ماده ۵۷۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
کندن موی سر زن یا مرد یا ریش مرد، چنانچه با [[رضایت]] شخص یا در مواردی که [[اذن]] شخص معتبر نیست، با رضایت [[ولی]] او باشد یا به جهت ضرورت‌ های پزشکی لازم باشد، [[دیه]] یا [[ارش]] ندارد.
'''ماده ۵۷۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)''': کندن موی سر زن یا مرد یا ریش مرد، چنانچه با [[رضایت]] شخص یا در مواردی که [[اذن]] شخص معتبر نیست، با رضایت [[ولی]] او باشد یا به جهت ضرورت‌ های پزشکی لازم باشد، [[دیه]] یا [[ارش]] ندارد.
*{{زیتونی|[[ماده ۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۵۷۸ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده قبلی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۳ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده بعدی]]}}
*{{زیتونی|[[ماده ۵۸۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|مشاهده ماده بعدی]]}}
 
== توضیح واژگان ==
ارش از ریشه «ارزیدن» است و به اعتبار برخی [[منابع معتبر فقهی]] عبارت است از حاصل مابه التفاوت قیمت صحیح و معیب تقسیم بر قیمت صحیح ضرب در [[دیه کامل|دیه نفس]] در فرض [[برده]] تلقی کردن انسان. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق جزای عمومی (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=539132|صفحه=|نام۱=محمدعلی|نام خانوادگی۱=اردبیلی|چاپ=23}}</ref> ارش را برخی «حق الجنایه» تعریف کرده اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1388|ناشر=گنج دانش|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=328772|صفحه=|نام۱=محمدجعفر|نام خانوادگی۱=جعفری لنگرودی|چاپ=4}}</ref>
 
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
علت نگارش بخش دوم این ماده را عده ای از آن جهت می دانند که اگرچه وارد نمودن [[جنایت بر عضو|جنایت بر هر عضوی]] از بدن ولو با رضایت [[مجنی علیه]] ممنوع است، اما نمی توان موی سر یا ریش را عضو به معنای خاص آن در نظر گرفت.3925076
علت نگارش بخش دوم این ماده را عده ای از آن جهت می دانند که اگرچه وارد نمودن [[جنایت بر عضو|جنایت بر هر عضوی]] از بدن ولو با رضایت [[مجنی علیه]] ممنوع است، اما نمی توان موی سر یا ریش را عضو به معنای خاص آن در نظر گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3925076|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
== نکات توضیحی تفسیری دکترین ==
گروهی بر مبنای [[اطلاق]] موجود در این ماده، کندن را اعم از [[عمدی]] و [[غیر عمدی]] دانسته اند، البته به نظر می رسد ظاهر این ماده، کندن عمدی را شامل می شود.3925064
گروهی بر مبنای [[اطلاق]] موجود در این ماده، کندن را اعم از [[عمدی]] و [[غیر عمدی]] دانسته اند، البته به نظر می رسد ظاهر این ماده، کندن عمدی را شامل می شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3925064|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref>


== مذاکرات تصویب ==
== مذاکرات تصویب ==
تبصره این ماده در مصوبه اولیه مجلس در این خصوص به این شرح بود: «تراشیدن یا کوتاه کردن موی سر زن یا مرد هرگاه بدون رضایت یا ضرورت باشد، در صورت بروز عیب و نقص، موجب ارش است و در غیر این صورت مرتکب به حبس یا شلاق تعزیری درجه هفت محکوم می شود.»، [[شورای نگهبان]] در تاریخ 89/9/1، این تبصره را خلاف موازین شرعی تشخیص داد.5041444
تبصره این ماده در مصوبه اولیه مجلس در این خصوص به این شرح بود: «تراشیدن یا کوتاه کردن موی سر زن یا مرد هرگاه بدون رضایت یا ضرورت باشد، در صورت بروز عیب و نقص، موجب ارش است و در غیر این صورت مرتکب به حبس یا شلاق [[تعزیر|تعزیری]] [[درجه‌بندی مجازات‌های تعزیری|درجه]] هفت محکوم می شود.»، [[شورای نگهبان]] در تاریخ 89/9/1، این تبصره را خلاف موازین شرعی تشخیص داد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در پرتو نظرات شورای نگهبان|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=پژوهشگاه شورای نگهبان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5041444|صفحه=|نام۱=فهیم|نام خانوادگی۱=مصطفی زاده|چاپ=}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
{{مواد قانون مجازات اسلامی}}
[[رده:رفرنس]]
[[رده:دیات]]
[[رده:دیات]]
[[رده:دیه مقدر اعضا]]
[[رده:دیه مقدر اعضا]]
[[رده:دیه مو]]
[[رده:دیه مو]]
[[رده:دیه ریش]]
[[رده:دیه ریش]]
[[رده:مواد قانون مجازات اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۰

ماده ۵۷۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): کندن موی سر زن یا مرد یا ریش مرد، چنانچه با رضایت شخص یا در مواردی که اذن شخص معتبر نیست، با رضایت ولی او باشد یا به جهت ضرورت‌ های پزشکی لازم باشد، دیه یا ارش ندارد.

توضیح واژگان

ارش از ریشه «ارزیدن» است و به اعتبار برخی منابع معتبر فقهی عبارت است از حاصل مابه التفاوت قیمت صحیح و معیب تقسیم بر قیمت صحیح ضرب در دیه نفس در فرض برده تلقی کردن انسان. [۱] ارش را برخی «حق الجنایه» تعریف کرده اند.[۲]

فلسفه و مبانی نظری ماده

علت نگارش بخش دوم این ماده را عده ای از آن جهت می دانند که اگرچه وارد نمودن جنایت بر هر عضوی از بدن ولو با رضایت مجنی علیه ممنوع است، اما نمی توان موی سر یا ریش را عضو به معنای خاص آن در نظر گرفت.[۳]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

گروهی بر مبنای اطلاق موجود در این ماده، کندن را اعم از عمدی و غیر عمدی دانسته اند، البته به نظر می رسد ظاهر این ماده، کندن عمدی را شامل می شود.[۴]

مذاکرات تصویب

تبصره این ماده در مصوبه اولیه مجلس در این خصوص به این شرح بود: «تراشیدن یا کوتاه کردن موی سر زن یا مرد هرگاه بدون رضایت یا ضرورت باشد، در صورت بروز عیب و نقص، موجب ارش است و در غیر این صورت مرتکب به حبس یا شلاق تعزیری درجه هفت محکوم می شود.»، شورای نگهبان در تاریخ 89/9/1، این تبصره را خلاف موازین شرعی تشخیص داد.[۵]

منابع

  1. محمدعلی اردبیلی. حقوق جزای عمومی (جلد دوم). چاپ 23. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 539132
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد سوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 328772
  3. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3925076
  4. عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3925064
  5. فهیم مصطفی زاده. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در پرتو نظرات شورای نگهبان. پژوهشگاه شورای نگهبان، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5041444