود.

توضیح واژگان

«دنبالچه» یا «کوکسیکس» به پایین ترین استخوان پشت گفته می شود که حاصل جوش خوردن چهار مهره در انتهای ستون فقرات است.[۱] فقها از این استخوان تحت عنوان «بعصوص» بر وزن «عصفور»[۲] نیز یاد کرده اند.[۳]

پیشینه

در گذشته ماده 439 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود،[۴] همچنین ماده 149 قانون دیات مصوب 1361 نیز در باب دیه خروج بول در اثر فشار وارده بر شکم وضع شده بود.[۵]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

برخی از نویسندگان بیان نموده اند جنایت به استخوان دنبالچه که منجر به ناتوانی در ضبط باد شکم گردد، ارش را ثابت می نماید،[۶] همچنین شکستن این استخوان اگر موجب ناتوانی در ضبط مدفوع شود، موجب دیه کامل است.[۷]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند فقهی این ماده را روایاتی از ائمه معصومین (ع) دانسته اند،[۸] مانند روایت سلیمان ابن خالد از امام صادق (ع) که به موجب آن شکستن نشیمنگاه که موجب ناتوانی در نگهداری مدفوع شود، دیه کامل را به همراه دارد.[۹]

سوابق فقهی

گروهی از فقها معتقدند در فرض شکستن استخوان دنبالچه که منجر به ناتوانی مجنی علیه در نگهداری مدفوع خویش شود، دیه کامل ثابت است.[۱۰] برخی از فقها معتقدند در صورتی که جنایت موجب ناتوانی در ضبط باد شکم شود، باید ثلث دیه اخذ گردد.[۱۱] همچنین برخی از فقها معتقدند در فرض توان مجنی علیه در ضبط مدفوع و ناتوانی وی در ضبط باد، باید جریمه از سوی حاکم تعیین شود.[۱۲]

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی 7/1232-1365/4/4، باید میان استخوان لگن و نشیمنگاه قائل به تفکیک بود و برای شکستگی استخوان لگن ارش تعیین نمود.671368

منابع

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714116
  2. یداله بازگیر. قانون مجازات اسلامی در آیینه آرای دیوانعالی کشور (قسمت سوم) (قصاص عضو و دیه اعضا). چاپ 2. جنگل، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2817684
  3. آیت اله سیدمحمود هاشمی شاهرودی. فرهنگ فقه (جلد دوم). چاپ 2. مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3363784
  4. رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 806900
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2813284
  6. نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1928140
  7. نشریه دادرسی شماره 51 مرداد و شهریور 1384. سازمان قضایی نیروهای مسلح، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1928132
  8. احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2358300
  9. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی(جلد دوم) (بخش دیات). چاپ 4. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2813268
  10. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 837172
  11. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 714112
  12. ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 837180