ماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
اگر کسی دندان دیگری را بشکند یا بکند به [[قصاص عضو|قصاص]] محکوم می‌ شود و در قصاص آن، رعایت تساوی در محل دندان، لازم است.
'''ماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی''': اگر کسی دندان دیگری را بشکند یا بکند به [[قصاص عضو|قصاص]] محکوم می‌ شود و در قصاص آن، رعایت تساوی در محل دندان، لازم است.
 
*{{زیتونی|[[ماده ۴۱۱ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۴۱۳ قانون مجازات اسلامی|مشاهده ماده بعدی]]}}
== مواد مرتبط ==
* [[ماده ۴۱۱ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده ۴۱۳ قانون مجازات اسلامی]]
* [[ماده 291 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370]]
== پیشینه ==
== پیشینه ==
[[ماده 291 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370|ماده 291 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276048|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
[[ماده 291 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370|ماده 291 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در این خصوص وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276048|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات تفسیری دکترین ماده 412 قانون مجازات اسلامی ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
برای قصاص دندان، باید شرایط لازم برای [[اجرای قصاص]] رعایت شوند. این شرایط عبارتند از: تساوی در سلامت، تساوی در اصلی بودن عضو مورد [[جنایت]]، تساوی در محل، فقدان خوف [[تلف]] شدن جانی و رعایت اندازه میزان جنایت با میزان قصاص، در غیر این صورت قصاص باید به [[دیه]] تبدیل شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354488|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>
برای قصاص دندان، باید شرایط لازم برای [[اجرای قصاص]] رعایت شوند. این شرایط عبارتند از: تساوی در سلامت، تساوی در اصلی بودن عضو مورد [[جنایت]]، تساوی در محل، فقدان خوف [[تلف]] شدن جانی و رعایت اندازه میزان جنایت با میزان قصاص، در غیر این صورت قصاص باید به [[دیه]] تبدیل شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=354488|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref>


گروهی نیز معتقدند در فرض شکاندن [[عمد|عامدانه]] دندان نیش سمت چپ [[مجنی علیه]]، فقط امکان قصاص دندان نیش سمت چپ جانی وجود دارد، در صورت فقدان این دندان در جانی، باید دیه پرداخت شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276068|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
گروهی نیز معتقدند در فرض شکاندن [[عمد|عامدانه]] دندان نیش سمت چپ [[مجنی علیه]]، فقط امکان قصاص دندان نیش سماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی: مت چپ جانی وجود دارد، در صورت فقدان این دندان در جانی، باید دیه پرداخت شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276068|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>
 
== مطالعات فقهی ==
== مطالعات فقهی ==
=== مستندات فقهی ===
=== مستندات فقهی ===
عده ای مستند شرعی این ماده را روایتی از امام صادق (ع) میدانند که ابوبصر نقل نموده است. همچنین می توان به تصریح این امر در آیه قرآن نیز اشاره نمود :« السّنّ بالسّن»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710052|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> همچنین گروهی به [[آیه ۴۵ سوره مائده|آیه 45 سوره مائده]] نیز در این خصوص استناد نموده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276052|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
عده ای مستند شرعی این ماده را روایتی از امام صادق (ع) میدانند که ابوبصر نقل نموده است. همچنین می توان به تصریح این امر در آیه قرآن نیز اشاره نمود :« السّنّ بالسّن»<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=710052|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> همچنین گروهی به [[آیه ۴۵ سوره مائده|آیه 45 سوره مائده]] نیز در این خصوص استناد نموده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276052|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
=== سوابق فقهی ===
=== سوابق فقهی ===
در قصاص دندان، لزوم رعایت تساوی در اعضاء از سوی بسیاری از فقها تأکید شده است، هرچند برخی از فقها با این حکم مخالفند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3691976|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
در قصاص دندان، لزوم رعایت تساوی در اعضاء از سوی بسیاری از فقها تأکید شده است، هرچند برخی از فقها با این حکم مخالفند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3691976|صفحه=|نام۱=|نام خانوادگی۱=|چاپ=1}}</ref>
 
== نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 412 قانون مجازات اسلامی ==
{{هوش مصنوعی (ماده)}}
# اگر کسی دندان دیگری را بشکند یا بکند، مشمول قصاص می‌شود.
# در اجرای قصاص دندان، رعایت تساوی در محل دندان ضروری است.
# محکومیت به قصاص در این ماده به عمل شکستن یا کندن دندان اشاره دارد.
# مکان دندان در هنگام اجرای قصاص باید برابر با مکان دندان آسیب‌دیده باشد.
== رویه های قضایی ==
== رویه های قضایی ==
بر اساس رای شعبه 2 [[دیوان عالی کشور]] به شماره 551-1320/2/31، لق شدن دندان مستلزم از کار افتادن آن نمی باشد، زیرا از کار افتادن دندان مربوط به وضعیت خاص و ویژه ای است که همواره با لق شدن دندان ملازمه ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276056|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> همچنین به موجب [[نظریه مشورتی]] 2592/7-1377/4/28، تخریب کننده دندان مصنوعی با توجه به امکان جبران شکستگی دندان مصنوعی باید خسارت وارده به صاحب این دندان را بنا به درخواست وی جبران نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276060|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
بر اساس رای شعبه 2 [[دیوان عالی کشور]] به شماره 551-1320/2/31، لق شدن دندان مستلزم از کار افتادن آن نمی باشد، زیرا از کار افتادن دندان مربوط به وضعیت خاص و ویژه ای است که همواره با لق شدن دندان ملازمه ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276056|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref> همچنین به موجب [[نظریه مشورتی]] 2592/7-1377/4/28، تخریب کننده دندان مصنوعی با توجه به امکان جبران شکستگی دندان مصنوعی باید خسارت وارده به صاحب این دندان را بنا به درخواست وی جبران نماید.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=راه نوین|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276060|صفحه=|نام۱=محمدحسین|نام خانوادگی۱=کارخیران|چاپ=1}}</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
[[رده:قصاص عضو]]
[[رده:قصاص عضو]]
[[رده:شرایط قصاص عضو]]
[[رده:شرایط قصاص عضو]]
[[رده:قصاص دندان]]
[[رده:قصاص دندان]]
[[رده:شرط تساوی در قصاص]]
[[رده:شرط تساوی در قصاص]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]
[[رده:قصاص]]
{{DEFAULTSORT:ماده 2060}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۶

ماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی: اگر کسی دندان دیگری را بشکند یا بکند به قصاص محکوم می‌ شود و در قصاص آن، رعایت تساوی در محل دندان، لازم است.

مواد مرتبط

پیشینه

ماده 291 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در این خصوص وضع شده بود.[۱]

نکات تفسیری دکترین ماده 412 قانون مجازات اسلامی

برای قصاص دندان، باید شرایط لازم برای اجرای قصاص رعایت شوند. این شرایط عبارتند از: تساوی در سلامت، تساوی در اصلی بودن عضو مورد جنایت، تساوی در محل، فقدان خوف تلف شدن جانی و رعایت اندازه میزان جنایت با میزان قصاص، در غیر این صورت قصاص باید به دیه تبدیل شود.[۲]

گروهی نیز معتقدند در فرض شکاندن عامدانه دندان نیش سمت چپ مجنی علیه، فقط امکان قصاص دندان نیش سماده ۴۱۲ قانون مجازات اسلامی: مت چپ جانی وجود دارد، در صورت فقدان این دندان در جانی، باید دیه پرداخت شود.[۳]

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

عده ای مستند شرعی این ماده را روایتی از امام صادق (ع) میدانند که ابوبصر نقل نموده است. همچنین می توان به تصریح این امر در آیه قرآن نیز اشاره نمود :« السّنّ بالسّن»[۴] همچنین گروهی به آیه 45 سوره مائده نیز در این خصوص استناد نموده اند.[۵]

سوابق فقهی

در قصاص دندان، لزوم رعایت تساوی در اعضاء از سوی بسیاری از فقها تأکید شده است، هرچند برخی از فقها با این حکم مخالفند.[۶]

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 412 قانون مجازات اسلامی

  1. اگر کسی دندان دیگری را بشکند یا بکند، مشمول قصاص می‌شود.
  2. در اجرای قصاص دندان، رعایت تساوی در محل دندان ضروری است.
  3. محکومیت به قصاص در این ماده به عمل شکستن یا کندن دندان اشاره دارد.
  4. مکان دندان در هنگام اجرای قصاص باید برابر با مکان دندان آسیب‌دیده باشد.

رویه های قضایی

بر اساس رای شعبه 2 دیوان عالی کشور به شماره 551-1320/2/31، لق شدن دندان مستلزم از کار افتادن آن نمی باشد، زیرا از کار افتادن دندان مربوط به وضعیت خاص و ویژه ای است که همواره با لق شدن دندان ملازمه ندارد.[۷] همچنین به موجب نظریه مشورتی 2592/7-1377/4/28، تخریب کننده دندان مصنوعی با توجه به امکان جبران شکستگی دندان مصنوعی باید خسارت وارده به صاحب این دندان را بنا به درخواست وی جبران نماید.[۸]

منابع

  1. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276048
  2. حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 354488
  3. علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276068
  4. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 710052
  5. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276052
  6. ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد اول). چاپ 1. خرسندی، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3691976
  7. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276056
  8. محمدحسین کارخیران. کاملترین مجموعه محشای قانون مجازات اسلامی مصوب 1392/02/01 (جلد سوم) (تطبیق با قانون مجازات اسلامی سابق. چاپ 1. راه نوین، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276060